It's a Gift

Σε άλλη μια ταινία βλέπουμε τον κωμικό W.C. Fields (γεννηθείς με το όνομα William Claude Dukenfield) να παίζει πάλι τον γκαφατζή οικογενειάρχη, τον πάτερ-φαμίλια που δέχεται τα πυρά από όλα τα μέλη της οικογένειας, που απλά... δεν την «παλεύει»! Έχει ένα όνειρο: να πάει στην Καλιφόρνια και να αγοράσει μια φητεία με πορτοκαλιές. Όταν θα πεθάνει ένας μακρινός συγγενής του, θα του χαρίσει λίγα λεφτά και μαζί με αυτά που θα μαζέψει πουλώντας το παντοπωλείο του, θα πάρει την οικογένειά του και θα ξεκινήσει για Καλιφόρνια. Μεσαίου μήκους η ταινία μας It's a Gift, αποτελείται ουσιαστικά από μια συρραφή από κωμικές σκηνές, οι οποίες προκαλούν ένα μειδίαμα, αλλά οι περισσότερες δύσκολα βγάζουν γέλιο καθώς είναι παρατραβηγμένες. Λίγο ανέμπνευστη θα έλεγα η ταινία, σε σχέση με άλλα έργα του κυρίου Fields.

The Black Cat (Ο πύργος του μυστηρίου)

Ο Edgar G. Ulmer (που μας έδωσε αργότερα το φοβερό Detour) αποτύει φόρο τιμής στο γερμανικό εξπρεσιονισμό (είχε δουλέψει εξάλλου στα γερμανικά κινηματογραφικά στούντιο τη δεκαετία του '20) και παρουσιάζει ένα έργο όχι και τόσο βασισμένο στο βιβλίο του Edgar Alan Poe, καθώς η αναφορά στους τίτλους αρχής έγινε για διαφημιστικούς λόγους και ουδεμία σχέση έχει με την πλοκή του έργου. Η ταινία The Black Cat κατηγοριοποιείται στις «τρόμου», μόνο που ουδεμία επίσης σχέση έχει πλέον ο τρόμος της δεκαετίας του ‘30 με τα σημερινά έργα. Εντυπωσιακά σκηνικά, επικίνδυνες σκιές, δεν ξέρεις τι θα αντιμετωπίσεις στην επόμενη γωνιά. Ο λόγος που αξίζει η ταινία όμως είναι η πρώτη συνεργασία (από σύνολο οχτώ) των δύο διάσημων ηθοποιών Bela Lugosi και Boris Karloff, οι οποίοι μάλιστα βρίσκονται σε... πολιτισμένη έχθρα. Μέχρι να έρθει το τέλος, όλα κυλάνε υπερβολικά... αριστοκρατικά. Πάνω απ’ όλα, το ήθος και ο σεβασμός προς τον αντίπαλο. Μετά έρχεται ο θάνατός του.

Twentieth Century (Τραίνο πολυτελείας)

Τα παρασκήνια των μεγάλων θεατρικών παραστάσεων του Μπρόντγουεϊ, τη μεγαλομανία των παραγωγών και τα σταριλίκια των... σταρ-ηθοποιών παρουσιάζει ο Howard Hawks το 1934 στην ταινία Twentieth Century. Η οποία είναι βασισμένη στο θεατρικό "Napoleon of Broadway" του Charles Bruce Millholland. Το όνομα της ταινίας αναφέρεται στο τρένο στο οποίο επιβαίνουν κάποια στιγμή όλοι οι πρωταγωνιστές και γίνεται... της κακομοίρας. Ο μέγας σκηνοθέτης του Μπροντγουέι (αλλά και μέγας τύραννος) John Barrymore ανέδειξε και έκανε σταρ την άσημη Carole Lombard. Αυτή, ύστερα από χρόνια υπομονής, τον παράτησε, έγινε διάσημη ηθοποιός στο Χόλιγουντ και οι αποτυχίες γι'αυτόν έρχονται η μία μετά την άλλη. Όταν συναντηθούν στο τρένο, αυτός θα έχει ανάγκη από πρωταγωνίστρια και θα αναγκαστεί να υποδυθεί τον πρώτο και καλύτερο ρόλο της ζωής του για να την ξανακερδίσει: αυτόν του μετανοημένου σκηνοθέτη που ζητάει πίσω τη μούσα του. Μαζί με κάποιες άλλες παράπλευρες ιστορίες και τους ενδιαφέροντες δεύτερους χαρακτήρες, η ταινία ήταν μία απρόσμενη ανακάλυψη για εμένα. Μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς της, μία σπιρτόζικη κωμωδία με κοφτερούς διαλόγους, ένα έργο που αξίζει να ανακαλύψετε.

Of Human Bondage (Ανθρώπινη δουλεία)

Το διάσημο (και για πολλούς, καλύτερο) βιβλίο του W. Somerset Maugham έγινε για πρώτη φορά ταινία το 1934 από τον John Cromwell. Ακολούθησαν άλλες δύο κινηματογραφικές μεταφορές, αλλά αυτή είναι ίσως η πιο ενδιαφέρουσα αφού έχει πρωταγωνιστές τον Leslie Howard και την Bette Davis. Πολλοί συμφωνούν ότι αυτός ο ρόλος έκανε διάσημη την Davis, καθώς ύστερα από χρόνια συμμετοχών σε αδιάφορες ως επί τω πλείστω ταινίες, ερμήνευσε έναν ενδιαφέρων, δυναμικό ρόλο κερδίζοντας τις εντυπώσεις. Ταυτόχρονα, κέρδισε την πρώτη της υποψηφιότητα για όσκαρ χωρίς να είναι επίσημα υποψήφια. Η Ακαδημία (μετά και τις πιέσεις του Jack Warner) άφησε στους ψηφοφόρους την επιλογή να διαλέξουν ανάμεσα στις ήδη υπάρχουσες υποψηφιότητες ή να γράψουν μία δικιά τους. Αυτό έφερε την Ντέιβις κοντά στο όσκαρ, χάνοντας τελικά από την Claudette Colbert για το Συνέβη μια νύχτα.

Το Of Human Bondage έχει μια χαλαρή σκηνοθετική προσέγγιση, επικεντρωμένη στους χαρακτήρες, με έντονα κοντινά πλάνα και τους ήρωες μας, όταν συνομιλάνε μεταξύ τους, να κοιτάνε πολλές φορές ευθεία μπροστά στην καμέρα. Τα δικαιώματα της ταινίας έχουν εκπέσει πλέον, οπότε μπορείτε να τη βρείτε σε DVD από διάφορες εκδόσεις, με αμφίβολη όμως ποιότητα εικόνας και ήχου.

Manhattan Melodrama

Την παρούσα αναφορά την οφείλουμε στον κύριο Michael Mann και την ταινία του Public Enemies. Πρόκειται για την ταινία Manhattan Melodrama που παρακολουθεί ο Dillinger-Τζόνι Ντεπ στο σινεμά, λίγο πριν τον σκοτώσουν. Ένα έργο για το οποίο δεν είχαμε καμία ιδέα μέχρι πριν από λίγο καιρό. Και τι είδαμε; Δύο παιδικούς φίλους να έχουν πάρει ο καθένας διαφορετικό δρόμο, ο ένας της παρανομίας και ο άλλος των σπουδών. Ο πρώτος είναι ο Clark Gable σε σκληρό ρόλο μαφιόζου και στυγνού δολοφόνου (όταν χρειάζεται) που δεν τον είχαμε ξαναδεί και μας άρεσε πολύ. Ο δεύτερος είναι ο William Powell που ανεβαίνει τα σκαλοπάτια της πολιτικής, από δικηγόρος γίνεται εισαγγελέας και στο τέλος κυβερνήτης χάρη στο ήθος του και τη σκληρή δουλειά. Μεταξύ τους θα υπάρξει και μια γυναίκα, η Myrna Loy που θα αφήσει τον πρώτο για να πάει στον δεύτερο χωρίς να υπάρξει πρόβλημα στη φιλία τους. Η όλη ιστορία θα αποκτήσει ενδιαφέρον όταν ο Gable θα «καθαρίσει» έναν τύπο που εκβιάζει τον Powell, λίγο πριν τις εκλογές. Ο δεύτερος θα εκλεγεί κυβερνήτης χάρη στην αμερόληπτη στάση του, καθώς θα είναι αυτός ο εισαγγελέας της έδρας που θα δικάσει το φίλο του και θα τον στείλει στην ηλεκτρική καρέκλα.

Ένα ενδιαφέρον δράμα με καμουφλάζ γκανγκστερικής ταινίας, θα χαρακτηρίζαμε το έργο, που τιτλοφορήθηκε στα ελληνικά ως «Η τιμή του γκάνγκστερ» και «Ιστορίες της νύχτας». Με παραγωγό τον David O. Selznick, η ταινία δεν θα ήταν μια απλή περιπέτεια. Ο μετέπειτα σκηνοθέτης Joseph L. Mankiewicz βοήθησε στη συγγραφή του σεναρίου και έδωσε στην ταινία ένα καλύτερο ψυχολογικό υπόβαθρο στους χαρακτήρες, κάτι που δεν βλέπεις σε πολλές άλλες ταινίες της εποχής. Η δύναμη της φιλίας έρχεται σε κόντρα με το καθήκον. Και μετά από αυτά, κέρδισε το όσκαρ καλύτερης ιστορίας ο εμπευστής, Arthur Caesar. Να προσθέσουμε ότι έναν μικρό ρόλο είχε ο Mickey Rooney (το ρόλο του Gable σε μικρή ηλικία) και ότι αυτή, τέλος, αποτέλεσε την πρώτη κοινή εμφάνιση των Powell και Loy από τις συνολικά 14 που κάνανε μαζί!

The Thin Man

The murderer is right in this room. Sitting at this table. You may serve the fish.

Η b-movie ταινία του 1934 που γυρίστηκε σε δύο μόλις βδομάδες, έγινε μεγάλη επιτυχία και η MGM, εταιρεία παραγωγής της, προχώρησε σε πέντε συνέχειες. Η ταινία The Thin Man βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Dashiel Hammett και αποτελεί ένα καλοφτιαγμένο μείγμα ταινίας μυστηρίου και κωμωδίας. Σ' αυτήν την πρώτη ταινία της σειράς παρελαύνουν πάμπολλοι χαρακτήρες και μετά το αρχικό εικοσάλεπτο των πρώτων γνωριμιών επικεντρώνεται ο σκηνοθέτης στον ντετέκτιβ σε απόσυρση (και πάντα με ένα ποτήρι αλκοόλ στο χέρι) Nick Charles, τη σικάτη σύζυγό του Nora και το φοβιτσιάρικο φοξ-τεριέ τους με το όνομα Άστα. Ο άνθρωπος σκιά του τίτλου είναι ένας εξαφανισμένος επιστήμονας που είναι ύποπτος για τρεις φόνους. Μετά την επιτυχία της ταινίας όμως, ο τίτλος καθιερώθηκε και αναφερόταν στον ντετέκτιβ. Πέρα από τις έξι ταινίες της σειράς, το πρωταγωνιστικό ζευγάρι των William Powell και Myrna Loy έπαιξε σε άλλες δέκα ταινίες μαζί! Η χημεία τους είναι απίστευτα γοητευτική, οι ατάκες που πετάει ο ένας στον άλλο κωμικά φαρμακερές. Αυτή η χημεία τους στη μεγάλη οθόνη, το γκλαμουράτο ζευγάρι που λύνει τα μυστήρια έκανε διάσημη την ταινία. Διότι, χώρις όλα τα παραπάνω, η στατική σκηνοθεσία και οι τραβηγμένοι απ'τα μαλλιά χαρακτήρες θα μπορούσαν να σας ξενερώσουν. Πάντως, το ότι εκείνη την εποχή είχαν ήδη κυκλοφορήσει τα πρώτα τεύχη του Τεν-Τεν με τον Μιλού (ίδιας ράτσας), μας βάζει σε σκέψεις. Για την ίδια ταινία διαβάστε και στον dunno.

The Lost Patrol

Βρετανοί στρατιώτες περιπολούν την έρημο της Μεσοποταμίας κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου πολέμου. Ο αξιωματικός τους πέφτει νεκρός από έναν αντίπαλο Άραβα sniper και ο λοχίας μένει στα χαμένα καθώς δεν τον ενημέρωσε ο αξιωματικός για την αποστολή τους. Αποφασίζει να γυρίσουν πίσω και να ενσωματωθούν με τη μεραρχία, αλλά δεν ξέρουν ούτε πού βρίσκονται ούτε προς τα πού να κινηθούν. Η απεγνωσμένη πορεία μέσα στην έρημο θα τους βγάλει σε μια όαση και προς το παρών θα επιβιώσουν από τη δίψα και τον ήλιο. Εκεί όμως θα βρεθούν περικυκλωμένοι και παγιδευμένοι από τους Άραβες...

Αυτή είναι η Χαμένη περίπολος του John Ford, μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς της και μία από τις καλύτερες του μεγάλου αυτού σκηνοθέτη από την προ-γουέστερν εποχή της καριέρας του. Αν αφήσετε απ'έξω τις υπερβολικές και γραφικές ερμηνείες των ηθοποιών, μπορείτε να απολαύσετε μια αντρική ταινία για το φόβο γύρω από το άγνωστο και τη δύναμη της ελπίδας. Έντονα θρησκευτικά στοιχεία μέσω του χαρακτήρα που υποδύεται ο Boris Karloff έρχονται σε κόντρα με τον ορθολογισμό του λοχία που υποδύεται ο Victor McLaglen, ένα χρόνο πριν ξανασυνεργαστεί με τον Ford στον Καταδότη και κερδίσει το όσκαρ α' ανδρικού ρόλου. Μπορεί να την πετύχετε στο κανάλι της Βουλής καμιά φορά.

L'Atalante (Η Αταλάντη)

Στα γυρίσματα της ταινίας L'Atalante, ο σκηνοθέτης Jean Vigo έπεσε στο ποτάμι όπου γυριζόταν η ταινία κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα την επιδείνωση της υγείας του που οδήγησε στον θάνατό του, την ίδια περίοδο που το φιλμ προβαλλόταν στους κινηματογράφου. Σε ηλικία 29 ετών έφυγε από τη ζωή έχοντας στο ενεργητικό του μόλις τέσσερις ταινίες, εκ των οποίων μόνο μία μεγάλου μήκους, την περίφημη Αταλάντη. Μια ταινία που βρίσκεται μόνιμα στις πρώτες θέσεις των λιστών με τις καλύτερες ταινιές από καταβολής κινηματογράφου.

Η Αταλάντη στη μυθολογία ήταν η μοναδική γυναίκα αργοναύτης. Εδώ πρόκειται για το όνομα ενός ποταμόπλοιου με πλήρωμα έναν νεαρό καπετάνιο, έναν ηλικιωμένο βοηθό και ένα παιδί για όλες τις δουλειές. Το ταξίδι και η ιστορία μας ξεκινάει με την «εισβολή» και εγκατάσταση της νεαρής γυναίκας που μόλις παντρεύτηκε ο καπετάνιος. Αυτή θα αλλάξει τις ισορροπίες πάνω στο πλοίο και θα φέρει μια διαφορετική νότα. Η λαχτάρα της είναι να δει το κοσμοπολίτικο Παρίσι, κάτι που όμως δεν θα γίνει ποτέ. Πάνω σε ένα οικογενειακό καβγαδάκι, θα την παρατήσει ο καπετάνιος αφήνοντάς την μόνη και έρημη. Μέχρι τη στιγμή που η τύχη θα τους ξανασμίξει.

Ποιητικός ρεαλισμός, λυρισμός, κωμικές δόσεις σε μια ταινία που επηρέασε τα μάλα το σύνολο του γαλλικού σινεμά και όχι μόνο. Προσθέστε και δύο ονειρικές σκηνές με ολίγη δόση σουρρεαλισμού και ορίστε μία από τις μεγαλύτερες σπουδές στον έρωτα. Αξίζει η θέασή της και όχι μόνο για σινε-εγυκλοπαιδικούς λόγους.

It Happened One Night (Νέα Υόρκη–Μαϊάμι/Συνέβη μια νύχτα)

«Μαζί για πρώτη φορά», λέει το διαφημιστικό σλόγκαν της αφίσας. Κι αυτό διότι οι δύο μεγάλοι σταρ της δεκαετίας του '30, Claudette Colbert και Clark Gable συνεργάζονται το 1934 στην ταινία It Happened One Night του μεγάλου Frank Capra. Την πρώτη ταινία που πήρε και τα πέντε μεγάλα βραβεία Όσκαρ: καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, α' ανδρικού και γυναικείου ρόλου. Μια ταινία που βλέπεται ευχάριστα ακόμη και σήμερα ύστερα από 70+ χρόνια. Την ταινία που όρισε τον ορισμό της screwball κωμωδίας.

Η ζωηρή και κακομαθημένη κοσμική δεσποινίς Έλι Άντριους το σκάει από τον πλούσιο πατέρα της που προσπαθεί να την παντρέψει με έναν αργόσχολο, επίσης πλούσιο και αρκετά μεγαλύτερο σε ηλικία πλέιμποϊ. Χωρίς αποσκευές και με λίγα λεφτά πηγαίνει προς τη Νέα Υόρκη. Στο λεωφορείο συναντά τον ξύπνιο δημοσιογράφο Πίτερ Γουόρν. Αυτή χρειάζεται τις «ικανότητές» του κι αυτός ένα ζουμερό ρεπορτάζ. Στην πορεία ακολουθούν ατελείωτοι καβγάδες, η πλούσια κορασίδα θα αναγκαστεί να συνεχίσει το ταξίδι της μαζί του κάνοντας ωτοστόπ, να μείνουν μαζί σε ένα μοτέλ αλλά μέχρι να φτάσουν στη Νέα Υόρκη θα έχουν ερωτευτεί ο ένας τον άλλο!

Ένα άλλο συμπέρασμα πάντως που πηγάζει από την ταινία και αφορά τον ελληνικό κινηματογράφο είναι το πόσο πίσω ήταν (είναι;) η εγχώρια κινηματογραφία. 20 με 30 χρόνια διαφορά... φάσης! Θυμηθείτε μόνο την ταινία «Η αρχόντισσα και ο αλήτης» και συσχετίστε την με την άνωθεν. Ταινίες που κυκλοφορούσαν τη δεκαετία του '30 και το '40 στο εξωτερικό, τις επαναλαμβάναμε εμείς τη δεκαετία του '50 και του '60. Τι να πει κανείς...