Once Upon a Time in America (Κάποτε στην Αμερική)

Ξαναβλέποντας την επική ταινία του Sergio Leone Κάποτε στην Αμερική συνειδητοποίησα ότι ήταν σαν να μην την είχα δει ξανά. Τη θυμόμουν κάπως διαφορετική. Πρέπει να είχα δει παλιότερα τη μικρότερη έκδοση. Βλέποντας την original έκδοση των τριών ωρών και 40 λεπτών απολαμβάνεις τη μαεστρική σκηνοθεσία και την υπέροχη αφήγηση της ιστορίας των τεσσάρων μικροκακοποιών που γίνονται σιγά-σιγά αρχιμαφιόζοι. Μετά έρχεται το τέλος της ποτοαπαγόρευσης και φυσικά το τέλος της δικιάς τους εποχής. Και μετά από δεκαετίες μακριά από το έγκλημα, κοντά στη δεκαετία του '70, ο ηλικιωμένος πρωταγωνιστής προσπαθεί να ενώσει κάποια κομμάτια από την ιστορία του παρελθόντος, και να κλείσει υποθέσεις που έμειναν ανοιχτές. Θα μπορούσαμε να πούμε, χωρίς δόση υπερβολής, πως η ταινία είναι το αντίπαλο κινηματογραφικό γκανγκστερικό επικό έργο με το Νονό, για την πρωτοκαθεδρία στο είδος. Ίσως είναι και η ταινία που επηρεάστηκε τα μάλα ο Scorsese για να φτιάξει το δικό του The Irishman.

Sixteen Candles

Μάλλον η δεύτερη καλύτερη ταινία του John Hughes μετά το Breakfast Club. Η μούσα του, η Molly Ringwald κλείνει τα 16 της χρόνια (εξ ου και ο τίτλος 16 Candles) και κανένας από την οικογένειά της δεν το θυμάται, καθώς ετοιμάζονται για το γάμο της μεγάλης αδελφής. Αυτή είναι ερωτευμένη με τον ωραίο του σχολείου, ο γκιγκ του σχολείου προσπαθεί να την την πέσει και ό,τι ακολουθεί είναι όλη η αμερικανική δεκαετία του '80: σχολείο και μπούλινγκ, μάγκες και φλώροι, πάρτι και μπύρες, μαγιό και σορτσάκια κλπ. Φουλ νεανικές ανησυχίες.

The Brother from Another Planet

Ο Joe Morton είναι ο brother από άλλο πλανήτη, που πέφτει στη Γη όταν το διαστημόπλοιό του παθαίνει βλάβη. Για καλή του τύχη, ως μαύρος, πέφτει στο Χάρλεμ οπότε περνάει απαρατήρητος. Ο πρωταγωνιστής μας δε μιλάει, τον κυνηγάνε δύο... άντρες με τα μαύρα (ο David Strathairn και ο ίδιος ο σκηνοθέτης John Sayles) και βρίσκει δουλειά επιδιορθώνοντας... ουφάδικα! Αυτή είναι η πασίγνωστη, πλέον, ανεξάρτητη ταινία The Brother from Another Planet του Sayles που κυκλοφόρησε το 1984. Ήταν υποψήφια στο πρώτο φεστιβάλ του Sundance, σε μία ιδιαίτερη χρονιά για το αμερικανικό ανεξάρτητο σινεμά, με συνυποψήφιο το Stranger Than Paradise του Jim Jarmusch και νικητή το Blood Simple. των Αφών Coen. Η ταινία φυσικά σχολιάζει και «υπογείως» και φανερώς διάφορα θέματα θρησκευτικού και κοινωνικού χαρακτήρα αλλά παρουσιάζει και μια τρελαμένη sci-fi παράπλευρη ιστορία με ελάχιστα εφέ. Μία ιδιαίτερη δημιουργία από έναν ιδιαίτερο δημιουργό.

Places in the Heart

Σε μια μικρή κωμόπολη του αμερικανικού Νότου, τη δεκαετία του '30, ένας μεθυσμένος νεαρός μαύρος θα σκοτώσει κατά λάθος το σερίφη. Οι λευκοί με τη σειρά τους θα λιντσάρουν και θα κρεμάσουν το νεαρό μαύρο. Αυτοί οι δύο θάνατοι θα είναι η αφετηρία του Places in the Heart, θα αλλάξουν τις οικογενειακές ισορροπίες του σπιτιού της Sally Field, η οποία χήρα πλέον θα προσπαθήσει να κρατήσει το σπίτι και τα δύο της παιδιά. Βρισκόμαστε όμως στη μεγάλη αμερικανική Ύφεση και οι τράπεζες καραδωκούν να «κατασπαράξουν». Ο ερχομός του περαστικού Danny Glover, που ψάχνει ένα πιάτο φαΐ για να κάνει θελήματα και μικροδουλειές, θα την οδηγήσει στη σωτηρία μέσα από την αγροτική δουλειά.

Ο πολυβραβευμένος σεναριογράφος (του Bonnie & Clyde) και σκηνοθέτης (του Kramer vs. Kramer) Robert Benton παρουσιάζει μια all-american ταινία που έχει όλα τα συστατικά για να γίνει αγαπητή στην Ακαδημία και να αποσπάσει βραβεία και υποψηφιότητες: οικονομικές αντιξοότητες την εποχή του Μεσοπολέμου, ψίγματα από τον ρατσισμό του Νότου, επιτυχία που έρχεται μέσα από σκληρή δουλειά. Η ταινία ασχολείται και με παράπλευρα θέματα όπως την εξωσυζυγική σχέση του κουνιάδου Ed Harris με την Amy Madigan (οι οποίοι μετά το έργο παντρεύτηκαν κανονικά), γυναίκα του φίλου τους Terry O'Quinn (ξέρετε, από το Lost, την εποχή που είχε μαλλιά), με την ενοικίαση ενός δωματίου στον τυφλό John Malkovich, ανιψιό του τραπεζίτη, που ήθελε απλά να τον ξεφορτωθεί, αλλά και την επίσκεψη ενός τυφώνα! Την αδερφή της Σάλι Φιλντ και απατημένη από τον Εντ Χάρις υποδύεται η Lindsay Crouse που κέρδισε υποψηφιότητα β' γυναικείου ρόλου. Επίσης υποψήφιος ήταν ο Μάλκοβιτς για β' ανδρικό ρόλο και η ταινία ήταν υποψήφια για αυτά της καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας και κουστουμιών, αλλά έχασε από τον Αμαντέους. Η Φιλντ κέρδισε το δεύτερό της όσκαρ α' γυναικείου ρόλου και ο Benton αυτό του σεναρίου.

Η ζωή επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις· νέες, ανιδιοτελείς φιλίες δημιουργούνται που βρίσκουν κι αυτές θέση στις καρδιές μας. Συνολικά, η ταινία μάς άφησε θετικές εντυπώσεις και μας κέρδισε με την απλοϊκότητά της αλλά κυρίως με το ότι δεν ήταν διδακτική. Μπορεί να ιδωθεί και με ευνοϊκότερη ματιά, αν αναλογιστούμε τα δικά μας, εγχώρια οικονομικά προβλήματα και θέλουμε να βρούμε τρόπους να τα αντιμετωπίσουμε.

Streets of Fire

Κάτι σαν τη συνέχεια των Warriors; Και κάτι σαν μιούζικαλ; Ευτυχώς όμως τα ποπ και rock 'n' roll τραγούδια (που έχουν την τιμητική τους εδώ) ερμηνεύονται σε σκηνές από συναυλιακά δρώμενα. Η πλοκή; Σχεδόν, άνευ σημασίας. Ο Walter Hill βρήκε την ευκαιρία στο Streets of Fire να ξανασχοληθεί με τις συμμορίες, αλλά με πρωταγωνιστή τον μονοδιάστατο, μπι-μουβά ηθοποιό Michael Pare δεν έχεις μεγάλες προσδοκίες. Ξεχωρίζει φυσικά ο «υπέρ-κακός» (νεαρός τότε) Willem Dafoe. Εντύπωση μας προκάλεσε α) το πόσο έμοιαζε η νεαρή Diane Lane με την Catherine Zeta-Jones, β) ο Rick Moranis σε σοβαρό ρόλο! Το καστ συμπληρώνει η νεαρή Amy Madigan, σύζυγος του Ed Harris. Εντύπωση δεν μας προκάλεσε η παταγώδης εμπορική αποτυχία. Ό,τι πρέπει πάντως για τους φαν καλτ ταινιών της δεκαετίας του '80 με την τεστοστερόνη να ξεχειλίζει σε κάθε καρέ και τους τσαμπουκάδες να δίνουν και να παίρνουν.

Iceman

Μετά την καλλιτεχνική επιτυχία του Πολέμου για τη φωτιά του Ζαν Ζακ Ανό με θέμα προϊστορικούς ανθρώπους, ήρθε η αμερικανική προσπάθεια να φέρουν έναν άνθρωπο του Νεάτερνταλ στο σήμερα. Πώς; Αφού τον βρήκαν καταψυγμένο κάπου στην Αρκτική, τον επανέφεραν στη ζωή! Το τοπίο θυμίζει το The Thing του Κάρπεντερ. Ακούγονται ουκ ολίγες επιστημονικές και ιατρικές αρλούμπες για να προσδώσουν αληθοφάνεια και να μας πείσουν(;) για την πετυχημένη... απόψυξη του επονομαζόμενου Iceman. Για να καταλήξουμε τελικά σε μια ανθρωπολογική εξέταση και μελέτη των διαφορών του προϊστορικού ανθρώπου. Ο εκπρόσωπος των επιστημόνων και πιο θαραλλέος για να έρθει σε επαφή είναι ο Timothy Hutton, σε άλλη μια αποτυχημένη εμπορικά ταινία, που πρόσθεσε άλλο ένα καρφί στο φέρετρο της ανερχόμενης καριέρας του (άλλο ένα μεγάλο και τρανό παράδειγμα της κατάρας των Όσκαρ). Συμπρωταγωνιστούν πολλοί και διάφοροι με πιο γνωστούς τους David Strathairn, Danny Glover και την Lindsay Crouse με το χαρακτηριστικό «αγορέ» μαλλί (η «σύζυγος» του Treat Williams στο Prince of the city, πρωταγωνίστρια στο House of Games του Μάμετ μεταξύ άλλων). Το ρόλο του iceman είχε ο John Lone, γνωστός μετέπειτα από το ρόλο του ενήλικα Τελευταίου αυτοκράτορα του Μπερτολούτσι. Τη σκηνοθεσία αυτής της μέτριας ταινίας είχε αναλάβει ο Fred Schepisi, που οι επιτυχίες του ήταν μετρημένες, σε μια παραγωγή του Norman Jewison.

The Hit (Συμβόλαιο με το θάνατο)

Ένα εναλλακτικό, γκανγκστερικό φιλμ το The Hit, παραγωγής 1984, μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του βρετανού Stephen Frears. Ο πρώην γκάνγκστερ Terence Stamp έχει «δώσει» παλιούς συνεργάτες και τώρα κρύβεται στην Ισπανία. Δέκα χρόνια μετά, όμως, εμφανίζονται οι John Hurt και Tim Roth (στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση) και τον απαγάγουν για να τον πάνε στους «δικούς» τους στον Παρίσι. Στο κατόπι τους βρίσκεται ο αστυνομικός Fernando Ray, ο σπουδαίος ισπανός ηθοποιός που θυμόμαστε κυρίως από τον Άνθρωπο από τη Γαλλία. Αυτό που ακολουθεί είναι ένα διαφορετικό road-movie, μια ατμοσφαιρική ταινία γύρω από τη ζωή και το θάνατο, που την κάνει αξέχαστη η εκπληκτική μουσική του Paco de Lucía. Από τις καλύτερες βρετανικές ταινίες της δεκαετίας του '80.

Δείτε το τρέιλερ της ταινίας.

The Bounty (Ανταρσία του Μπάουντι)

They were friends through hell. They became enemies in paradise.

Η Ανταρσία του Μπάουντι του 1984 πρόκειται για μια πλούσια και φροντισμένη παραγωγή· τα λεφτά του γνωστού παραγωγού Dino De Laurentiis έκαναν καλά τη δουλειά τους. Το χρονικό του επεισοδιακού ταξιδιού από την Αγγλία μέχρι τα νησιά της Ταϊτής το έχουμε δει και σε άλλες εκδοχές με πιο διάσημες φυσικά αυτές του 1935 και του '62, με τους Charles Laughton και Clark Gable στους ρόλους του σκληρού καπετάνιου William Bligh και του στασιαστή Fletcher Christian στην πρώτη και με τον Trevor Howard και Marlon Brando αντιστοίχως στη δεύτερη. Εδώ βρίσκουμε τον Anthony Hopkins ενάντια στον νεαρό Mel Gibson, σε μια κόντρα που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κόντρα βρετανικού φλέγματος εναντίον αυστραλέζικου ταμπεραμέντου.

Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι είναι μια ενδιαφέρουσα ταινία, ίσως η καλύτερη του —κατά τα άλλα μέτριου— σκηνοθέτη Roger Donaldson. Δεν θα μπορούσε να κάνει και χειρότερα όταν έχει για υλικό μερικούς από τους καλύτερους νέους ηθοποιούς της εποχής. Πέρα από τους πρωταγωνιστές, σε δεύτερους ρόλους έχουμε τους Daniel Day-Lewis, Liam Neeson, Bernard Hill (που τον γνωρίσαμε καλύτερα στον... Άρχοντα των Δαχτυλιδιών) και τον Σερ Laurence Olivier σε μία από τις τελευταίες κινηματογραφικές του εμφανίσεις. Η μουσική κάνει μπαμ από χιλιόμετρα ότι είναι από τον δικό μας Vangelis και η εκπληκτική φωτογραφία είναι μερικά από τα στοιχεία που σου μένουν. Αν δεν ήταν και το τελευταίο κομμάτι της ταινίας τόσο μέτριο, θα μιλούσε για μια πολύ καλή ταινία. Εκεί είναι που κάνει μια μεγάλη κοιλιά, παρόλο που προσπαθεί έξυπνα να παραλληλήσει τις προσπάθειες του ενός και του άλλου να βρουν την «γη της επαγγελίας», ο ένας για να κρυφτεί, ο άλλος για να σωθεί. Η ταινία διαφέρει από τις προγενέστερες στο ότι επικεντρώνεται στη φιλία των δύο αντρών που μετά γίνανε εχθροί, κάτι που δεν είχαν τονίσει οι παλιότερες εκδοχές και στο ότι είναι αρκετά πιο αληθοφανής.

The NeverEnding Story (Ιστορία δίχως τέλος)

Από τις πλέον εντυπωσιακές ταινίες για την εποχή της και η ακριβότερη ευρωπαϊκή παραγωγή (πλην των σοβιετικών) για το σωτήριον έτος 1984. Η Ιστορία δίχως τέλος σήμερα φαντάζει αρκετά παιδική και σε σημεία είναι αρκετά βαρετή. Οι ταινίες φαντασίας εξάλλου τα τελευταία χρόνια έχουν πάρει τα πάνω τους· από τα... σίριαλ Άρχοντα, Νάρνια, Χάρυ Πότερ μέχρι τις χρυσόσκονες κ.τ.λ., ο νεαρός θεατής θα βρει τα εφέ του 1984 αρκετά παλιομοδίτικα. Το μόνο ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας για έναν ενήλικα (μιλώντας για μένα, έτσι;) ήταν η... μεταμοντέρνα σχέση του αναγνώστη του βιβλίου με το περιεχόμενό του. Κι αυτό άργησε μιάμιση ώρα να ολοκληρωθεί. Στη σκηνοθεσία ο Wolfgang Petersen(!), τρία χρόνια μετά το Υποβρύχιο, μια ταινία που ποτέ δεν μπόρεσε να ξεπεράσει (μέχρι στιγμής). Αποτέλεσε πάντως το εισιτήριο του σκηνοθέτη για την μετεγκατάστασή του στο Χόλιγουντ. Όσον αφορά αν αξίζει να κάτσετε να τη δείτε: θα έλεγα ότι καλύτερα θα ήταν να τη δείτε παρέα με τα μικρά σας ξαδερφάκια/ανίψια/εγγόνια. Έπαθα πλάκα πάντως βλέποντας (σε μικρό ρόλο πάντα) τον... Oompa Loompa από το Εργοστάσιο σοκολάτας σε νεαρή ηλικία (βλ. φώτο)!

Repo Man

Ακαταλαβίστικη, ασυνάρτητη, ίσως εγώ δεν είχα πολύ όρεξη, οπότε καταλαβαίνετε ότι η ταινία Repo Man (ελληνιστί: Η λάμψη που σκοτώνει και Παίζοντας με τον κίνδυνο) δεν μου άφησε και τις καλύτερες των εντυπώσεων. Με μία κάτι σαν sci-fi υπόθεση, η ταινία με τα χρόνια έχει αποκτήσει cult status, ως μία από τις πρώτες punk ταινίες. Κι αυτό χάρη στο soundtrack που είναι εμπλουτισμένο με punk-rock συγκροτήματα του L.A. (βρισκόμαστε στα 1984) αλλά κυρίως με τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Emilio Estevez ως πάνκης που μπλέκει σε περίεργες και σουρεαλιστικές καταστάσεις με εγκληματίες και... εξωγήινους. Το μυστήριο και επικίνδυνο φως που αναδύεται από το πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου φέρνει στο μυαλό το ανάλογο φως του Kiss Me Deadly. Ξέρετε, απ' αυτό που επηρεάστηκε ο Tarantino στη δικιά του βαλίτσα στο Pulp Fiction. Σκηνοθέτης εδώ είναι ο Alex Cox, γνώστης της πανκ σκηνής, μας έδωσε λίγα χρόνια μετά τη βιογραφία του Sid Vicious, την πιο γνωστή του ταινία Sid and Nancy. Αποκλειστικά για... περίεργες σινε-αποδράσεις!

Η υπόθεση της ταινίας (σε λίγες γραμμές) όπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο του DVD: Ένας νεαρός υπάλληλος σε σούπερ μάρκετ προσλαμβάνεται από κάποια εταιρεία που βρίσκει κλεμμένα αυτοκίνητα και τα επιστρέφει στους ιδιοκτήτες τους. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης θα γνωριστεί με έναν παρανοϊκό επιστήμονα και θα εμπλακεί σε θεωρίες σχετικά με την ύπαρξη ιπτάμενων αντικειμένων αγνώστου ταυτότητος.

The Company of Wolves (Η παρέα των λύκων)

Μια φορά κι έναν καιρό... είδα την ταινία The Company of Wolves. Αποτελεί μία από τις πρώτες δημιουργίες του κ. Neil Jordan (1984), του οποίου (σχεδόν) κάθε ταινία αποτελεί και ένα μικρό αριστούργημα (Mona Lisa, Το παιχνίδι των λυγμών, Συνέντευξη με ένα βρυκόλακα, Το τέλος μιας σχέσης). Η ταινία είναι ελεύθερη διασκευή της ιστορίας της Κοκκινοσκουφίτσας με λυκάνθρωπους στη θέση των λύκων! Η ιστορία βασίστηκε σε μερικά διηγήματα από το βιβλίο The Bloody Chamber της κυρίας Angela Carter. Το βιβλίο περιέχει ελεύθερες διασκευές σε πολύ γνωστά παραμύθια, όπως η Χιονάτη, η Κοκκινοσκουφίτσα, ο Παπουτσομένος Γάτος και άλλα. Δεν γνωρίζω αν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά, οπότε όποιος γνωρίζει σχετικά μπορεί να αφήσει ένα σχόλιο. Στην ταινία μας συμμετέχει η Angela Lansbury (ξέρετε, η συγγραφέας ντετέκτιβ) στο ρόλο της... γιαγιάς, ο ηθοποιός-φετίχ του Neil Jordan, ο Stephen Rea και ο πολύς Terence Stamp σε έναν... γοητευτικά κακό (και uncredited) ρόλο! Η σκοτεινή φωτογραφία και γενικά η γοτθική ατμόσφαιρα δίνει στο έργο έξτρα βαθμούς σαγήνευσης. Αν σας αρέσουν τα εναλλακτικά αιματωβαμένα παραμύθια, τότε η ακόλουθη ταινία θα σας γοητεύσει. Check it out και δε θα χάσετε. Στο τέλος ζήσαν αυτοί καλά(;) και μεις καλύτερα!

This Is Spinal Tap

Πολλά χρόνια πριν το Cloverfield, υπήρξε μια μάγισσα και μια ταινία που τη λέγανε Blair Witch Project. Αλλά ακόμα πιο παλιά, υπήρξε το συκρότημα των Spinal Tap! Ένα από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα της hard rock και heavy metal σκηνής, το οποίο... δεν υπήρξε ποτέ! Η πρώτη ταινία του Rob Reiner κυκλοφόρησε το 1984 με τον τίτλο This Is Spinal Tap και αποτέλεσε την αφετηρία των καλοφτιαγμένων ψευδοντοκιμαντέρ. Όλη η ταινία βέβαια είναι ένα κωμικό ντελίριο με τους τρεις πρωταγωνιστές να δίνουν όλο τους το είναι ώστε να είναι όσο πιο απίστευτα κιτς, γραφικοί και γελοίοι, από τη συμπεριφορά τους ως τους απίστευτα σεξιστικούς στίχους. Ο Rob Reiner παίρνει την κάμερα και με τον εαυτό του στο ρόλο του δημοσιογράφου, καταγράφει έργα και ημέρες του «ιστορικού συγκροτήματος» που όλα αυτά τα χρόνια δεν μπορεί να στεριώσει κάποιον ντράμερ. Η ταινία παρωδεί ολόκληρο το μουσικό είδος, ξεφτυλίζει ολόκληρο το sex, drugs and rock 'n' roll κίνημα και, «εισβάλλοντας» στα παρασκήνια της μουσικής βιομηχανίας, δεν αφήνει ουσιαστικά τίποτα όρθιο. Όσοι μουσικόφιλοι και κινηματογραφόφιλοι δεν την έχουν δει, ας την αναζητήσουν.

Εφιάλτης στο δρόμο με τις λεύκες

Επειδή παλιά, όταν είμασταν μικροί, δεν μας άφηναν να δούμε «τέτοιες» ταινίες, και επειδή σήμερα είναι Παρασκευή και 13, είπαμε να θυμηθούμε μία καλή ταινία τρόμου. Και για δήθεν πρωτοτυπία, δεν είδαμε την Παρασκευή και 13, αλλά τον Εφιάλτη στο δρόμο με τις λεύκες. Μετά την επιτυχία του Halloween, οι ταινίες τρόμου με target group τη νεολαία πήραν τα πάνω τους και στις αρχές της δεκαετίας του '80 γινόταν... σφαγή! Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς πέρα από τις πραναφερθείσες: The Evil Dead, Το ουρλιαχτό, Το πνεύμα του κακού, Κούτζο και άλλες από τα βιβλία του Stephen King κλπ, κλπ... Εδώ το σενάριο είναι όλα τα λεφτά, το οποίο δίνει στον μετρ του είδους Wes Craven να φτιάξει μια μεγάλη επιτυχία, «παίζοντας» εύκολα με τα κλισέ του είδους και... τις σεξουαλικές αφυπνήσεις των έφηβων πρωταγωνιστών. Η τρομακτική μούρη του Freddie Krueger με το δάχτυλα-ψαλίδια στοιχείωσε πολλά παιδικά όνειρα και η επιτυχία της ώθησε την ταινία σε αλλεπάλληλες συνέχειες. Σημειώστε πως εδώ κάνει το κινηματογραφικό του ντεμπούτο ο μεσιέ Johnny Depp. Η slasher μανία των κινηματογραφικών στούντιο πάντως δε λέει να σταματήσει και συνεχίζει ακάθεκτα και στη νέα χιλιετία, προσθέτοντας και λίγες επιρροές από την Άπω Ανατολή, καταλαβαίνετε...