Keeper of the Flame (Ο φύλακας της φλόγας)

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ταινίες της χρονιάς του 1942, η οποία ασχολείται με το θέμα του πατριωτισμού καταμεσής του πολέμου. Ο σύζυγος της Katharine Hepburn και διάσημος αμερικανός ήρωας, πεθαίνει από αυτοκινητικό ατύχημα στο κτήμα του. Η Αμερική πενθεί για το χαμό του. Ο επίσης διάσημος δημοσιογράφος Spencer Tracy ψάχνει τρόπο να μπει μέσα στο κτήμα και να μαζέψει πληροφορίες για να γράψει τη βιογραφία του. Θα μπει με τα χίλια ζόρια αλλά θα συναντήσει ένα περίεργο κλίμα αδιαφορίας, δυσπιστίας και μυστηρίου. Σκαλίζοντας από δω και από κει, θα ανακαλύψει ένα μυστικό που θα ανατρέψει όσα γνώριζε. Η ταινία Keeper of the Flame είχε σκοπό να είναι ένα πολιτικό δράμα, αλλά στο τέλος αποφασίστηκε να προστεθεί και ένα μικρό ρομάντζο μεταξύ των δύο πρωταγωνιστούν για να «νοστιμίσει» το έργο, μιας και η Hepburn έβρισκε ότι το έργο καταντάει βαρετό! Σε αντίθεση με μας που θέλαμε να περάσουν οι ρομαντικές σκηνές γρήγορα για να μπούμε στο ψητό. Σημειώστε ότι η ταινία αποτελεί άλλη μια συνεργασία (από τις οκτώ συνολικά) του σκηνοθέτη George Cukor με την κυρία Hepburn και τη δεύτερη του μετέπειτα ζευγαριού την ίδια χρονιά μάλιστα μετά τη Γυναίκα της χρονιάς.

Of Human Bondage (Ανθρώπινη δουλεία)

Το διάσημο (και για πολλούς, καλύτερο) βιβλίο του W. Somerset Maugham έγινε για πρώτη φορά ταινία το 1934 από τον John Cromwell. Ακολούθησαν άλλες δύο κινηματογραφικές μεταφορές, αλλά αυτή είναι ίσως η πιο ενδιαφέρουσα αφού έχει πρωταγωνιστές τον Leslie Howard και την Bette Davis. Πολλοί συμφωνούν ότι αυτός ο ρόλος έκανε διάσημη την Davis, καθώς ύστερα από χρόνια συμμετοχών σε αδιάφορες ως επί τω πλείστω ταινίες, ερμήνευσε έναν ενδιαφέρων, δυναμικό ρόλο κερδίζοντας τις εντυπώσεις. Ταυτόχρονα, κέρδισε την πρώτη της υποψηφιότητα για όσκαρ χωρίς να είναι επίσημα υποψήφια. Η Ακαδημία (μετά και τις πιέσεις του Jack Warner) άφησε στους ψηφοφόρους την επιλογή να διαλέξουν ανάμεσα στις ήδη υπάρχουσες υποψηφιότητες ή να γράψουν μία δικιά τους. Αυτό έφερε την Ντέιβις κοντά στο όσκαρ, χάνοντας τελικά από την Claudette Colbert για το Συνέβη μια νύχτα.

Το Of Human Bondage έχει μια χαλαρή σκηνοθετική προσέγγιση, επικεντρωμένη στους χαρακτήρες, με έντονα κοντινά πλάνα και τους ήρωες μας, όταν συνομιλάνε μεταξύ τους, να κοιτάνε πολλές φορές ευθεία μπροστά στην καμέρα. Τα δικαιώματα της ταινίας έχουν εκπέσει πλέον, οπότε μπορείτε να τη βρείτε σε DVD από διάφορες εκδόσεις, με αμφίβολη όμως ποιότητα εικόνας και ήχου.

My Man Godfrey

Ποιος είναι ο Godfrey; Είναι ένας καλλιεργημένος άστεγος που ζει στην παραγκούπολη, δίπλα στο σκουπιδαριό του λιμανιού της Νέας Υόρκης. Κατά τύχη γνωρίζεται με μια σνομπ-κόρη πλουσίας οικογένειας που παίζει ένα παιχνίδι αριστοκρατών ψάχνοντας κάποιον «ξεχασμένο άνθρωπο» να τον δείξει ως έπαθλο στους συμπαίκτες της. Αφού μαλώσει μαζί της, γνωρίζεται με τη μικρότερη αδερφή της και συμφωνεί να την ακολουθήσει μόνο και μόνο για να κερδίσει για πρώτη φορά την κακομαθημένη αδερφή της αλλά και να κάνει ένα μικρό κύρηγμα. Αργότερα καταλήγει να δουλεύει ως μπάτλερ στο σπίτι αυτής της οικογένειας. Η οποία περιγράφεται μόνο ως... μια τρελή τρελή οικογένεια, όπως η αντίστοιχη τρελαμένη οικογένεια της ελληνικής ταινίας με τους Αλεξανδράκη-Καρέζη. Ο κύριος Godfrey υπομένει τα πάντα με στωικότητα και βάζει στην οικογένεια τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι, όπως λέμε.

Το διαζευγμένο ζευγάρι των William Powell και Carole Lombard πρωταγωνιστεί στη χαριτωμένη σκρούμπολ ταινία My Man Godfrey, με τον Powell να ισχυρίζεται ότι κάπως έτσι ήταν και ο έγγαμος βίος του με την κυρία Lombard. Είναι η μοναδική ταινία που απέσπασε έξι υποψηφιότητες στις βασικές κατηγορίες σκηνοθεσίας, σεναρίου, α' και β' ανδρικού ρόλου, α' και β' γυναικείου ρόλου, χωρίς να είναι υποψήφια για το αντίστοιχο καλύτερης ταινίας και χωρίς να κερδίσει τελικά κανένα βραβείο. Τότε ήταν επίσης η πρώτη χρονιά που καθιερώθηκαν οι δευτερεύουσες ερμηνευτικές κατηγορίες. Το 1957 κυκλοφόρησε ένα ριμέικ της ταινίας με τον David Niven και το 2002 αποκαταστάθηκε και ξανακυκλοφόρησε με νέα, έγχρωμη αυτή τη φορά κόπια.

Track of the Cat

Εφτά χρόνια μετά το Pursued, οι Mitchum και Wright ξανασυνεργάζονται. Η ταινία λέγεται Track of the Cat, σκηνοθετήθηκε από τον William A. Wellman και πρόκειται για ένα... διαφορετικό γουέστερν. Θα μπορούσαμε να πούμε καλύτερα ότι είναι ένα οικογενειακό δράμα τοποθετημένο στην Άγρια Δύση του 19ου αιώνα. Η γάτα του τίτλου είναι ένα λιοντάρι του βουνού που κατασπαράζει το κοπάδι της οικογένειας. Η εξόντωσή του γίνεται εμμονή στον Mitchum. Μαζί με το μεγάλο του αδελφό φεύγουν για το κυνήγι στα χιονισμένα και δύσβατα βουνά. Στο σπίτι μένουν ο αλκοολικός πατέρας, η καταπιεστική μάνα, η γεροντοκόρη αδερφή, ο μικρότερος και ντροπαλός αδερφός με την μέλλουσα αρραβωνιαστικιά του και ο ινδιάνος βοηθός τους. Τόσα πολλά άτομα σε ένα σπίτι δεν γίνεται, κάποια στιγμή θα έρθουν σε κόντρα. Και το τεταμένο κλίμα θα οδηγήσει στην έκρηξη, θα εκστομίσουν πικρές αλήθειες και τα σκάγια θα «χτυπήσουν» όλους. Και τα χειρότερα έπονται...

Το σενάριο της ταινίας επιμελήθηκε ο ελληνικο-αρμενιακής καταγωγής Άλμπερτ Μπεζερίδης, γνωστός στο Χόλιγουντ ως Μπαζ, από ένα βιβλίο κάποιου Walter Van Tilburg Clark. Το αρνητικό στοιχείο στο έργο είναι ότι ο Μίτσαμ φεύγει πολύ νωρίς από το σπίτι και η ταινία είναι χωρισμένη σε δύο άνισα κομμάτια, στην οικογενιακή διαμάχη από τη μία και, απ'την άλλη, στην αναζήτηση της γάτας στο χιονισμένο τοπίο από το Μίτσαμ, μονολογώντας -ή καλύτερα πετώντας- διάσπαρτες ατάκες για να καταλαβαίνει ο θεατής τι πράττει και τι σκέφτεται ο ήρωας. Από τον Γουέλμαν περιμέναμε περισσότερα.

My Friend Irma

Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, αυτήν την ταινία δεν πρόκειται να καθόμουνα να τη δω. Ο λόγος ήταν ένας: το ότι πρόκειται για το κινηματογραφικό ντεμπούτο των Dean Martin και Jerry Lewis, εν έτη 1949. Το My Friend Irma πρόκειται για ένα εντελώς διασκεδαστικό έργο, με την ξανθιά Τζέιν να έχει βάλει στόχο να γίνει γραμματέας εκατομμυριούχου και μετά να τον παντρευτεί και την ξανθιά Ίρμα που είναι απλά... ξανθιά και καταστρέφει κατά λάθος τα σχέδια της φίλης της! Ο ορισμός της χαζής. Όλα τα αστεία σινε-καμώματα των χαζών ξανθιών από εδώ τα ξεσήκωσαν; Μπορεί. Ο τεμπελχανάς αρραβωνιαστικός της Ίρμα βρίσκει το ντουέτο να δουλεύει σε καντίνα στίβοντας πορτοκάλια, ακούει τη φωνή του Μάρτιν και αμέσως τους παίρνει για να τον φτιάξει διάσημο. Στη συνέχεια μπλέκονται όλοι μεταξύ τους, η Τζέιν ερωτεύεται τον Μάρτιν αλλά θέλει τον πλούσιο, οι άντρες πλακώνονται στο ξύλο, ο τεμπελχανάς θέλει να βγάλει φράγκα από όλους, η Ίρμα χαλάει τα σχέδια ολονών. Όλα αυτά με μπόλικο τραγούδι από τον Μάρτιν και κωμικά ξεσπάσματα από τον Λιούις.

Η ταινία βασίστηκε στο ομότιτλο, μακροχρόνιο, ραδιοφωνικό πρόγραμμα. Ενώ είχαν ξεκινήσει τα γυρίσματα, ο μεγαλοπαραγωγός Hal Wallis σκέφτηκε να ενσωματώσει στην ταινία το ντουέτο, το οποίο δούλευε από το '46 μαζί σε night-clubs. Αυτή η εμφάνιση όμως σηματοδότησε την έναρξη της μεγάλης τους κινηματογραφικής καριέρας. Η επιτυχία ήταν δεδομένη και η ιστορία από κει και έπειτα γνωστή.

Alice Adams

Η Katharine Hepburn είναι η ηρωίδα του τίτλου, η Alice Adams μια κοπέλα από φτωχική οικογένεια. Δεν μπορεί να παραβγεί με τις άλλες, πλούσιες κοπέλες ούτε στα φορέματα, ούτε στα μπιχλιμπίδια, ούτε στην αναζήτηση καβαλιέρου. Παραμυθιάζει τον κόσμο και κυρίως τον εαυτό της. Η μάνα της θα πρήξει τον άρρωστο πατέρα της να παρατήσει το για 20 χρόνια αφεντικό του, να πάρει μαζί του τη φόρμουλα για κατασκευή κόλλας και να φτιάξει τη δικιά του εταιρεία. Κι όλα αυτά για να μπορέσει η κορούλα τους να γίνει αποδεκτή από την «καλή» κοινωνία! Στην πορεία εμφανίζεται ο ευκατάστατος Fred MacMurray που ενδιαφέρεται για την Alice και μόνο, ούτε για φρου-φρου και αρώματα. Και κάποια στιγμή το πρώην αφεντικό θα τους χτυπήσει την πόρτα και θα ζητήσει το λόγο.

Βασισμένο στο ομότιτλο, βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο του Booth Tarkington, η ταινία, πέρα από την πολύ καλή ερμηνεία της Hepburn, δεν με άγγιξε για διάφορους λόγους: πρώτον, επειδή δεν ήξερε ο σκηνοθέτης πώς να χειριστεί το υλικό του. Είχε μια ρομαντική ταινία, με κωμικές πινελιές που προς το τέλος οδηγείται σε αρκετά δραματικό φινάλε. Απαραίτητο θα μου πείτε για να βάλει μυαλό η ηρωίδα και να βγει από την ονειροπώλησή της. Αλλά μέχρι τότε ο ρυθμός της ταινίας μάς έχει κουράσει. Δεύτερον, η παθητική ερμηνεία του νεαρού τότε MacMurray, σε μια από τις πρώτες του εμφανίσεις. Θα προτιμούσα κάποιον άλλο στη θέση του. Και τρίτον, το ίδιο το στόρι και ο χαρακτήρας της Alice (παρόλο που τσίμπησε υποψηφιότητα για όσκαρ α' γυναικείου ρόλου). Τα άτομα που υποκρύνονται και δεν είναι απλά ο εαυτός τους μού τη δίνουν στα νεύρα. Ίσως την πήρα στραβά την ταινία, αλλά τι να κάνουμε...

Eight Men Out

Δεν είμαι ιστορικός, ούτε γνώστης του αθλήματος του μπέιζμπολ. Έτσι δεν γνώριζα καθόλου την ιστορία για τους οχτώ αθλητές που πληρώθηκαν ώστε να κάτσουν να χάσουν στους τελικούς του πρωταθλήματος μπέιζμπολ το 1919. Ο ανεξάρτητος (κατά κύριο λόγο) σκηνοθέτης John Sayles είχε έτοιμο το σενάριο για χρόνια και τελικά το 1988 κατάφερε και την υλοποίησε. Η ταινία λοιπόν Eight Men Out αποτελεί την πρώτη δουλειά του Sayles σε μεγάλο στούντιο και περιλαμβάνει ένα από τα καλύτερα αντρικά καστ της δεκαετίας του '80. Μερικούς από τους αθλητές υποδύονται οι John Cusack, David Strathairn, Michael Rooker και Charlie Sheen, ο Christopher Lloyd είναι ένας από αυτούς που σκέφτονται το στήσιμο των αγώνων, ο ίδιος ο Sayles υποδύεται έναν αθλητικό δημοσιογράφο. Η ταινία δεν επικεντρώνεται σε κανένα χαρακτήρα, οπότε είναι μια χαλαρή συρραφή των κυριοτέρων επεισοδίων, έτσι όπως τα κατέγραψε ο Eliot Asinof στο ομότιτλο βιβλίο του. Έτσι στο σύνολό της, η ταινία είναι μια χαλαρή, αθλητική ταινία, σχεδόν διασκεδαστική μέσα στο δραματικό της στοιχείο, με πολύ καλή αναπαράσταση της εποχής, γρήγορο ρυθμό που την κάνει πολύ ευχάριστη στη θέασή της.

The Bedford Incident (Βυθίσατε το υποβρύχιο U-128)

Ο Sidney Poitier υποδύεται έναν δημοσιογράφο που ανεβαίνει στο αντιτορπιλικό του αμερικανικού στρατού, που έχει για κυβερνήτη τον Richard Widmark, για να καταγράψει τη ζωή πάνω στο πολεμικό πλοίο. Αυτός έχει το πλήρωμα στην τσίτα όλη την ώρα. Όταν ένα ρωσικό υποβρύχιο εισβάλλει στα χωρικά ύδατα της Γροιλανδίας (μέλος του ΝΑΤΟ), ο κυβερνήτης θα το πάρει από πίσω. Περιμένοντας τις διαταγές, το υποβρύχιο θα μπει ξανά στα διεθνή ύδατα, αλλά ο Widmark θα εξακολουθήσει να το κυνηγάει σε μια προσπάθεια να το αναγκάσει να αναδυθεί και να το φέρει σε απόγνωση. Η βρετανική παραγωγή του 1965 The Bedford Incident σκηνοθετήθηκε από τον James B. Harris, τον παραγωγό των πρώτων ταινιών του Stanley Kubrick. Ο Widmark εκτελεί και χρέη συμπαραγωγού και η ταινία θυμίζει στο σύνολό της το Συναγερμό θανάτου που κυκλοφόρησε ένα χρόνο πιο πριν αλλά και το ΣΟΣ Πεντάγωνο καλεί Μόσχα. Μια καθ' όλα πεσιμιστική ταινία για την εποχή του ψυχρού πολέμου και επηρεασμένη από το επεισόδιο στον Κόλπο των Χοίρων, όπου όλοι βρίσκονταν υπ' ατμόν και τα πάντα κρέμονταν από μια κλωστή λογικής. Σε μικρό ρόλο ο νεαρός Donald Sutherland και στο ρόλο του γιατρού του πλοίου ο Martin Balsam, που υπομένει την αδιαφορία και το χλευασμό του καπετάνιου του.

The Eiger Sanction (Ο δολοφόνος των Άλπεων)

Η τέταρτη σκηνοθετική δουλειά του Clint Eastwood ήταν η μεταφορά ενός κατασκοπευτικού βιβλίου του μπεστ-σέλλερ συγγραφέα Trevanian. Η ταινία τιτλοφορήθηκε The Eiger Sanction, όπως το βιβλίο. Στο πρώτο μισάωρο της ταινίας νομίζεις ότι παρακολουθείς μια ταινία της σειράς Τζέιμς Μποντ, με τον κουλ (όπως πάντα) κατάσκοπο που υποδύεται ο Κλιντ να εξολοθρεύει τους αντιπάλους για πλάκα, να πετάει τις απίστευτες ατάκες (κάποιος θα μπορούσε να πει και αντιαμερικανικές) και να ρίχνει τις γυναίκες. Στην πορεία αναγκάζεται να συμμετάσχει σε μια ορειβατική αποστολή και το ύφος της ταινίας αλλάζει άρδην. Η προετοιμασία γίνεται στην έρημο της Αριζόνα, σε γνωστά τοπία και ο Κλιντ προπονείται στους βράχους που άλλοτε έβλεπε στα γουέστερν του Τζον Φορντ. Και μετά οδηγείται στην Ελβετία και προσπαθεί να ανεβεί στην κορυφή του όρους Άιγκερ, από τη βορινή και πιο δύσκολη πλευρά, έχοντας στην άκρη του μυαλού ότι πρέπει να «καθαρίσει» έναν από τους συνοδοιπόρους του χωρίς να ξέρει ποιος είναι πριν τον καθαρίσει αυτός. Σ'αυτές τις ορειβατικές σεκάνς αποκτά ενδιαφέρον και θριλερική υπόσταση η ταινία. Σ'αυτό το κομμάτι της ταινίας βοήθησαν επαγγελματίες ορειβάτες και παρόλο αυτά είχαμε και ένα θανατηφόρο ατύχημα, με τον ίδιο τον Κλιντ να αποφεύγει το ατύχημα για πολύ λίγο. Σημειώστε ότι μετά το πέρας των γυρισμάτων στο Totem Pole, οι αρχές απαγόρεψαν διά παντός να χρησιμοποιείται για αναρρίχησεις. Και όσον αφορά την έγχρωμη ηθοποιό Vonetta McGee, αυτή ήταν ήδη διάσημη από blaxploitation ταινίες.

Leave Her to Heaven (Ας την κρίνει ο Θεός)

Ένα χρόνο μετά την επιτυχία της Λάουρας, η πανέμορφη Gene Tierney πρωταγωνιστεί στο έγχρωμο μελόδραμα με γερές δόσεις νουάρ Leave Her to Heaven, στο ρόλο ενός κακομαθημένου πλουσιοκόριτσου με βαθειά ψυχολογικά προβλήματα που θα βγουν στην επιφάνεια πολύ αργά. Θα ερωτευτεί και θα παντρευτεί έναν συγγραφέα, αλλά με την αρρωστημένη ζήλεια της θα κάνει τη ζωή δύσκολη σ'αυτόν και την οικογένειά της, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που θα οδηγηθεί σε ακραίες και εγκληματικές ενέργειες.

Πρόκειται για την ταινία στην οποία η Tierney κέρδισε τη μοναδική υποψηφιότητα για βραβείο όσκαρ στην καριέρα της. Συμπρωταγωνιστής της και θύμα όλων των περιστάσεων ο νεαρός Cornel Wilde, ο οποίος δεν φαντάζει και η καλύτερη επιλογή για το ρόλο. Δίπλα τους η εύθραυστη Jeanne Crain και ο Vincent Price σε μικρό ρόλο ενός αντιπαθητικού (τι άλλο;) δικηγόρου και πρώην της Tierney. Η ταινία είχε άλλες τρεις υποψηφιότητες και κέρδισε μόνο αυτό της έγχρωμης φωτογραφίας για τα υπέροχα τοπία του Μέιν, της Αριζόνα, των λιμνών της Καλιφόρνια και αλλού.

Umberto D. (Ό,τι μου αρνήθηκαν οι άνθρωποι)

Μετά τον αγαπημένο Κλέφτη των ποδηλάτων και το επιτυχημένο Θαύμα στο Μιλάνο, ο Vittorio de Sica υπογράφει μια ιδιαίτερη, εντελώς προσωπική ταινία, τον Umberto D.· μια συγκινητική, ανθρώπινη ταινία για έναν συνταξιούχο που δεν του φτάνουν τα λεφτά να πληρώσει για στέγη πάνω από το κεφάλι του· που πουλάει σε γνωστούς και αγνώστους ό,τι αντικείμενα έχει για να βγάλει κάποιο έξτρα παραδάκι· που έχει για παρέα μόνο ένα μικρό σκυλάκι, καθώς όλοι οι «υπόλοιποι» έχουν δουλειές, οικογένειες, δικά τους προβλήματα. Η περηφάνειά του επίσης δεν τον αφήνει να ζητιανέψει. Έτσι θα φτάσει στο έσχατο όριο, αλλά ο σκύλος τελικά θα του δείξει ότι κάνει λάθος. Ο καθηγητής στο επάγγελμα Carlo Battisti πρωταγωνιστεί στον ομότιτλο ρόλο, δίνοντας μια συγκινητική ερμηνεία, σ'αυτήν την ταινία που σημειωτέον είναι και μια από τις αγαπημένες του Martin Scorsese. Σημειώστε και το πόσο επίκαιρη παραμένει η ταινία, βλέποντας την εναρκτήρια σεκάνς με τους συνταξιούχους να κατεβαίνουν σε πορεία και τους αστυνομικούς να τη διαλύουν και μετά συγκρίνεται αυτήν την εικόνα με το σήμερα.

Trapeze (Βαριετέ)

Η λέξη trapeze σημαίνει τη μπάρα που κρέμεται από σχοινιά, το εργαλείο κυρίως των ακροβατών. Η ταινία λοιπόν Trapeze ασχολείται με την ιστορία δύο ακροβατών. Ο ένας είναι ο παλαίμαχος Μάικ Ριμπλ (Burt Lancaster) που τραυματίστηκε επιχειρώντας το τριπλό άλμα και τώρα δουλεύει ως εργάτης σε διάσημο τσίρκο του Παρισιού. Ο άλλος είναι ο νεαρός Τίνο Ορσίνι (Tony Curtis) που έχει μεγάλο ταλέντο και όρεξη για δουλειά. Θέλει να πείσει τον Ριμπλ να γίνει ο δάσκαλός του ώστε να επιχειρήσει κι αυτός το τριπλό άλμα, το οποίο έχουν πετύχει μόνο έξι άτομα στον κόσμο όλα τα χρόνια. Τη μεταξύ τους επαγγελματική σχέση θα προσπαθήσει να επωφεληθεί η Λόλα (Gina Lollobrigida) και να γίνει διάσημη ως η τρίτη της παρέας. Στην αρχή θα την πέσει στον Ριμπλ ο οποίος όμως θα τη διώξει κακήν κακώς. Μετά θα φλερτάρει το νεαρό Ορσίνι, ο οποίος θα δαγκώσει τη λαμαρίνα και θα γίνει το σκυλάκι της, καταφέρνοντας να διαλύσει τη φιλία τους και να φτάσει στο τσακ να διαλύσει την καριέρα τους από τον εγωισμό της και μόνο.

O Carol Reed δημιούργησε μια πολύ καλή ταινία για τον κόσμο του τσίρκου δίνοντας έμφαση φυσικά στους ριψοκίνδυνους ακροβάτες. Ο Burt Lancaster βρήκε ευκαιρία να θυμηθεί το παρελθόν του, όταν δούλευε δηλαδή ως ακροβάτης σε τσίρκο πολύ καιρό πριν τραυματιστεί και το γυρίσει σε ηθοποιός. Τις περισσότερες σκηνές του τις γύρισε μάλιστα ο ίδιος χωρίς κασκαντέρ. Γυρισμένη στο θρυλικό Cirque d'Hiver, για πολλούς θεωρείται η καλύτερη ταινία για τον κόσμο των τσίρκο. Άλλοι πάλι μπορούν να θεωρούν καλύτερο το The Greatest Show on Earth/Το όγδοο θαύμα του Cecil B. Demille, εδώ όμως έχουμε να κάνουμε με ταινία επικεντρωμένη στο δράμα των χαρακτήρων και λιγότερο στο σόου. Τους δύο αυτούς ηθοποιούς πάντως θα τους θυμόμαστε καλύτερα από την επόμενη συνεργασία τους, το Sweet Smell of Success/Σκοτεινοί δολοφόνοι.

A Lawless Street (Παράνομος δρόμος)

Ηλικιωμένος σερίφης με πολλά σημάδια στο... περίστροφό του έχει βάλει σε τάξη την μικρή πόλη με τη συμπαράσταση των κατοίκων του. Δύο όχι και τόσο καλοί κύριοι όμως προσλαμβάνουν συνέχεια πιστολέρο από το παρελθόν του σερίφη για να τον βγάλουν απ'τη μέση και να φανεί ότι πρόκειται για ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Σ'αυτήν την πόλη θα εμφανιστεί και η γυναίκα του σερίφη, η οποία τον είχε εγκαταλείψει πριν πολλά χρόνια. Σε μια μονομαχία αυτός θα τραυματιστεί πολύ άσχημα, θα τον πιστέψουν για νεκρό οπότε η πόλη θα παραδοθεί στους κακούς της ταινίας μας με τους κατοίκους να μην μπορούν να αντιδράσουν πλέον. Αυτός όμως θα ανακάμψει και θα ξαναβάλει τα πράματα στη θέση τους με τη βοήθεια των όπλων.

Τυπικότατο b-movie γουέστερν του 1955, το A Lawless Street έχει τον Randolph Scott πρωταγωνιστή, την εποχή που η καριέρα του οδηγούνταν προς το τέλος της παίζοντας σχεδόν αποκλειστικά σε καουμπόικα. Ο σκηνοθέτης Joseph H. Lewis δεν προσθέτει τίποτα καινούριο στο είδος, παρόλο που είχε κυκλοφορήσει την ίδια χρονιά το The Big Combo, ένα ενδιαφέρον φιλμ νουάρ και πριν λίγα χρόνια το Gun Crazy, ένα από τα καλύτερα νουάρ της χρονιάς του '50. Συμπρωταγωνίστρια η Angela Lansbury, οπότε καταλαβαίνετε ότι αυτή η ταινία απευθύνεται αποκλειστικά στους φίλους του είδους.

The Inner Life of Martin Frost

Στο μυθιστόρημα του Paul Auster «Το Βιβλίο των Ψευδαισθήσεων» (Book of Illusions, εκδ. Ζαχαρόπουλος) ο αφηγητής αναλαμβάνει να γράψει ένα βιβλίο για τον Έκτορα Μαν, έναν (φανταστικό) ηθοποιό του βωβού κινηματογράφου που γύρισε δώδεκα κωμωδίες μικρού μήκους πριν 70 χρόνια και, πάνω που άρχισε να γίνεται διάσημος, απλά εξαφανίστηκε. Στην πορεία του βιβλίου, και ύστερα από πολλές άλλες ιστορίες, θα τον βρει ετοιμοθάνατο στο Νέο Μεξικό. Εκεί θα δει ότι έχει γυρίσει μερικές ακόμα ακυκλοφόρητες ταινίες. Η τελευταία που θα δει ο αφηγητής μας είναι η The Inner Life of Martin Frost, την οποία περιγράφει λεπτομερώς στο βιβλίο και είναι σαν να διαβάζουμε εμείς το σενάριο.

Αυτήν την ταινία αποφάσισε να μεταφέρει ο ίδιος ο Auster στο πανί και το αποτέλεσεμα είναι η ομότιτλη ταινία, τοποθετημένη στο σήμερα. Ο συγγραφέας Martin Frost απομονώνεται σε ένα εξοχικό σπίτι των φίλων του για να ξεκουραστεί ύστερα από την ολοκλήρωση του τελευταίου του βιβλίου. Το επόμενο πρωινό όμως θα ξυπνήσει με μια άγνωστη γυναίκα δίπλα του στο κρεβάτι, την Κλερ. Αυτή θα ισχυριστεί ότι είναι ξαδέρφη του φίλου του και έτσι θα ξεκινήσει η περίεργη ιστορία που θα οδηγήσει φυσικά στον έρωτα, αφού περπατήσουμε και στα μονοπάτια της φαντασίας και του μυστηρίου. Στα πρώτα 45 λεπτά του έργου ξετυλίγεται η ιστορία που γράφει στο βιβλίο του ο Auster και ολοκληρώνεται. Στα υπόλοιπα 45 η φαντασία του Auster φουντώνει προσπαθώντας να μας εξηγήσει τι έγινε και τι θα γίνει. Αν δεν είχα διαβάσει το βιβλίο δεν ξέρω αν θα καθόμουνα να παρακολουθήσω το έργο. Έχει μια περίεργη γοητεία αυτή η φαντασία μέσα σε γήινα, ρεαλιστικά πλαίσια, οι ερμηνείες είναι ικανοποιητικές από τους David Thewlis και Irène Jacob και η κόρη του συγγραφέα Sophie Auster είναι αρκετά όμορφη και ταλαντούχα τραγουδίστρια, αλλά συνολικά το έργο μακρηγορούσε. Εν τέλει, άλλο να περιγράψεις το έργο σε ένα βιβλίο και ο αναγνώστης να το πλάσει όπως θέλει με τη φαντασία του και άλλο να προσπαθήσεις να το οπτικοποιήσεις.

Wild Boys of the Road

Ο William Wellman παρουσιάζει το 1933 ακόμη μία σκληρή ταινία επηρεασμένη από το κραχ του '29 και την οικονομική κρίση. Δύο παιδικοί φίλοι βλέπουν τους γονείς τους να χάνουν τη δουλειά τους, να πιέζονται οικονομικά για να τα βγάλουν πέρα και έτσι αποφασίζουν να το σκάσουν απ' τα σπίτια τους για να τους αφήσουν με ένα στόμα λιγότερο να ταΐσουν και αυτοί να βρουν κάποια δουλειά σε άλλη πόλη. Στην πορεία θα βρουν και άλλα παιδιά που το σκάσανε, άλλα που έμειναν ορφανά και όλοι μαζί θα τριγυρνάνε από πόλη σε πόλη. Αυτοί είναι οι Wild Boys of the Road, μια μεγάλη ομάδα παιδιών που έχουν να αντιμετωπίσουν τις αρχές, την πείνα και ένα αβέβαιο μέλλον, ζουν σε αυτοσχέδιες παραγκούπολεις και ζητιανεύουν για ένα κομμάτι ψωμί.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ρεαλιστικής, σκληρής ταινίας βγαλμένης μέσα από τα στούντιο του Χόλιγουντ. Και αυτό επειδή δεν είχε ακόμα εφαρμοστεί ο Κώδικας Χέιζ και οι παραγωγοί και σκηνοθέτες παρουσίαζαν ιστορίες βγαλμένες μέσα από τη ζωή χωρίς να φοβούνται να δείξουν την ωμή πραγματικότητα, την απαισιοδοξία και τη μιζέρια, καθώς αυτό ήταν το αμερικανικό κοινωνικό πρόσωπο της εποχής. Μετά ήρθαν οι συντηρητικοί και οι «χριστιανοί» και βάλανε την ταφόπλακα με το όνομα λογοκρισία πάνω στο Χόλιγουντ.

China Seas

Ναυτική περιπέτεια, χαρακτηριστική της δεκαετίας του '30. Η εξωτική Κίνα είχε αποτελέσει δημοφιλέστατο προορισμό τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα και αυτό οδήγησε πολλές ταινίες του '30 να ασχολούνται με κοσμοπολίτικες περιπέτειες στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού. Ο Clark Gable είναι ο καπετάνιος ενός πλοίου της γραμμής Χονγκ Κονγκ-Σιγκαπούρης, μια δύσκολη από πλευράς πειρατών θαλάσσια περιοχή, εξ ου και China Seas ο τίτλος. Η Jean Harlow υποδύεται μια καμπαρετζού που είχε και δεσμό με τον Gable. Όταν στο πλοίο ανέβει μια πρώην φίλη του από την Αγγλία, που υποδύεται η νεαρότατη Rosalind Russell, και συνάψουν επίσημα σχέση η Harlow θα τα πάρει στο κρανίο και θα κάνει το παν για να τον καταστρέψει, ακόμα και να συνεργαστεί με τον Wallace Beery που έχει ετοιμάσει σχέδιο για να κλέψει το χρυσό που κουβάλανε στο καράβι. Πέμπτη συνεργασία των Gable και Harlow, σ'αυτή την περιπέτεια που γυρίστηκε εξ ολοκλήρου σε στούντιο. Η ταινία δεν είναι τόσο κακή όσο φαίνεται. Παρακολουθείται ευχάριστα καθώς οι διάφοροι χαρακτήρες που βρίσκονται στο πλοίο προσθέτουν το δικό τους λιθαράκι στην εξέλιξη της (προβλεπόμενης) πλοκής και το happy-end θεωρείται αυτονόητο.

Smoke (Καπνός)

Πριν δέκα περίπου χρόνια είχα πρωτοδεί την ταινία Smoke, η οποία με είχε εντυπωσιάσει με την απλότητά της, τη φυσικότητα των μοναχικών (κυρίως) χαρακτήρων, το ενδιαφέρον μπλέξιμο των ιστοριών. Αργότερα έμαθα ότι το σενάριο έγραψε ο νεοϋρκέζος συγγραφέας Paul Auster που, με τα χρόνια που πέρασαν και τα βιβλία που «ρούφηξα», συγκαταλέγεται ανάμεσα στους αγαπημένους μου συγγραφείς. Βλέποντάς την ξανά πριν λίγες μέρες, παρατήρησα πόσο όμορφα είχε προσθέσει μέσα στην ταινία διάφορα χαρακτηριστικά των βιβλίων του o Auster: ο μοναχικός συγγραφέας με το τραυματικό παρελθόν, ο καπνοπώλης της γειτονιάς με ένα περίεργο χόμπι, η αναζήτηση της πατρικής φιγούρας, οι ιστορίες μέσα από άλλες ιστορίες. Όλοι οι ερμηνείες είναι εξαιρετικές από τους... παλαίμαχους Harvey Keitel, William Hurt, Forest Whitaker και τον άγνωστο τότε νεαρό Harold Perrineau, που τώρα είδα ότι ήταν ο "Michael" από την τηλεοπτική σειρά Lost. "Ακολουθήθηκε" από μία περίεργη συνέχεια για ταινία: στα ίδια σκηνικά ήρθαν διάφοροι γνωστοί καλλιτέχνες και αυτοσχεδίασαν διαλόγους με τους ηθοποιούς. Έτσι δημιουργήθηκε το Blue in the Face (Λίγος καπνός ακόμη) που είναι μια συρραφή από σκετς με πολύ μπλα-μπλα.

The Box

Ο Richard Kelly επέστρεψε με νέα ταινία. Διαβάζοντας την περίληψη είπα ότι θα είναι τουλάχιστον ενδιαφέρουσα. Και μετά την παταγώδη αποτυχία του Southland Tales, φαντάστηκα ότι θα προσέξει καλύτερα το αποτέλεσμά του. Η ταινία The Box βασίστηκε στο διήγημα "Button, button" του Richard Matheson και το αποτέλεσμα είναι άλλη μια «περίεργη» ταινία. Αντί να ασχοληθεί αποκλειστικά με το μυστήριο του κουτιού, την αγωνία να πατήσεις ή όχι το κουμπί (χμ, αυτό έγινε στο Lost) κ.τ.λ., μπλέκει μέσα τη ΝΑΣΑ, θεωρίες τηλεπάθειας και ανώτερης νοημοσύνης, δημιουργώντας τελικά έναν αχταρμά από ιδέες που δύσκολα ξεμπλέκεις. Με το κουτί και μόνο ασχολήθηκε το Twilight Zone στη δεκαετία του '80 και τα είπε όλα μέσα σε 20 λεπτά (part 1 και part 2 στο youtube). Αλλά εδώ ο Kelly ήθελε να αναπτύξει το θέμα και τελικά το παραξύλωσε. Μήπως προσπαθεί να αυτοανακυρηχθεί διάδοχος του David Lynch και δεν το έχουμε καταλάβει ακόμα;

Thirst

Κουραστική, με μεγάλη διάρκεια και τάσεις σκηνοθετικής επιδειξιομανίας, η ταινία Thirst είναι η τελευταία δουλειά του Park Chan-wook. Ο αγαπημένος κορεάτης σκηνοθέτης της τριλογίας της Εκδίκησης εδώ φαίνεται σαν να στέρεψε από έμπνευση και ασχολήθηκε με κάτι έτοιμο, όπως ο βαμπιρικός μύθος και του άλλαξε τα φώτα. Ιερέας πάει σε αποστολή, κολλάει λέπρα, του κάνουν μετάγγιση αίματος, πεθαίνει και ανασταίνεται... άλλος άνθρωπος. Αν δεν πιει αίμα, η αρρώστια ξαναεμφανίζεται. Όταν πιει αίμα, το σώμα του αναπλάθεται και δυναμώνει. Παρακολουθούμε το μπλέξιμό του με μια περίεργη οικογένεια και την γνωριμία του με το σεξ και τον έρωτα μέσω της νύφη της οικογένειας που την έχουν κυρίως ως υπηρέτρια. Χαοτικά μπλεξίματα, σκηνές με πολύ ανούσιο σεξ, που ίσως ήθελε να μας δείξει ότι ο (πρώην) ιερέας ήταν και διψασμένος για σαρκική απόλαυση. Αλλά όπως είπα, δεν με άγγιξε στο ελάχιστο.

Whatever Works (Κι αν σου κάτσει;)

Επιστροφή στη Νέα Υόρκη για τον Woody Allen και η ταινία που κυκλοφόρησε το 2009 αποτελεί έναν καταπέλτη, έναν οδοστρωτήρα -καλύτερα- που παίρνει σβάρνα τα πάντα και τους πάντες. Ο καταπέλτης έχει τη μορφή του Larry David, ενός stand-up κωμικού που δεν γνωρίζουμε εμείς εδώ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μέσα από τη μορφή του μισάνθρωπου πρωταγωνιστή ο Woody Allen τα βάζει με όλους και όλα. Το κλασικό γουντιαλενικό στυλ είναι και δω παρόν, οι πνευματώδεις ατάκες δίνουν και παίρνουν και οι σχολιασμοί κατά των θρησκειών πιο καυστικοί από ποτέ. Η ταινία Whatever Works κυλάει φοβερά όταν είναι επικεντρωμένη στον Larry David, κάνει μια μικρή κοιλιά (κατ'εμέ) όταν θα ασχοληθεί (αναγκαστικά) με τους παράπλευρους χαρακτήρες, αλλά και πάλι είναι εγγυημένα μια διασκεδαστική ταινία, έτσι όπως αγαπάμε τις ταινίες του κυρίου Allen. Κάποια πράματα σίγουρα επαναλαμβάνονται, όπως η χαζή ξανθιά που υποδύεται η Evan Rachel Wood και που μου θύμησε την Mira Sorvino στο Ακαταμάχητη Αφροδίτη, αλλά αυτό είναι το κινηματογραφικό σύμπαν του Woody Allen και αυτό γουστάρουμε να βλέπουμε.