Blue Collar (Θανάσιμη απειλή)

Δύο χρόνια μετά τον Ταξιτζή, ο Paul Schrader γράφει ένα νέο έργο και σκηνοθετεί για πρώτη φορά. Full spoilers ahead.

Σε πρώτο ρόλο ο Harvey Keitel και ο Richard Pryor, φίλοι και εργάτες σε βιομηχανία στο Ντιτρόιτ, δεν βγάζουν άκρη ούτε από τα αφεντικά, ούτε έχουν κάποια βοήθεια της προκοπής από το συνδικάτο. Τα χρέη και οι υποχρεώσεις τρέχουν (και κάποια "γούστα" που είναι λίγο πιο ακριβά) οπότε σκοπεύουν να ληστέψουν και να πάρουν τα λεφτά από το συνδικάτο. Καταφέρνουν να διαρρήξουν το χρηματοκιβώτιο, αλλά ανακαλύπτουν ελάχιστα χρήματα. Ανακαλύπτουν όμως και αποδείξεις για παράνομες συναλλαγές του συνδικάτου. Έτσι, αποφασίζουν να εκβιάσουν το σωματείο. Μετά από αυτό τα πράματα θα παρεκτραπούν: ο τρίτος συνεργός θα βρει θανάσιμο ατύχημα στο εργοστάσιο προς το τέλος, οι άλλοι δύο θα αντιμετώπισουν απειλές από μπράβους, και η κλιμακούμενη ένταση θα φέρει ρίξη στη φιλία τους. Το Blue Collar είναι μία δυναμική κριτική στις όχι τόσο ρόδινες πρακτικές των συνδικάτων (τι μου λες;) και των αφεντικών. Τι'χες Γιάννη, τι'χα πάντα. Μία χαρακτηριστικότατη ταινία της δεκαετίας του '70.

Clockers (Τα βαποράκια)

Μια προσπάθεια αποτύπωσης της εγκληματικότητας της μαύρης κοινότητας στη Μπούκλιν, που οδηγεί σε φόνους και κατεστραμμένες οικογένειες από τον Spike Lee. Στυλιζαρισμένη σκηνοθεσία με έντονο κοντράστ στο χρώμα, πιο 90s δεν γίνεται. Οι Harvey Keitel, John Turturro είναι το αστυνομικό δίδυμο, ο Mekhi Phifer είναι ο νεαρός μικροκακοποιός που είναι μπλεγμένος στο κύκλωμα διακίνησης, ο Isaiah Washington ο αδερφός του που δουλεύει δύο δουλειές για να συντηρήσει οικογένεια και θα μπει στη φυλακή αντί για τον μικρό αδερφό και ο Delroy Lindo ο ιδιοκτήτης μαγαζιού με ηλεκτρονικά (ουφάδικο) που είναι ο εγκέφαλος της περιοχής. Δεν μπόρεσα να ταυτιστώ με κάποιον από τους πρωταγωνιστές (μάλλον ο κ. Lee δεν κατάφερε να το πετύχει αυτό) οπότε η θέαση του Clockers πέρασε και δεν ακούμπησε. Το σενάριο έγραψε ο Richard Price, βασισμένο από το βιβλίο του ίδιου. Ο Price έχει γράψει καλύτερα σενάρια, μεταξύ άλλων, το Χρώμα του χρήματος, Sea of Love, Mad Dog and Glory και το Kiss of Death.

Moonrise Kingdom

Τα χρόνια θα περάσουν, τα μαλλιά θα γκριζάρουν, θα συμβιβαστείς στην καθημερινότητα, στις επιταγές του κοινωνικού καθωσπρεπισμού, αλλά στο βάθος του μυαλού σου θα υπάρχουν εκείνα τα χρόνια, ή εκείνες μόνο οι στιγμές που ερωτεύτηκες, που έζησες πραγματικά ξέγνοιαστα και ελεύθερα, όπως -ας πούμε- ένα βράδυ σε μια μοναχική παραλία με το κορίτσι που αγαπάς και σε αγαπάει.

Smoke (Καπνός)

Πριν δέκα περίπου χρόνια είχα πρωτοδεί την ταινία Smoke, η οποία με είχε εντυπωσιάσει με την απλότητά της, τη φυσικότητα των μοναχικών (κυρίως) χαρακτήρων, το ενδιαφέρον μπλέξιμο των ιστοριών. Αργότερα έμαθα ότι το σενάριο έγραψε ο νεοϋρκέζος συγγραφέας Paul Auster που, με τα χρόνια που πέρασαν και τα βιβλία που «ρούφηξα», συγκαταλέγεται ανάμεσα στους αγαπημένους μου συγγραφείς. Βλέποντάς την ξανά πριν λίγες μέρες, παρατήρησα πόσο όμορφα είχε προσθέσει μέσα στην ταινία διάφορα χαρακτηριστικά των βιβλίων του o Auster: ο μοναχικός συγγραφέας με το τραυματικό παρελθόν, ο καπνοπώλης της γειτονιάς με ένα περίεργο χόμπι, η αναζήτηση της πατρικής φιγούρας, οι ιστορίες μέσα από άλλες ιστορίες. Όλοι οι ερμηνείες είναι εξαιρετικές από τους... παλαίμαχους Harvey Keitel, William Hurt, Forest Whitaker και τον άγνωστο τότε νεαρό Harold Perrineau, που τώρα είδα ότι ήταν ο "Michael" από την τηλεοπτική σειρά Lost. "Ακολουθήθηκε" από μία περίεργη συνέχεια για ταινία: στα ίδια σκηνικά ήρθαν διάφοροι γνωστοί καλλιτέχνες και αυτοσχεδίασαν διαλόγους με τους ηθοποιούς. Έτσι δημιουργήθηκε το Blue in the Face (Λίγος καπνός ακόμη) που είναι μια συρραφή από σκετς με πολύ μπλα-μπλα.

The Border (Ο άνθρωπος των συνόρων)

Ιστορία λαθρομεταναστών που θέλουν να περάσουν τα σύνορα και να βρεθούν σε ένα καλύτερο μέλλον, ιστορία των συνοριοφυλάκων που θέλουν να κοάνουν τη δουλειά τους, αλλά κι αυτών που συνεργάζονται με τους επιχειρηματίες και αφήνουν κόσμο και κοσμάκι να περνάει για να έχουν οι τελευταίοι φθηνά εργατικά χέρια.

Νεοφερμένος συνοριοφύλακας ο Jack Nicholson, ασφυκτιά στο γάμο του από τη σύζυγό του, μπλέκει με τη διαφθορά και τα κυκλώματα για να βγάλει έξτρα παραδάκι. Κι όλα αυτά για την ξανθιά γυναίκα του που ξέρει μόνο να καταναλώνει. Κάποια στιγμή όμως θα προστεθούν και οι εκτός υπηρεσίας φόνοι και ο τάχα μου φίλος του Harvey Keitel θα τον κάνει υποχείριό του και θα τον έχει του χεριού του στις βρώμικες δουλειές. Ή έτσι θα νομίσει. Γιατί ο Jackie-boy κάποια στιγμή θα ενδιαφερθεί για μια νεαρή μεξικανή που βλέπει συνέχεια μπροστά του. Όταν κλέψουν το μωρό της για να το πουλήσουν, θα αναλάβει δράση.

Χαλαρή περιπέτεια, συγκρατημένη δράση που επικεντρώνεται στον Jack και, ενώ παρατηρείς τη στωική συμπεριφορά του, περιμένεις πότε θα εκραγεί. Η ταινία The Border ασχολείται με ένα (σχεδόν πάντα και ίσως λίγο περισσότερο στις μέρες μας) επίκαιρο θέμα, έχει ευπρεπή σκηνοθεσία από τον βρετανό Tony Richardson, πολύ καλά τραγούδια από τον Ry Cooder και συνολικά βλέπεται ευχάριστα.

Bugsy

Η ταινία Bugsy του 1991 αποτελεί μια σχεδόν βιογραφική ταινία για τον περιβόητο γκάνγκστερ Benjamin "Bugsy" Siegel. Ο λίγο-πολύ τρελούτσικος κύριος Siegel αδιαφορεί για το χρήμα αλλά όχι για τον γυναικείο ποδόγυρο. Η ταινία ξεκινάει από τη στιγμή που πηγαίνει στο Λος Άντζελες για δουλειές ολιγών ημερών και καταλήγει να δαγκώνει τη λαμαρίνα για μία γκόμενα που δουλεύει στο Χόλιγουντ. Αυτή είναι η Virginia Hill που δεν θα του κάτσει εύκολα και θα του κάνει τη ζωή δύσκολη, για πρώτη ίσως φορά στη ζωή του. Και αντί να επιστρέψει στη Νέα Υόρκη, στρογγυλοκάθεται στο Χόλιγουντ, αναλαμβάνει την εκεί διαχείριση του οργανωμένου εγκλήματος και ετοιμάζει ένα μεγαλεπίβολο σχέδιο: να χτίσει ένα ξενοδοχείο/καζίνο στη μέση της ερημιάς που λέγεται... Λας Βέγκας.

Μια γκανγκστερική ταινία που επικεντρώνεται περισσότερο στη σχέση ανάμεσα στο πρωταγωνιστικό ζεύγος των Warren Beatty και Annette Bening, οι οποίοι γνωρίστηκαν μέσα από τα γυρίσματα αυτής της ταινίας, παντρεύτηκαν και έχουν αποκτήσει τέσσερα παιδιά μέχρι σήμερα. Εγώ αναρωτιέμαι πώς δεν έτυχε τόσο καιρό να δω το φιλμ (ούτε στην TV δεν έχει παίξει τα τελευταία 11 χρόνια αν δεν απατώμαι), με τέτοια προ-ιστορία, αρκετές υποψηφιότητες για όσκαρ και φοβερό δευτεραγωνιστικό καστ: Harvey Keitel, Ben Kingsley, Elliott Gould και Joe Mantegna. Ίσως η καλύτερη ταινία του χολιγουντιανού σκηνοθέτη Barry Levinson, αν και έχω τις υποψίες μου ότι ο και παραγωγός Beatty έπαιξε μεγαλύτερο ρόλο από ό,τι φαίνεται.

Bad Lieutenant (Η διαφθορά)

Ίσως ο πιο αντιπαθής χαρακτήρας στην ιστορία του κινηματογράφου. Ο λόγος για τον Bad Lieutenant που παρουσιάζεται με τη μορφή του Harvei Keitel σ'αυτήν την ταινία του 1992 που υπογράφει -ποιος άλλος άραγε θα μπορούσε να είναι- ο Abel Ferrara. Μια δυσκολοχώνευτη ταινία για έναν αστυνομικό πρεζάκια, εξαρτημένο από κάθε είδους ουσία, δολοφόνο, μοίχο, απατεώνα, τζογαδόρο, γενικά ένα σίχαμα. Κάποια στιγμή θα φτάσει στο αμήν και θα προσπαθήσει να μετανοήσει, αλλά πάντα με το δικό του τρόπο. Όσοι δεν αντέχουν πολύ τη... «μαυρίλα» στη ζωή τους, μπορούν να την αποφύγουν. Αξίζει όμως για την εκπληκτική ερμηνεία του Keitel· μια από τις καλύτερες της καριέρας του. Μιας καριέρας που είχε αρχίσει πάλι να ανεβαίνει και να αφήνει το στίγμα του εκείνη την περίοδο με εμφανίσεις σε ταινίες όπως Θέλμα και Λουίζ, Reservoir Dogs, Μαθήματα πιάνου και τα λοιπά.