Clash by Night

Έρωτες και πάθη σε ένα ψαροχώρι της Αμερικής. Η γεροντοκόρη Barbara Stanwyck επιστρέφει στο πατρικό της και αποφασίζει να παντρευτεί τον ώριμο Paul Douglas, έναν ψαρά με δικό του καράβι, καλό εισόδημο, αλλά και λίγο αγαθό. Ο φίλος του Douglas είναι ο εργένης Robert Ryan (προβολατζής στο τοπικό σινεμά) και θα επηρεάσει με τα μεγάλα του λόγια και τις φιλελεύθερες ιδέες την Stanwyck. Η παράνομη σχέση που θα δημιουργήσουν θα αποκαλυφθεί από τον ηλικιωμένο μπεκρή πατέρα του Douglas, και οι συνέπειες για όλους τους εμπλεκόμενους θα είναι δραματικές. Σε δεύτερο πλάνο βλέπουμε και τη σχέση του αδερφού της Stanwyck με τη νεαρή Marilyn Monroe.

Οικογενειακές υποχρεώσεις, καταπιεσμένος έρωτας, αναζήτηση της ελευθερίας έξω από φραγμούς και κανόνες που έρχονται κόντρα στους κοινωνικούς "κανόνες" ηθικής, όλα αυτά στο ερωτικό, ψυχολογικό δράμα Clash by Night. Οι μακροσκελείς διάλογοι μαρτυράνε τη θεατρική καταγωγή του έργου (του Clifford Odets), αλλά η σκηνοθετική σφραγίδα του Fritz Lang δίνει στο έργο κινηματογραφικό αέρα. Αν αναλογιστούμε και τις άλλες ταινίες βασισμένες σε έργα του Odets που είδαμε (None but the Lonely Heart και The Country Girl), τα θέματα ερωτικό τρίγωνο, αλκοόλ, καταπιεσμένος έρωτας και κοινωνική αποδοχή είναι τα κύρια χαρακτηριστικά σε όλα. Δύο ελληνικοί τίτλοι δόθηκαν στο έργο: «Δεν άξιζε να μ’ αγαπήσεις» και «Συγκρούσεις εραστών».

The Country Girl (Η χωριατοπούλα)

Οι προσπάθειες ενός σκηνοθέτη να ανεβάσει ένα θεατρικό μιούζικαλ έχοντας για πρωταγωνιστή έναν πάλαι ποτέ σταρ, νυν αλκοολικό και εξαρτημένο από τη φροντίδα της «επαρχιώτισσας» γυναίκας του είναι η βασική υπόθεση του The Country Girl. Η Grace Kelly είναι η χωριατοπούλα του τίτλου. Ο William Holden υποδύεται τον σκηνοθέτη, σε άλλη μία πολύ καλή κινηματογραφική επιλογή από την πιο καλή παραγωγικά επταετία της ζωής του (1950-1957). Τον αλκοολικό υποδύεται ο Bing Crosby σε έναν από τους καλύτερους ρόλους του. Γιατί αυτό; Επειδή έχει λιγότερο τραγούδι και περισσότερο... ερμηνεία. Το θεατρικό του Clifford Odets που μετέφερε στο πανί ο George Seaton δεν είναι ακριβώς μιούζικαλ. Είναι ένα δράμα χαρακτήρων που στο παρασκήνιο υπάρχει το ανέβασμα της παράστασης, αλλά στο προσκήνιο παρατηρούμε τα ψυχολογικά προβλήματα του πρωταγωνιστή, τον εθισμό του στο αλκοόλ μετά το χαμό του πεντάχρονου γιου του (μέσα από λίγα φλασμπάκ) και το ερωτικό τρίγωνο που δημιουργείται. Δύο όσκαρ κέρδισε η ταινία (α' γυναικείου για την Grace Kelly και σεναρίου) ενώ είχε άλλες επτά υποψηφιότητες (ταινίας, σκηνοθεσίας, α' ανδρικού, κουστουμιών για ασπρόμαυρη ταινία, φωτογραφία για ασπρόμαυρη ταινία). Μία από τις καλύτερες χολιγουντιανές ταινίες της χρονιάς του 1954.

None but the Lonely Heart (Στο διάβα της ζωής)

Βαρύ μελόδραμα, μουχλιασμένο από την υγρασία και την ομίχλη του Λονδίνου, με τον Cary Grant πρωταγωνιστή στη ταινία None But the Lonely Heart που του έδωσε τη δεύτερη και τελευταία υποψηφιότητα για όσκαρ α’ ανδρικού ρόλου για το ρόλο ενός νέου άντρα που θέλει να ζήσει τη ζωή του όπως αυτός τη θέλει και να τριγυρίζει στον κόσμο χωρίς να εξαρτάται από κανέναν. Όταν επιστρέφει στο σπίτι, πάντα κοντραρίζεται με τη χήρα μητέρα του. Επειδή «στρωμένη» δουλειά έχει, αλλά αυτός έχει αλλού το μυαλό του και δε θέλει να συμβιβαστεί με δουλειά και οικογένεια, έτσι όπως προστάζει η επιταγή της κοινωνίας. Θα προτιμήσει να συνάψει σχέσεις με μια νεαρή που είναι μπλεγμένη με τον λονδρέζικο υπόκοσμο, παρά με την νεαρή μουσικό από τη γειτονιά του που τον αγαπά. Όταν μάθει ότι η μητέρα του είναι άρρωστη από ανίατη ασθένεια, θα κάτσει να δουλέψει και να φροντίσει το μαγαζί. Το μπλέξιμο του με τους περιθωρειακούς τύπους θα βαθύνει και θα έρθει η στιγμή που θα πρέπει να αποφασίσει τελικά τι θα κάνει με τη ζωή του: θα ακολουθήσει το δρόμο της «αμαρτίας» (με τα εύκολα λεφτά και τον κίνδυνο) ή της «αρετής» (με τη συμβιβασμένη ζωή του απλού πολίτη);

Γνωστό και πολυπαιγμένο ίσως το θέμα, αλλά εδώ παρουσιάζεται εντελώς μελοδραματικά, με πολλή καλή εξέλιξη της πλοκής. Αναμενόμενο ίσως το τέλος, αλλά ανθρώπινη και συγκινητική η τελική σεκάνς. Για την ερμηνεία της μητέρας, η Ethel Barrymore απέσπασε το όσκαρ δεύτερου γυναικείου ρόλου, στην πρώτη της κινηματογραφική επανεμφάνιση έντεκα χρόνια μετά. Χάρη σ'αυτό το έργο, παράτησε το Μπρόντγουεϊ και τη Νέα Υόρκη και μετακόμισε στο Χόλιγουντ για μια δεύτερη κινηματογραφική καριέρα. Μια εντελώς διαφορετική ταινία για τον κύριο Γκραντ, που ίσως αξίζει για αυτόν και μόνο το λόγο. Ο Barry Fitzgerald προσθέτει άλλη μια χαρακτηριστική δευτεραγωνιστική συμμετοχή και ο ελληνικής καταγωγής George Coulouris έχει το ρόλο του αντιπάλου, ας πούμε, του Γκραντ. Η ταινία βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο του Richard Llewellyn, και το σενάριο και τη σκηνοθεσία υπέγραψε ο θεατρικός συγγραφέας Clifford Odets, στην πρώτη του απόπειρα να καθίσει πίσω από την κάμερα.