Muhomatsu no issho (The ricksaw man)

Ένας άξεστος, αγράμματος και αρκετά ευέξαπτος καροτσέρης μπλέκει συνέχεια σε καυγάδες. Μία από τις περιπέτειες που μπλέκει είναι με την οικογένεια ενός στρατιωτικού. Χωρίς να το καταλάβει καλά-καλά, θα βρεθεί να μεγαλώνει το γιο της οικογένειας, μετά τον απρόσμενο θάνατο του πατέρα στρατιωτικού. Μία απλή ταινία για τους απλοϊκούς άνθρωπους, της καθημερινότητας και του μόχθου, που μας δείχνει ότι το ήθος, η φροντίδα, το νοιάξιμο για το συνάνθρωπό σου, μπορεί να αφήσει το στίγμα της στους οικείους ανθρώπους. Το The rickshaw man είναι μία γιαπωνέζικη ταινία από το 1958 σε σκηνοθεσία Hiroshi Inagaki που έχει για πρωταγωνιστή τον αγαπημένο Toshiro Mifune, που κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι στο φεστιβάλ της Βενετίας εκείνη τη χρονιά.

Twenty-four eyes

Κλάμα με το κιλό σ'αυτή την coming-of-age ταινία για 12 παιδιά που ξεκινάνε σχολείο σε ένα απομονωμένο ψαροχώρι με μία καινούρια νεαρή δασκαλά εν έτη 1928. Και καθώς περνάνε τα χρόνια, σε πρώτο φόντο βλέπουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κάθε οικογένεια των παιδιών όπως και η δασκάλα (φτώχεια, έλλειψη δουλειάς κλπ), και από πίσω παρακολουθούμε τις επιπτώσεις της ανόδου του Ιαπωνικού εθνικισμού εκείνης της περιόδου και πόσο επηρέασε τις ζωές των ανθρώπων. Καθώς περνάνε τα χρόνια, η δασκάλα θα σταματήσει τα μαθήματα μιας και πάει κόντρα στο σύστημα, θα μεγαλώσει τη δική της οικογένεια με όλα τα βάρη που θα έχει αφήσει ο πόλεμος πίσω της και αργότερα θα γίνει πάλι δασκάλα, έχοντας μαθητές μερικά παιδιά των παλιών μαθητών της. Ο κύκλος της ζωής θα έχει ολοκληρωθεί και η συνάντηση (reunion) των εναπομείναντων παλιών μαθητών με τη δασκάλα τους στο τέλος του έργου, θα ολοκληρώσει τη συγκίνηση. Αναζητήστε το Twenty-four eyes του Keisuke Kinoshita από τη χρονιά του 1954 που γνώρισε ο δυτικός κόσμος στο φεστιβάλ της Βενετίας το 1955 και αποτελεί μία από τις πιο κλασικές ταινίες του ιαπωνικού κινηματογράφου (δηλ. πέρα από αυτές του Κουροσάβα).

The Garden of Words | Koto no ha no niwa

Γνωριμία με το δραματικό ανίμε του Makoto Shinkai. Ο Κήπος των λέξεων αφορά τη σχέση ενός 15χρονου μαθητή με μία 27χρονη κοπέλα. Γνωρίστηκαν σε ένα πάρκο μία βροχερή μέρα και συναντιούνται στο πάρκο κάθε φορά που βρέχει. Εκπληκτικό σχέδιο, ειδικά στις σκηνές βροχής, που είναι και αρκετές, σ'αυτό το μεσαίου μήκους έργο που αξίζει να ανακαλύψουν οι ενδιαφερόμενοι!

Merry Christmas, Mr. Lawrence

Οι τρεις ιστορίες του βιβλίου "The Seed and the Sower" του Laurens van der Post μεταφέρθηκαν στο κινηματογραφικό πανί από το Nagisa Oshima. Ο Άγγλος σεναριογράφος Paul Mayersberg μαζί με τον Γιαπωνέζο Oshima μετέφεραν την πολιτισμική σύγκρουση Άγγλων-Ιαπώνων με φόντο ένα στρατόπεδο αιχμαλώτων κατά τη διάρκεια του Β' Π.Π., όπου κυριαρχεί η απογοήτευση και η οργή, παρατηρώντας μεθοδικά πώς φτάνουν στα όρια τους οι άνθρωποι.

Καλά Χριστούγεννα, κύριε Λόρενς αναφωνεί ο Takeshi Kitano, σε έναν από τους πρώτους του ρόλους. Κάτι άλλο που δεν ήξερα είναι ότι ο Μπάουι δεν είναι ο Λόρενς του τίτλου. Αντίπαλος του ο (μουσικοσυνθέτης) Ryuichi Sakamoto, ο οποίος έγραψε και τη μουσική της ταινίας φυσικά.

Koshikei (Death by hanging)

Η εκτέλεση της θανατικής ποινής ενός κορεάτη κρατούμενου σε γιαπωνέζικη φυλακή δεν πηγαίνει ακριβώς όπως θα έπρεπε. Παρουσία όλων των εκπροσώπων της κοινωνίας (δικαστικός, αστυνομικός, ιερέας κλπ) η εκτέλεση λαμβάνει χώρα, ο θανατοποινίτης εκτελείται, αλλά λίγο μετά επανέρχεται στη ζωή έχοντας χάσει τη μνήμη του. Και μπροστά σ'αυτή την αναπάντεχη τροπή, οι υπεύθυνοι βρίσκονται μπροστά σε διλήμματα: αφού ο κρατούμενος δεν έχει μνήμη των πράξεων του, και αφού αυτοί εκτέλεσαν το καθήκον τους, πρέπει να θανατώσουν ξανά τον κρατούμενο; Για να βγούνε από το πρόβλημα, ξεκινάνε την αναπαράσταση της ζωής του κρατούμενου για να του επαναφέρουν τη μνήμη. Πανέξυπνο το σενάριο του Koshikei από τον Nagisa Oshima, που κάνει μία καυστική κριτική στο δικαστικό σύστημα, στην Εκκλησία, στη σχέση Ιάπωνων-Κορεατών και προβληματίζει το μυαλό με τα θέματα ηθικής, υπακοής στο Καθήκον κλπ. Γυρισμένη σχεδόν εξ ολοκλήρου στον κλειστό χώρο της αίθουσας εκτελέσεων, η ταινία θα λέγαμε ότι απευθύνεται σε σινεφίλ κοινό.

Jigokumon (Gate of hell)

Πάνω από εκατό ταινίες σκηνοθέτησε ο Teinosuke Kinugasa από την εποχή του βωβού ως τη δεκαετία του '60. Περισσότερο ασχολήθηκε με το jidaigeki, δηλαδή το γιαπωνέζικο δράμα εποχής, κυρίως της εποχής των σαμουράι και αγροτών της εποχής Έντο (17ο με 19ο αιώνα). Το Jigokumon είναι το πρώτο έγχρωμο έργο των στούντιο Dahei. Ο σαμουράι έχει εμμονή με τη γυναίκα που έσωσε κατά την περίοδο της επανάστασης αλλά αυτή είναι παντρεμένη. Στο πρώτο μισάωρο παρακολουθούμε την εξέγερση: μάχες και μονομαχίες. Στην υπόλοιπη μία ώρα ο σκηνοθέτης επικεντρώνεται στο δράμα του σαμουράι που θέλει να κατακτήσει την παντρεμένη γυναίκα και τον αντίκτυπο που θα έχουν οι προσπάθειές του στον κοινωνικό του περίγυρο αλλά και στο ίδιο το παντρεμένο ζευγάρι.

Χρυσός Φοίνικας στο φεστιβάλ των Καννών το 1953. Ήταν η εποχή που η Δύση ανακάλυπτε τον γιαπωνέζικο σινεμά (βλέπε Kurosawa, Ozu κλπ).

Kakushi-toride no san-akunin (Μυστικό φρούριο/Hidden fortress)

Δύο αφελείς χωρικοί πείθονται από έναν άγνωστο να μεταφέρουν διακόσια κομμάτια χρυσού κρυμμένα μέσα σε ξύλα και να διασχίσουν δύο εμπόλεμες επαρχίες έχοντας μαζί τους μία κοπέλα. Από την απληστία τους θα συμφωνήσουν αλλά δεν θα γνωρίζουν ότι η κοπέλα που είναι μαζί τους είναι η πριγκίπισσα που θέλουν να αιχμαλωτίσουν οι "κακοί" της υπόθεσης και ο άγνωστος είναι ο στρατηγός που τη συνοδεύει και την προστατεύει.

O Akira Kurosawa μετά την εμπορική αποτυχία των δύο ταινιών της προηγούμενης χρονιάς (Ο θρόνος του αίματος και το Καταγώγι), επέλεξε να φτιάξει μία "απλή" ταινία που έχει τα πάντα: κωμικές πινελιές από τους διαλόγους και τις παγαποντιές των δύο χωρικών, περιπέτεια με σπαθιά, άλογα και μονομαχίες από τον Toshiro Mifune και κριτική ματιά στο Καθήκον, την Τιμή και την Υποταγή. Όπως κάθε ταινία του μεγάλου Ιάπωνα σκηνοθέτη, έτσι και το Μυστικό φρούριο έχει εκπληκτικά πλάνα και πανέμορφη φωτογραφία σε widescreen κάδρο. Ήταν εξάλλου η πρώτη ταινία με την τεχνολογία Tohoscope (από τα γιαπωνέζικα στούντιο Toho), αντίστοιχη του Cinemascope.

Ο γιαπωνέζικος τίτλος μεταφράζεται κανονικά «Οι τρεις κακοποιοί του μυστικού φρούριου». Κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ του Βερολίνου το 1958. Σημειώστε ότι αν παραλληρίσετε τους δύο χωρικούς με τον C3PO και τον R2D2 του Star Wars (συν μία πριγκίπισσα) τότε, ναι, η υπόθεση θυμίζει έντονα την ταινία του George Lucas.

Sanshô dayû (Sansho the bailiff/Επιστάτης Σάνσο)

Γνωριμία με το γιαπωνέζικο σινεμά του Kenji Mizoguchi και αφετηρία αποτελεί η ταινία εποχής Sansho the bailiff, η οποία αφηγείται την τραγική ιστορία δύο παιδιών που ταξιδεύοντας με τη μητέρα τους για να συναντήσουν τον εξόριστο αξιωματούχο πατέρα τους, απαγάγονται και πωλιούνται ως δούλοι στον μεγαλοκτηματία Sansho. Ελάχιστα εμφανίζεται στο έργο ο χαρακτήρας του Sansho καθώς ο σκηνοθέτης επικεντρώνεται στο αγόρι και το κορίτσι που από μικρά παιδιά ενηλικιώνονται μέσα στο στυγνό περιβάλλον δουλικής εργασίας και βίας. Όταν δραπετεύσει το αγόρι, θα βρεθεί στην πρωτεύουσα και θα κερδίσει πίσω τον τίτλο που είχε ο πατέρας του. Με τη δύναμη της εξουσίας, θα επιστρέψει για να ελευθερώσει τους δούλους και να ταπεινώσει τον Sansho, αλλά και να ανακαλύψει τη χαμένη μητέρα του. Η ταινία του Mizoguchi παρουσιάζει ουμανιστικά μηνύματα και ανθρωπιστικές/σοσιαλιστικές ιδέες ανήκουστες για την εποχή Heian που διαδραματίζεται το έργο (800-1200 μΧ). Κέρδισε τον Αργυρό Λέοντα στο φεστιβάλ της Βενετίας το 1954.

My Neighbor Totoro

Η δεύτερη ταινία του Hayao Miyazaki με τα Studio Ghibli ήταν το My Neighbor Totoro. Ήταν η ταινία που έστρωσε το δρόμο προς την επιτυχία και την παγκόσμια αναγνώριση. Ειδικά η απήχηση του χαρακτήρα του Τοτόρο στην Ιαπωνία ήταν τόσο μεγάλη και μπορούμε να πούμε ανάλογη με αυτή του Winnie-the-Pooh στις αγγλόφωνες χώρες! Το σχέδιο είναι φυσικά παλιομοδίτικο (είμαστε στα 1988) αλλά πάντα καλοφτιαγμένο και προσεγμένο. Εδώ, η φαντασία του Miyazaki δεν αγγίζει σκοτεινές αποχρώσεις. Το Κακό απουσιάζει παντελώς από αυτό το έργο. Και όλη η ταινία θα λέγαμε ότι απευθύνεται περισσότερο σε μικρές ηλικίες. Ή (να πω και το κλισέ) σε όσους νιώθουν ακόμα παιδιά!

Sonatine

Άλλη μια ιστορία από τη Γιακούζα από την πρώτη περίοδο του μετρ του είδους Takeshi Kitano. Το πρώτο μισάωρο του έργου με τίτλο Sonatine ασχολείται με την ίντριγκα και τα παρασκηνιακά που θα οδηγήσουν τον (κατά 98% του έργου) ανέκφραστο Τακέσι και τρία μέλη της συμμορίας του να κρυφτούν σε ένα απομονωμένο παραλιακό σπίτι για να ξεφύγουν από τις αντίπαλες συμμορίες και να περιμένουν την ανακωχή που υποσχέθηκε το αφεντικό. Εκεί το έργο κάνει μια στροφή 180 μοιρών και βλέπουμε: πώς περνάνε το χρόνο τους· τι σκαρφίζονται για να σπάσουν την ανία· τα παιχνίδια και τους παλιμπαιδισμούς των ενήλικων που βρήκαν επιτέλους το χρόνο για να αφήσουν τους εαυτούς τους χαλαρούς· τον Κιτάνο να γελάει! Ειδικά η σεκάνς του σούμο είναι απίστευτης έμπνευσης και δείχνει το κρυφό κωμικό ταλέντο του Κιτάνο. Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που τα γεγονότα θα τους προλάβουν και θα ακολουθήσει η τελική εκδίκηση. Πασίγνωστη και η αιματοβαμμένη σεκάνς μέσα στο ασανσέρ. Έχω χάσει επαφή με το έργο του Κιτάνο μετά το Ζατοΐτσι του 2003, αλλά αυτές οι πρώτες ταινίες είναι που τον έκαναν παγκοσμίως διάσημο και αξίζει να τις γνωρίσετε.

Princess Mononoke

Η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία στην Ιαπωνία (μέχρι να έρθει ο Τιτανικός λίγο καιρό μετά) και το δεύτερο μεγαλύτερο σε διάρκεια (2 ώρες και 14 λεπτά!) κινούμενο σχέδιο όλων των εποχών: είναι η Πριγκίπισσα Μονονόκε, παραγωγής 1997, με την χαρακτηριστικότατη υπογραφή του Hayao Miyazaki. Ουσιαστικά, δεν έχω ιδέα για το γιαπωνέζικο ανίμε, αλλά ούτε έχω πολλή διάθεση να σχοληθώ με το είδος. Ο Miyazaki όμως είναι «σχολή» από μόνος του. Και η αχαλίνωτη φαντασία του, το χαρακτηριστικό του σχέδιο και η οικολογικών προεκτάσεων ιστορία, δεν μας άφησε ασυγκίνητους. Και για τη μεγάλη διάρκεια; Δεν κατάλαβα πότε πέρασε η ώρα.

The Yakuza

Νεο-νουάρ περιπλανήσεις στο Τόκιο της δεκαετίας του ’70. Οι πολιτισμικές συγκρίσεις και συγκρούσεις δίνουν και παίρνουν. Και σαν καλός παρατηρητής, ο Sydney Pollack δείχνει μια συμπάθεια στο «διαφορετικό» (για εμάς τους δυτικούς) και τον ιαπωνικό κώδικα τιμής και σεβασμού. Μέσα από μια απλή φαινομενικά ιστορία εξαφάνισης και εξαπάτησης, ο Robert Mitchum θα βρεθεί να ζητάει χάρη από έναν παλιό του φίλο, θα ξανασυναντηθεί, πολλά χρόνια μετά, με τη γυναίκα της ζωής του και θα μπλέξει με τον γιαπωνέζικο υπόκοσμο, τη γνωστή Yakuza. Και πώς ξεμπλέκεις; Δύσκολα, πολύ δύσκολα... Από τις καλύτερες ταινίες του μεσήλικα Mitchum στη δεκαετία του '70.

Tsubaki Sanjûrô

Μετά το διάσημο Γιοζίμπο, ο Κουροσάβα παρουσιάζει το Σαντζούρο, μια δεύτερη ταινία σαμουράι με έναν μοναχικό ήρωα που τα βάζει με όλους, απλώς πρόκειται για μια πιο διασκεδαστική και πιο ανάλαφρη περίπτωση. Εννιά νεαροί, «αμούστακοι» σαμουράι προσπαθούν να ξεμπλέξουν από μια συνωμοσία που μπορεί να στοιχίσει ακόμα και τη ζωή τους. Θα τους βοηθήσει ο απίστευτα βαριεστημένος, αργόσχολος, πάντα πεινασμένος, που εμφανίστηκε από το πουθενά, σαμουράι Σαντζούρο που υποδύεται ο Τοσίρο Μιφούνε. Θα αποτελέσει τον μέντορα τους, βάζοντάς τους να σκέφτονται πιο διεξοδικά και λύνοντας προβλήματα ή δύσκολες καταστάσεις με το μυαλό. Αυτός πάντως θα αφήνει πίσω του μόνο πτώματα, σαν υπερμαχητής, και όπως στο Γιοζίμπο, θα παίξει και ένα διπλό παιχνίδι με τους κακούς της υπόθεσης. Σκηνοθεσία για σεμινάριο, στήσιμο πλάνων, μοντάζ, ερμηνείες, δίνουν τα διαπιστευτήρια τους για άλλη μια φορά. Μερικές απίστευτα εύστοχες κωμικές πινελιές νοστιμίζουν το έργο, αλλά προσθέστε και ένα αρκετά σπλάτερ φινάλε, που σοκάρει με τη γραφική του βία, πόσω μάλλον τη χρονιά του 1962 που κυκλοφόρησε.

Akira

Το πασίγνωστο, γιαπωνέζικο, κινούμενο σχέδιο (γνωστά κι ως ανίμε) Akira σκηνοθετήθηκε από τον Katsuhiro Ôtomo, τον δημιουργό του ομότιτλου, επικού μάνγκα των 2182 σελίδων. Μπορεί κάποιοι χαρακτήρες να λείπουν, μπορεί κάποιες ενδιαφέροντες κοινωνικο-πολιτικές λεπτομέρειες να σκιαγράφονται επιφανειακά, αποτελεί όμως ένα πλούσιο σε θέαμα, με δαιδαλώδη πλοκή και αχαλίνωτη (και επιστημονική) φαντασία κινούμενο σχέδιο για ενήλικες. Κλασικό πλέον, οι φαν του είδους δεν χρειάζονται σχόλια, οι υπόλοιποι μπορούν να το αναζητήσουν για να πάρουν μια γεύση! Οι επιτυχίες εξάλλου των τελευταίων χρόνων του Hayao Miyazaki ("Spirited Away", «Το κινούμενο κάστρο») βοήθησαν στον νεώτερο κόσμο να εξοικειωθεί με το γιαπωνέζικο ανίμε.

Nora Inu (Λυσσασμένος σκύλος)

Η κλοπή του όπλου τύπου κολτ του «ψάρακλα» αστυνομικού Toshiro Mifune θα αποτελέσει την αφετηρία των γεγονότων που θα οδηγήσουν με αλυσιδωτό τρόπο σε τραγικά αποτελέσματα. Μαζί με τον ανώτερό του (τον ηλικιωμένο πρωταγωνιστή Takashi Shimura του μετέπειτα Καταδικασμένου), θα ακολουθήσουν βήμα προς βήμα όλα τα στάδια, ανακρίνοντας γνωστούς κι αγνώστους, ψάχνοντας στα αρχεία, παρακολουθώντας εμπόρους όπλων και τις φίλες τους, αναζητώντας τελικά αυτόν που αγόρασε το όπλο στη μαύρη αγορά. Ο οποίος, σαν Λυσσασμένος σκύλος, έχει αρχίσει να ληστεύει και να σκοτώνει κόσμο. Ο Mifune επηρεάζεται πολύ άσχημα από την υπόθεση, νιώθοντας υπεύθυνος καθώς δικό του είναι το όπλο που συμμετέχει στις εγκληματικές ενέργειες. Αυτή η παρουσίαση της ψυχολογικής πίεσης του πρωταγωνιστή δίνει στην ταινία του Κουροσάβα μια άλλη δυναμική. Τα εξωτερικά γυρίσματα είναι η πλειοψηφία στο έργο και μας παρουσιάζει την εικόνα της μεταπολεμικής Ιαπωνίας που προσπαθεί να ορθοποδήσει και να ξεχάσει το εφιαλτικό παρελθόν. Φυσικά, πρόκειται για άλλη μια πολύ καλή ταινία του ιάπωνα σκηνοθέτη.

Ikiru (Ο καταδικασμένος)

Δημόσιος υπάλληλος σε διευθυντική αλλά... άχαρη θέση, με 30 χρόνια στο ίδιο πόστο να κάνει τα ίδια πράματα, μαθαίνει ότι έχει καρκίνο στο στομάχι και του μένουν μόνο 6 μήνες ζωής. Αυτό το συγκλονιστικό νέο θα τον ταρακουνήσει και θα αποφασίσει να αρχίσει να ζει. «Να ζεις» σημαίνει ο γιαπωνέζικος τίτλος Ikiru που εμείς το μεταφράσαμε «Ο καταδικασμένος». Τις πρώτες μέρες ο πρωταγωνιστής μας θα ενδώσει για πρώτη φορά σε τραπεζώματα, στο αλκοόλ, σε βόλτες σε περίεργα μαγαζιά και μπαράκια. Θα κάνει παρέα με μια μικρότερη κοπελιά, η οποία κάποια στιμή θα του δώσει το νόημα της υπόλοιπης ζωής του. Και ο μεγάλος Κουροσάβα, ενώ θα έχει πεθάνει ο πρωταγωνιστής μας, θα βάλει όλους τους γνωστούς του να μιλάνε γι'αυτόν την ημέρα της κηδείας του και να προσπαθούν να βγάλουν άκρη από την περίεργη συμπεριφορά του διευθυντή τους τελευταίους μήνες της ζωής του. Σιγά-σιγά (και με τη βοήθεια του αλκοόλ) θα ξετυλιχτεί το νήμα των τελευταίων στιγμών της ζωής του, εμείς θα δούμε σε μορφή φλάσμπακ και όλοι θα κατανοήσουμε πως προσπάθησε να «φτιάξει» κάτι που θα έχει νόημα και θα μείνει παρακαταθήκη για το μέλλον. Σ'αυτό το τελευταίο μισάωρο, ο Κουροσάβα παρουσιάζει τους διεφθαρμένους και αργόσχολους μηχανισμούς του δημοσίου στην Ιαπωνία του '50. Κάτι που σοκάρει τον απλό θεατή, εκτός αν είναι Έλλην και συγκρίνει αυτές τις εικόνες του '50 με αυτές της δικιάς του χώρας εν έτη 2010. Άλλο ένα αριστούργημα από τον μεγάλο ιάπωνα σκηνοθέτη.

Οι κακοί κοιμούνται ήσυχα

Ο Akira Kurosawa μάς λέει το 1960 ότι Οι κακοί κοιμούνται ήσυχα. Ο ακριβής ιαπωνικός τίτλος της ταινίας μεταφράζεται «όσο πιο κακός είσαι, τόσο καλύτερα κοιμάσαι». Ασήμαντη η διαφορά. Η ουσία βρίσκεται στις πλεκτάνες των εταιρειών που αναλαμβάνουν δημόσια έργα, στη διαφθορά, στους χρηματισμούς «κάτω από το τραπέζι», στις κομπίνες και τις μίζες. Αυτή η ορολογία χαρακτηρίζει την ταινία και την κάνει ακόμα και σήμερα, 50 χρόνια μετά, πιο επίκαιρη από ποτέ.

Ο Toshiro Mifune παντρεύεται την κόρη του αφεντικού του και γίνεται το δεξί του χέρι. Τη μέρα του γάμου και κατά τη διάρκεια της τελετής, εμφανίζεται μια τούρτα από το πουθενά, με το σχέδιο ενός δημόσιου κτιρίου που είχε αναλάβει η εταιρεία, και μια μαύρη σημαιούλα καρφωμένη σε ένα παράθυρο. Συγκεκριμένα, από κείνο το παράθυρο είχε αυτοκτονήσει ένας υπάλληλος της εταιρείας. Η αναστάτωση θα είναι έκδηλη στα μεγάλα κεφάλια της εταιρείας και αυτό θα πυροδοτήσει τις εξελίξεις που θα οδηγήσουν στην ανακάλυψη των γεγονότων. Κάποιο ρόλο έχει και ο γαμπρός σε όλα αυτά, αλλά θα το ανακαλύψετε μόνοι σας, όταν δείτε αυτήν την εκπληκτική ταινία του Kurosawa, που άφησε για λίγα τα σπαθιά και τους σαμουράι και ασχολήθηκε με τον πόλεμο των εταιρειών.

Tanin no kao (Το πρόσωπο ενός άλλου)

Ο πρωταγωνιστής μας έχει καμμένο πρόσωπο και κυκλοφορεί συνέχεια φορώντας γάζες. Αυτή του η αμφίεση τον έχει αποξενώσει από όλον τον κόσμο, ακόμα κι απ'τη γυναίκα του. Όταν βρει ένα γιατρό που θα του υποσχεθεί να του «φτιάξει» ένα νέο πρόσωπο, θα αλλάξει άρδην η ζωή του. Κι αυτό επειδή δεν θα μπορέσει να επανορθώσει τη δικιά του φάτσα, αλλά θα αποκτήσει Το πρόσωπο ενός άλλου. Θα ξαναγεννηθεί, θα αποκτήσει αυτοπεποίθηση, θα γίνει ένας ξένος μέσα στον κόσμο, ένας αόρατος ανάμεσα στους γνωστούς του. Στο τέλος θα βάλει σκοπό να αποπλανήσει την ίδια του τη γυναίκα.

Η ταινία του Hiroshi Teshigahara παραγωγής 1966 δεν είναι καμιά απλή ταινία επιστημονικής φαντασίας. Ο σκηνοθέτης επικεντρώνεται στα ζητήματα ηθικής που ανακύπτουν και γι'αυτό βάζει το γιατρό να παρακολουθεί τον «ασθενή» και να τον «ανακρίνει». Προσπαθεί να βγάλει συμπεράσματα για τη μοναξιά, για το ρόλο της ταυτότητας στις σχέσεις των ανθρώπων, για τη σχέση εξωτερικής και εσωτερικής ομορφιάς. Μια καταπληκτική ταινία αποκλειστικά όμως για σινεφίλ κοινό.

Ghost in the Shell

Βασισμένη στο ομώνυμο ιαπωνικό κόμικ (τα γνωστά και ως μάνγκα), η ταινία Ghost in the Shell είναι κάτι παραπάνω από ένα τυπικό anime. Είναι ένα καρτούν που απευθύνεται αποκλειστικά σε ενηλίκες και όχι εξαιτίας των γυμνόστηθων ρομπο-γκομενακίων, αλλά λόγω του πυκνού φιλοσοφικού υπόβαθρου. Στην επιφάνεια έχουμε μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας με ανθρωποειδή, με χάκερς, με ρομπότ, αλλά στο βάθος υπάρχει μια προσπάθεια αναζήτησης του νοήματος της ζωής μέσα από τα καλώδια και τα κομπιούτερ. Πέρα από τους φαν της επιστημονικής φαντασίας, των θαυμαστών της λογοτεχνίας του William Gibson, τους technofreaks και κυβερνοπάνκ, μπορεί ο οποιοσδήποτε να την παρακολουθήσει. Χρειάζεται όμως αφοσίωση, υπομονή και τόλμη η βουτιά στο σύμπαν της ταινίας. Είναι ατμοσφαιρική και πολύ ελκυστική. Και το συμπέρασμα που βγάζουμε στο τέλος είναι πόσο μεγάλη επιρροή αποτέλεσε για το Μάτριξ των Αφών Γουατσόφσκι.

Ρίξτε επιπλέον και πιο ουσιώδες διάβασμα στο 25ο Καρέ!

Tengoku to Jogoku (Hign and low / Ο δολοφόνος του Τόκιο)

Ταινία του μεγάλου ιάπωνα δημιουργού Akira Kurosawa με τον μόνιμο πρωταγωνιστή του Toshiro Mifune και δεν είναι θεματολογίας σαμουράι! Ο δολοφόνος του Τόκιο είναι μία σύγχρονη ταινία για την μεταπολεμική Ιαπωνία. Στα αγγλικά τιτλοφορήθηκε "High and Low" ενώ ο ιαπωνικός τίτλος σημαίνει «Παράδεισος και κόλαση».

Ο Μιφούνε είναι ο επιχειρηματίας που σχεδιάζει να αγοράσει το μερίδιο των υπόλοιπων μετόχων και να έχει την πλειοψηφία στην εταιρεία παπουτσιών που εργάζεται. Αφού κατσαδιάζει τους μετόχους και τους διώχνει από την πολυτελή βίλα του πάνω στο λόφο, παίρνει ένα τηλεφώνημα που τον ενημερώνει ότι έχουν απαγάγει το γιο του. Τα λύτρα που ζητάνε είναι ένα υπέρογκο ποσό. Αλλά ο απαγωγέας έχει κάνει λάθος και έχει πάρει το γιο του σωφέρ. Αυτό όμως θα είναι το μοναδικό του λάθος. Ο Μιφούνε θα πρέπει τώρα να αποφασίσει αν θα δώσει τα λεφτά του για το παιδί του σωφέρ και μετά να κυρήξει πτώχευση, ή να δώσει τα λεφτά του για να αγοράσει τις μετοχές και να αφήσει το παιδάκι στην τύχη του. Έτσι κυλάει το πρώτο μισό του έργο, εστιασμένο πάνω στον σκληρό επιχειρηματία και τοποθετημένο εξ ολοκλήρου μέσα στην βίλα. Οι αστυνομικοί που έρχονται να βοηθήσουν την κατάσταση καταλαβαίνουν ότι έχουν να κάνουν με έναν πανέξυπνο και ραδιούργο κακοποιό, που δύσκολα θα εντοπίσουν.
Το δεύτερο μισό του έργου αφορά τις αστυνομικές προσπάθειες ανεύρεσης του απαγωγέα. Παρακολουθούμε σχεδόν ντοκυμαντερίστικα τις προσπάθειες σε όλα τα μέτωπα και με όλες τις μεθόδους της εποχής. Αφήνουμε τη βίλα εκεί ψηλά στο λόφο και κατεβαίνουμε χαμηλά στις τρώγλες και στα βρώμικα σοκάκια. Αμέσως πάει το μυαλό μας στον τίτλο του έργου: παράδεισος για τους έχοντες και κόλαση για τους μη έχοντες. Ο απαγωγέας τελικά θα την πατήσει από μια μπλόφα. Για να μπορέσουν όμως να τον συλλάβουν, πρέπει να τον ωθήσουν να επαναλάβει το έγκλημα που έκανε· να ξανα-δώσει δηλαδή υπερβολική δόση ηρωίνης στους ναρκομανείς συνεργάτες του.

Κουροσάβα σε μια από τις καλύτερες στιγμές του. Αστυνομική περιπέτεια με στοιχεία θρίλερ και έντονο ανθρωπιστικό και κοινωνικό προβληματισμό, ιαπωνικής προέλευσης. Άσχετο: σε κάποια σκηνή, ο δολοφόνος μού έφερε στο μυαλό τον Elijah-Φρόντο-Wood στο Sin City. Διαβάστε ακόμα ένα σχολιασμό της ταινίας εδώ. Τέλος, να πούμε ότι φημολογείται πως ο Σκορσέζε θα γυρίσει το 2010 το ριμέικ της ταινίας.