The Life and Death of Colonel Blimp

Σαράντα χρόνια στρατιωτικής ζωής για τον Συνταγματάρχη Κάντι! Μια ματιά σε τρεις διαφορετικούς πολέμους όπου συμμετείχε ο Σχης (στον πόλεμο των Μπόερς, στον Α'ΠΠ και στον Β' ΠΠ) με την Deborah Kerr να υποδύεται σε τρεις διαφορετικούς ρόλους τις γυναίκες που συνάντησε ο Σχης (ο Roger Livesey στον καλύτερο και πιο αναγνωρίσημο ρόλο της ζωής του) σ'αυτές τις περιόδους.

Εν έτη 1943 κυκλοφόρησε το The Life and Death of Colonel Blimp και η πρώτη σκέψη που σου έρχεται στο μυαλό είναι ότι πρόκειται για μία εμψυχωτική, πατριωτική ταινία με σκοπό να εξυψώσει το βρετανικό σθένος εκείνη την περίοδο. Το οποίο ως ένα βαθμό μπορεί και να ισχύει. Το δίδυμο των Powell και Pressuburger, όμως, που έγραψαν το σενάριο, σκηνοθέτησαν και παρήγαγαν την ταινία, έφτιαξαν τελικά ένα απόλυτα κλασικό έργο για τη ζωή και το θάνατο, για τη φιλία εν καιρώ πολέμων, για τις επιλογές που καθορίζουν τη ζωή και τον έρωτα.

Δραματική ταινία με έντονο το βρετανικό φλεγματικό κωμικό στοιχείο, αποτελεί την τρίτη αγαπημένη δημιουργία του σκηνοθετικού διδύμου για τον υπογράφοντα (μετά τα Κόκκινα παπούτσια και το Ζήτημα ζωής και θανάτου).

Le Roi de Coeur (Όλοι τους τρελλοί εκτός από μένα)

Γαλλοϊταλική παραγωγή με Άγγλο πρωταγωνιστή: είναι η ταινία Le Roi de Coeur, δηλαδή βασιλιάς της καρδιάς, τουτέστιν «ρήγας κούπα» (από τα τραπουλόχαρτα) και πρωταγωνιστεί ο νεαρός τότε Alan Bates, ο οποίος πάλι μου θυμίζει τον Mel Gibson. Τι πραγματεύεται αυτό το σχετικά άγνωστο έργο;

Μία στρατιωτική μονάδα Γερμανών (στο τέλος του Α' ΠΠ) αποχωρεί από τη Γαλλία αλλά, πριν φύγει, έχει παγιδεύσει με εκρηκτικά την πλατεία του χωριού. Ένα σύνταγμα Σκωτσέζων ετοιμάζεται να απελευθερώσει το χωριό, αλλά στέλνουν πρώτα τον Alan Bates να προειδοποιήσει τους κατοίκους και να απενεργοποιήσει τη βόμβα. Αλλά οι κάτοικοι το έχουν σκάσει. Ο Bates θα βρει μόνο τους τρόφιμους του ψυχιατρείου, οι οποίοι θα έχουν καταλάβει με τη σειρά τους το χωριό και θα ζούνε τη... ζωή τους! Αυτό που ακολουθεί είναι μια παρουσίαση των τραγελαφικών προσπαθειών του Bates να σώσει το χωριό και της ιλαροτραγικής συμπεριφοράς των «νοημόνων» στρατιωτικών. Συμπέρασμα; Η τρέλα δεν πάει στα βουνά!

Η ταινία του Philippe de Broca γυρίστηκε στο γραφικό χωριό Senlis και είναι φυσικά μια αντιπολεμική σάτιρα που κάποιες φορές βρίσκει στόχο, τις περισσότερες όμως είναι φλύαρη, κουραστική και λίγο αδιάφορη. Οι τρόφιμοι του ψυχιατρείου φλερτάρουν, χορεύουν, τραγουδάνε, κάνουν έρωτα, γιορτάζουν τη ζωή και η σύγκριση με την «τρέλα» του στρατού ξέρουμε ότι θα έχει νικητές τους πρώτους. Θα πρέπει να θυμηθείτε ότι είμαστε στα 1966, στην αρχή της εποχής του αντιπολεμικού κινήματος και των παιδιών των λουλουδιών! Η νεαρότατη και πανέμορφη Geneviève Bujold είναι ένας καλός λόγος για να δείτε το έργο, αλλά αυτό πάλι μπορείτε να το πράξετε με δικιά σας ευθύνη.

Heroes for Sale

Η μικρή (σε διάρκεια) κλασική ταινία του 1933 με τον τίτλο Heroes for Sale έχει (για άλλη μια φορά) την υπογραφή του William A. Wellman και πρωταγωνιστή αυτή τη φορά τον Richard Barthelmess, έναν σταρ του βωβού που σταμάτησε πολύ νωρίς την καριέρα του μετά την έλευση του ήχου. Πρόκειται για άλλη μια πολύ καλή και ενδιαφέρουσα ταινία της προ-κώδικα-Χέιζ εποχής, που αποτυπώνει την εποχή της κρίσης του '30 χωρίς ίχνος μελοδραματισμού και συναισθηματισμού.

Γνωρίζουμε τον πρωταγωνιστή μας Tom Holmes στα χαρακώματα του Α' Παγκοσμίου πολέμου. Με μια παράτολμη ενέργεια επιτυγχάνει την αποστολή του αλλά τραυματίζεται και πιάνεται αιχμάλωτος από τους Γερμανούς. Ο «φίλος» του όμως που κότεψε παίρνει τα εύσημα και τα παράσημα και επιστρέφει στην πατρίδα του ως ήρωας. Στον αντίποδα, ο Holmes ελευθερώνεται μετά το τέλος του πολέμου έχοντας εθιστεί στη μορφίνη για να ανταπεξέλθει τους πόνους από τα τραύματά του. Μετά από πολύμηνη διαδικασία απεξάρτησης και αναζήτησης δουλειάς, θα βρεθεί στο Σικάγο. Θα ξεκινήσει ως οδηγός ενός φορτηγού που ανήκει σε εταιρεία πλυντηρίων και σιγά-σιγά με όρεξη και αρκετή επαγγελματική εξυπνάδα θα ανέβει στην ιεραρχία της εταιρείας. Θα έρθει η στιγμή που οι μηχανές θα αναλάβουν το μεγαλύτερο ρόλο στη δουλειά τους, αλλά θα καταφέρει να πείσει το αφεντικό του να μην απολύσει τους πλεονάζοντες εργάτες. Οι εργαζόμενοι τελειώνουν νωρίτερα τη δουλειά τους και κερδίζουν περισσότερο χρόνο ώστε να βρίσκονται με τις οικογένειες και τους φίλους τους. Και εκεί που λες ότι όλα πάνε καλά, πεθαίνει το αφεντικό και αναλαμβάνουν την εταιρεία οι γνωστοί επιχειρηματίες/καρχαρίες. Αρχίζουν οι περικοπές και οι απολύσεις και ο κόσμος τα παίρνει στο κρανίο. Σε μια βίαιη διαδήλωση, ο Holmes θα συλληφθεί και η γυναίκα του θα σκοτωθεί στις οδομαχίες. Αρκετά χρόνια μετά βγαίνει από τη φυλακή και βρίσκεται άνεργος και σταμπαρισμένος ως "Red" στη μετά-κραχ εποχή της μεγάλης κρίσης. Ο κατασκευαστής των μηχανών κέρδιζε λεφτά από τις πατέντες όλα τα χρόνια που βρισκόταν ο Holmes στη φυλακή, αλλά του έβαζε σε τραπεζικό λογαριασμό το ποσοστό του, φτάνοντας στο τέλος να έχει ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό. Ο αληθινός ήρωας όμως της ταινίας δεν θα τα δεχτεί και θα τα δωρίσει στους φίλους του για να ετοιμάζουν γεύματα για τους φτωχούς και τους άπορους και αυτός θα συνεχίσει το μοναχικό του δρόμο προς αναζήτηση μιας δουλειάς.

Goodbye, Mr. Chips (Αντίο, ωραία νιάτα)

Μια βιογραφική ταινία για ένα... μη υπαρκτό πρόσωπο. Το μυθιστόρημα που έγραψε μέσα σε τέσσερις(!) μέρες ο James Hilton, μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον Sam Wood. Η ταινία λεγόταν Goodbye, Mr. Chips. Παρακολουθούμε διάφορα κομβικά σημεία της ζωής του κυρίου Chipping (χαϊδευτικά Chips) από τη στιγμή που πηγαίνει να δουλέψει ως καθηγητής στο ιστορικό σχολείο αρρένων Brookfield, όντας μόλις είκοσι χρονών, ως το θάνατό του 63 χρόνια μετά! Φυσικά και η ταινία δεν επικεντρώνεται σε κάποιο γεγονός, αλλά παρακολουθούμε εν τάχει κάποια κομβικά σημεία· την πρώτη του μέρα στη δουλειά, τη γνωριμία του με τη γυναίκα της ζωής του, το βαλς στη Βιέννη, μαθαίνουμε γιατί λένε το Δούναβη γαλάζιο. Τα χρόνια περνάνε, τα παιδιά μεγαλώνουν, νέες γενιές έρχονται στη θέση των παλιοτέρων, ο ίδιος όμως παραμένει στη θέση του σταθερός ακόμα και στη διάρκεια του Α' παγκοσμίου πολέμου, όταν όλοι βρίσκονται στο μέτωπο και η χώρα βομβαρδίζεται, το μάθημα όμως συνεχίζεται.

Ιστορική, κλασική ταινία της δεκαετίας του '30, παρακολουθείται παραπάνω από ευχάριστα, παρόλο τα 71 χρόνια που έχουν περάσει. Κάποια πράγματα είναι διαχρονικά όπως είναι η σχέση των μαθητών με το σχολείο και τους διδάσκοντες, η μοναξιά, ο έρωτας και η απώλεια, και αυτό φαίνεται και σ'αυτήν την ταινία. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο νεαρός Robert Donat (που πρωτογνωρίσαμε στα 39 σκαλοπάτια του Χίτσκοκ), στον πιο διάσημο ρόλο της καριέρας του, κερδίζει το όσκαρ α' ανδρικού ρόλου. Στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας υποδύεται τον ηλικιωμένο και είναι φορτωμένος με μπόλικο μέικ-απ και μεγάλα μουστάκια. Η ταινία απέσπασε άλλες έξι υποψηφιότητες, αλλά δεν είχε μεγάλη τύχη επειδή εκείνη ήταν η χρονιά του Όσα παίρνει ο άνεμος.

A Farewell to Arms (Αποχαιρετισμός στη σημαία)

Άλλο ένα βιβλίο του Ernest Hemingway που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη και πάλι με πρωταγωνιστή τον Gary Cooper. Η ταινία A Farewell to Arms αποτέλεσε μεγάλη επιτυχία για τη χρονιά του 1932 και βοήθησε να καθιερωθεί ο Cooper ως μεγάλος σταρ. Αν και πρώτο όνομα στην ταινία και γενικά εκείνη την εποχή ήταν η Helen Hayes, διάσημη θεατρική ηθοποιός που μετακόμισε στο Χόλιγουντ μόνο όταν υπέγραψε συμβόλαιο ο συγγραφέας σύζυγός της (και κει πάλι έκατσε για λίγες ταινίες) και βραβευμένη με όσκαρ την προηγούμενη χρονιά για την ταινία The Sin of Madelon Claudet. Η ταινία παρακολουθείται περισσότερο ως μια δραματική ρομαντική ταινία, μια ιστορία αγάπης καταμεσής του Α' Παγκοσμίου Πολέμου για ένα ζευγάρι που προσπαθεί να βρει την ευτυχία.

Τα δικαιώματα της ταινίας έχουν εκπέσει και μπορείτε να την δείτε και να την κατεβάσετε εδώ → archive.org

Yankee Doodle Yankee

Βιογραφική ταινία παραγωγής 1942, σκηνοθετημένη από τον Michael Curtiz, για τη ζωή και το έργο του George M. Cohan, του πολυάσχολου θεατράνθρωπου, χορευτή, συγγραφέα, συνθέτη, σκηνοθέτη και λοιπά κλπ που λέγεται ότι τη δεκαετία πριν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο «του ανήκε» το Broadway χάρη στις επιτυχίες του. Μια ταινία σταθμός στην καριέρα του James Cagney, καθώς με επιτυχία αποτίναξε από πάνω του την ταμπέλα του σκληρού μαφιόζου άντρα και ταυτόχρονα κέρδισε το μοναδικό βραβείο όσκαρ α' ανδρικού ρόλου. Όλα αυτά μέσα από το τραγούδι και το χορό, στα οποία ανταπεξήλθε με πολύ μεγάλη άνεση. Η ταινία Yankee Doodle Yankee ξεκίνησε να γυρίζεται λίγες μέρες μετά το βομβαρδισμό του Περλ Χάρμπορ, και εύλογα περιέχει αρκετό πατριωτικό ύφος. Αν παραμερήσουμε αυτά τα στοιχεία, μπορούμε να πούμε ότι η ταινία έχει αρκετό ενδιαφέρον και δεν σε κάνει να τη βαρεθείς εύκολα. Για την ιστορία, η ταινία προβλήθηκε κατ'ιδίαν στον Cohan, όντας βαριά άρρωστος, λίγο καιρό πριν πεθάνει.

Sergeant York (Λοχίας Γιορκ)

Ο Λοχίας Γιορκ είναι η ταινία που έδωσε τη μοναδική υποψηφιότητα για όσκαρ σκηνοθεσίας στον Howard Hawks. Στον ομώνυμο ρόλο βρίσκουμε τον Gary Cooper, ο οποίος με αυτήν την ταινία κέρδισε το πρώτο του όσκαρ α' ανδρικού ρόλου. Για την ιστορία, ο Άλβιν Γιορκ ήταν ο πιο παρασημοφορεμένος αμερικανός στρατιώτης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Η ταινία χωρίζεται ουσιαστικά σε δύο ωριαία (σχεδόν) μέρη. Στο πρώτο γνωρίζουμε τον Γιορκ, ο οποίος είναι ένας αγρότης, ολίγον τι ευαίσθητος στο ποτό και στις φασαρίες. Όλα αυτά αλλάζουν όταν ερωτεύεται μια κοπελίτσα και προσπαθεί να της δείξει ότι είναι εργατικός και φιλότιμος. Με τη βοήθεια και του πάστορα της περιοχής, γίνεται ένας φιλήσυχος και ειρηνιστής άνθρωπος. Στο δεύτερο μέρος πηγαίνει στην Ευρώπη για τον πόλεμο και σε μια επίθεση εναντίον των Γερμανών, καταφέρνει μόνος του να συλλάβει ολόκληρο λόχο, διευκρινίζοντας αργότερα ότι με αυτόν τον τρόπο θα ελαχιστοποιούσε τις ανθρώπινες απώλειες, εκατέρωθεν. Καθότι βρισκόμαστε στα 1941, τα πατριωτικά θέματα μονοπολούσαν τον κινηματογράφο. Παρόλο αυτά, η ταινία είναι αρκετά καλή, χάρη κυρίως στο σκηνοθετικό άγγιγμα του Hawks, που δεν αφήνει την ταινία να του ξεφύγει και να γίνει μια απλή προπαγανδιστική ταινία.

Jeux Interdits (Απαγορευμένα παιχνίδια)

Τα Απαγορευμένα παιχνίδια (1952) του René Clément είναι ίσως μια από τις πιο συγκινητικές ταινίες με θέμα τον πόλεμο. Η ιστορία ξεκινάει με τους Γάλλους να εγκαταλείπουν το Παρίσι μετά την εισβολή των Γερμανών και να οδεύουν προς το νότο. Η μικρή Πολέτ χάνει τους δύο γονείς της όταν το προσφυγικό καραβάνι βομβαρδίζεται από τους Γερμανούς. Με το νεκρό σκυλάκι της αγκαλιά, βρίσκει καταφύγιο σε μια αγροτική οικογένεια και πιάνει φιλίες με το δεκάχρονο Μισέλ. Μαζί θα θάψουν το νεκρό ζωάκι σ' έναν εγκαταλειμμένο μύλο. Αυτό θα μετατραπεί σαν το αγαπημένο τους παιχνίδι και έτσι θα προσθέσουν κι άλλα νεκρά ζωάκια, βάζοντας στο καθένα από ένα σταυρό που έχουν κλέψει από το νεκροταφείο του χωριού, φτιάχνοντας έτσι ένα κρυφό κοιμητήριο ζώων. Όταν όμως μαθευτεί το «παιχνίδι» τους, o πατέρας του Μισέλ θα αναγκαστεί να καταστρέψει το κοιμητήριο και να δώσει την Πολέτ στο ορφανοτροφείο.

Η παιδική αθωώθητα προσπαθεί να βρει τον τρόπο να αντιμετωπίσει το εχθρικό περιβάλλον και -κυρίως- το θάνατο. Και πώς να το κάνουμε άλλωστε; Αυτή η παιδική αθωώτητα βρίσκει πάντα τον τρόπο να εισχωρεί στην καρδιά μας και να μας επηρεάζει. Χρυσός Λέοντας στο φεστιβάλ της Βενετίας για αυτήν την εκπληκτικά λιτή, ανθρώπινη και συγκινητική ταινία. Υποψηφιότητα για όσκαρ σεναρίου στον François Boyer (διαβάστε και την περιπέτεια του σεναρίου του). Και άλλες δύο λέξεις για να κλείσουμε: εκπληκτική ταινία...