Libeled Lady (Γάμος με επιφυλάξεις)

Μία ταινία του 1936 με all-star cast: Spencer Tracy (ως ο δημοσιογράφος που κάνει τα πάντα για την εφημερίδα του), Jean Harlow (η αρραβωνιαστικιά του που δε λέει να την παντρευτεί), Myrna Loy (το πλουσιοκόριτσο που μηνύει την εφημερίδα του Τρέισι) και William Powell (ο τύπος που θα ξελασπώσει την εφημερίδα από τη μήνυση). Για να το πετύχει, θα προσπαθήσει να σαγηνεύσει τη Loy και μετά να την παρουσιάσει ως αντροχωρίστρα, μιας και αυτός εν τω μεταξύ θα έχει παντρευτεί την Harlow (με λευκό γάμο). Το Libeled Lady είναι μία screwball κωμωδία, με πολύ καλή χημεία των πρωταγωνιστών, έξυπνες ανατροπές και εύθυμες παρεξηγήσεις. Η σκηνοθεσία του Jack Conway είναι κάπως στατική, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τότε την ταινία να κερδίσει υποψηφιότητα για όσκαρ καλύτερης ταινίας. Σημειώστε ότι ο Powell, εκείνη τη χρονιά, συμμετείχε ακόμα στην The Great Ziegfeld που κέρδισε το όσκαρ καλύτερης ταινίας και στο My Man Godfrey, χάρη στην οποία απέσπασε τη 2η υποψηφιότητα για όσκαρ α' ανδρικού ρόλου. Ομοίως και για τον Spencer Tracy που κέρδισε υποψηφιότητα όχι γι'αυτή, αλλά για το San Francisco, που ήταν επίσης υποψήφια για καλύτερης ταινίας. Εν ολίγοις, χολιγουντιανό μπάχαλο!

The Life and Death of Colonel Blimp

Σαράντα χρόνια στρατιωτικής ζωής για τον Συνταγματάρχη Κάντι! Μια ματιά σε τρεις διαφορετικούς πολέμους όπου συμμετείχε ο Σχης (στον πόλεμο των Μπόερς, στον Α'ΠΠ και στον Β' ΠΠ) με την Deborah Kerr να υποδύεται σε τρεις διαφορετικούς ρόλους τις γυναίκες που συνάντησε ο Σχης (ο Roger Livesey στον καλύτερο και πιο αναγνωρίσημο ρόλο της ζωής του) σ'αυτές τις περιόδους.

Εν έτη 1943 κυκλοφόρησε το The Life and Death of Colonel Blimp και η πρώτη σκέψη που σου έρχεται στο μυαλό είναι ότι πρόκειται για μία εμψυχωτική, πατριωτική ταινία με σκοπό να εξυψώσει το βρετανικό σθένος εκείνη την περίοδο. Το οποίο ως ένα βαθμό μπορεί και να ισχύει. Το δίδυμο των Powell και Pressuburger, όμως, που έγραψαν το σενάριο, σκηνοθέτησαν και παρήγαγαν την ταινία, έφτιαξαν τελικά ένα απόλυτα κλασικό έργο για τη ζωή και το θάνατο, για τη φιλία εν καιρώ πολέμων, για τις επιλογές που καθορίζουν τη ζωή και τον έρωτα.

Δραματική ταινία με έντονο το βρετανικό φλεγματικό κωμικό στοιχείο, αποτελεί την τρίτη αγαπημένη δημιουργία του σκηνοθετικού διδύμου για τον υπογράφοντα (μετά τα Κόκκινα παπούτσια και το Ζήτημα ζωής και θανάτου).

The Grandmaster

Η ταινία The Grandmaster παρουσιάζει έργα και ημέρες (δηλαδή πολύ ξύλο) του Ip Man, μάστορα του κουνγκ-φου, που όπως λέγανε όλοι στη διαφήμιση του έργου, ήταν κι ο δάσκαλος του Bruce Lee. Το ότι ο Wong Kar-Wai επέστρεψε με νέα ταινία, μας χαροποίησε, κατ'αρχάς. Το ότι επέλεξε για θέμα τις πολεμικές τέχνες, σχεδόν είκοσι χρόνια μετά το Ashes of Time, μας κίνησε την περιέργεια. Το ότι το χρονικό πλαίσιο της ταινίας ήταν οι δεκαετίες του '30 ως '50, μας έκανε να ελπίζουμε. Αν και πανέμορφο αισθητικά και χορογραφικά (να'ναι καλά ο Yuen Woo-ping, δηλ. «Matrix», «Kill Bill», «Τίγρης και Δράκος»), τελικά το αποτέλεσμα -αν και όχι κακό- είναι κατώτερο του αναμενόμενου, για ταινία του Wong Kar-Wai. Από τη μία, το ψυχολογικό υπόβαθρο των πρωταγωνιστών είναι σχεδόν εξαφανισμένο αφού οι Κανόνες των συμμοριών δεν τους αφήνουν άλλες επιλογές και από την άλλη, πολλές από τις σκηνές πάλης μοιάζουν πάρα πολύ με άλλες που έχουμε δει π.χ. στο Matrix. Υπάρχουν όμως και μερικές σεκάνς που ξεχωρίζουν, σαν την πάλη μεταξύ του Tony Leung και της Zhang Ziyi που είναι περισσότερο φλερτάρισμα με γρονθοκοπήματα, ή η πάλη στο χιονισμένο τοπίο δίπλα στις γραμμές του τρένου. Όπως και να'χει, μια μέτρια ταινία του Wong Kar-Wai, δεν παύει να είναι πολύ καλύτερη από πολλές-πολλές άλλες!

Hangmen Also Die!

Να μια σπουδαία ταινία χαμένη στο χρόνο. Από την πλούσια φιλμογραφία του Fritz Lang, συνήθως θυμόμαστε από τη γερμανική περίοδο τις βωβές ταινίες (αλλά και το ομιλών Μ) και από την αμερικανική περίοδο τα φιλμ νουάρ. Μία όχι και τόσο γνωστή ταινία του σκηνοθέτη είναι το Hangmen Also Die!. Όπως πολλά άλλα έργα του 1943, έτσι κι αυτό ασχολείται με τον Β' ΠΠ. Συγκεκριμένα, παρακολουθούμε την ιστορία του αντιστασιακού αγώνα των πολιτών της Πράγας. Μετά τη δολοφονία του γερμανού αξιωματούχου γνωστού με το ψευδώνυμο ο «Δήμιος», οι Γερμανοί φυλακίζουν εκατοντάδες πολίτες με σκοπό να τους εκτελέσουν αν δεν παραδοθεί ο δολοφόνος. Αυτός βρίσκει καταφύγιο και άλλοθι σε μία οικογένεια ενός διάσημου καθηγητή. Και με τη βοήθεια της μεγάλης κόρης και ένα παράτολμο (πες και παράλογο) σχέδιο, θα προσπαθήσουν να απελευθερώσουν τους φυλακισμένους και να τιμωρήσουν τον προδότη που βρίσκεται στους κόλπους της Αντίστασης.

Στους πρώτους ρόλους ο (συνήθως καρατερίστας) Brian Donlevy και η (σχετικώς άγνωστη) Anna Lee με τον Walter Brennan, τον Dennis O'Keefe και τον Gene Lockhart να συμπληρώνουν τους βασικούς ρόλους. Πρόκειται για το έργο στο οποίο πήρε το μοναδικό credit σεναρίου ο Bertolt Brecht. Και... βεβαίως-βεβαίως, αναρωτιόμαστε πώς αυτό το έργο δεν εμφανίζεται στους τηλεοπτικούς δέκτες τις ημέρες της επετείου του Όχι, καλή ώρα σαν σήμερα-αύριο.

The Onion Field (Ανθρωποκυνήγι στο Λος Άντζελες)

Στο πρώτο μισό του έργου γνωρίζουμε τους τέσσερις βασικούς χαρακτήρες. Δύο μικροκακοποιοί θα ενώσουν τις δυνάμεις τους. Δύο νεαροί αστυνομικοί συνεργάζονται για πρώτη φορά και ξεκινάνε τις περιπολίες. Η πορεία του ζευγαριού κακοποιών κάποια στιγμή θα διασταυρωθεί με τους αστυνομικούς. Μία μικρή ομηρεία θα οδηγήσει τους πρωταγωνιστές σε ένα χωράφι και η βίαιη, αιματηρή εξέλιξη θα οδηγήσει το έργο στο δεύτερο μισό του, το δικαστικό κομμάτι. Από κει και έπειτα παρακολουθούμε, από τη μία πλευρά, τα μακροχρόνια νομικά τερτίπια με τα οποία αποφεύγεται η απονομή δικαιοσύνης και από την άλλη, τα ψυχολογικά τραύματα από τις ενοχές του επιζόντα αστυνομικού που τον οδηγούν στην κλεπτομανία.

Καλές οι προθέσεις του πρωτοεμφανιζόμενου, στο Χόλιγουντ, σκηνοθέτη Harold Becker, αλλά η ταινία The Onion Field χάνει κάπου το ενδιαφέρον της από το δικαστικό πλάτιασμα του δεύτερου μέρους. Είναι βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Joseph Wambaugh, το οποίο εξιστορεί τα πραγματικά γεγονότα της άνωθεν ιστορίας, στο μοτίβο της επιτυχίας Εν Ψυχρώ του Τρούμαν Καπότε. Πρωταγωνιστεί ο John Savage, ένα χρόνο μετά τη μεγάλη επιτυχία του Ελαφοκυνηγού, αλλά ξεχωρίζει η παρανοϊκή ερμηνεία του «κακού» James Woods.

Μικρά/μεγάλα του Buster Keaton

Μερικές από τις καλύτερες και πιο γνωστές ταινίες μικρού, μεσαίου και κανονικού μήκους του μεγάλου Μπάστερ Κίτον. Φυσικά και ο Στρατηγός είναι... μία κατηγορία μόνος του και ηθελημένα απουσιάζει από την παρακάτω λίστα.

Convict 13 (1920)
Από ένα γήπεδο γκολφ στη φυλακή.
http://www.youtube.com/watch?v=nTi2vzj0Dso

The Playhouse (1921)
Με τη γνωστή εναρκτήρια σκηνή όπου παίζει και τους εννιά ρόλους σε μια σκηνή θεάτρου.
http://www.youtube.com/watch?v=h7eEnVQqCHE

The Paleface (1922)
Μπλέκει με ινδιάνους που θέλουν να τον σκοτώσουν. Μετά από πολύ κυνηγητό τη γλυτώνει, γίνεται αρχηγός τους και τα βάζει με τους λευκούς που θέλουν να τους διώξουν για να βγάλουν πετρέλαιο από τη γη τους.
http://www.youtube.com/watch?v=IbcWSEXO1No

The Electric House (1922)
Όλος ο σαματάς στην ταινία γίνεται στο νέο, ηλεκτρικό, πλήρως αυτοματοποιημένο σπίτι του Μπάστερ.
http://www.youtube.com/watch?v=envyddbYNVE

Our Hospitality (1923)
Για να τον αποδεχθούν πατέρας και αδέρφια της γυναίκας που αγαπάει, θα τραβήξει (για άλλη μια φορά) τα πάνδεινα.
http://www.youtube.com/watch?v=47yq9XTbDNY

Three Ages (1923)
Η δομή της ταινίας σατιρίζει αυτή της Μισαλλοδοξίας του Griffith. Βλέπουμε την προσπάθεια του Κίτον να κερδίσει το κορίτσι του έχοντας αντίπαλο τον Wallace Beery σε τρεις διαφορετικές εποχές: στην προϊστορική εποχή, στην αρχαία Ρώμη και στη μοντέρνα εποχή, δείχνοντας ουσιαστικά ότι σ'αυτό το θέμα δεν έχουν αλλάξει καθόλου τα πράματα.
http://www.youtube.com/watch?v=MoYFbtA2WkA

Sherlock Jr. (1924)
Κοιμάται και ονειρεύεται ότι είναι διάσημος ντετέκτιβ και λύνει μυστήριες κλοπές.
http://www.youtube.com/watch?v=Xr6arzv4e2g

The Navigator (1924)
Περιπέτειες εν πλω αλλά και υπό της θάλασσας!
http://www.youtube.com/watch?v=2BCLJbdeqvc

Seven Chances (1925)
Να παντρευτεί για τα λεφτά ή να παντρευτεί την αγαπημένη του και να χάσει το κληροδότημα; Πασίγνωστη η σκηνή που τον κυνηγάνε 7000 νύφες!
http://www.youtube.com/watch?v=zTwfCyWKYYc

Go West (1925)
Πάει στη Δύση, δουλεύει στις φάρμες, φτιάχνει φιλία με μια αγελάδα και οδηγεί ένα κοπάδι αγελάδες στην καρδιά του Λος Άντζελες!
http://www.youtube.com/watch?v=HyQsPMeiYO4

College (1927)
Φλωράκος που αφοσιώνεται στα βιβλία, προσπαθεί να εντυπωσιάσει το κορίτσι της καρδιάς του αλλά δεν τα πάει καλά στα αθλήματα και όλο αποτυχαίνει. Στο τέλος, για να σώσει την αγαπημένη του, θα υπερπηδήσει κάθε εμπόδιο!
http://www.youtube.com/watch?v=G4AIoMC3XYk

Steamboat Bill, Jr. (1928)
Ίσως η 2η πιο διάσημη ταινία του Μπάστερ Κίτον, κι αυτό χάρη στην πασίγνωστη σεκάνς του ανεμοστρόβιλου που διαλύει το μικρό ψαροχώρι και κάνει σμπαράλια τα πάντα στο πέρασμά του.
http://www.youtube.com/watch?v=vjl2Fj-_Hg0

The Company You Keep (Ο κανόνας της σιωπής)

Η αναζήτηση της αλήθειας για έναν νεαρό δημοσιογράφο (Shia LaBeouf) θα τον οδηγήσει σε γνωριμίες με ανθρώπους που έζησαν στα όρια του νόμου σε μία άλλη εποχή. Στο τέλος θα βρεθεί αντιμέτωπος με τα πιστεύω του και τη πίστη του στη δημοσιογραφική δεοντολογία. Πολιτικά όχι και τόσο διαφορετική από το Σήμερα. Αναπόφευκτες οι συγκρίσεις των ανησυχιών της σημερινής νεολαίας που δεν έχουν καμία σχέση με αυτές των νεαρών των προηγούμενων δεκαετιών.

Πληθώρα γκεστ σταρ εμφανίσεων, με τον κάθε ηθοποιό να εκφράζει και από μία διαφορετική πολιτική άποψη επί των πραγμάτων. Βλέπε: Susan Sarandon, Julie Christie, Nick Nolte, Chris Cooper, Terrence Howard, Stanley Tucci, Richard Jenkins, Anna Kendrick, Brendan Gleeson, Sam Elliott και ο Robert Redford ο συνδετικός κρίκος όλων αυτών. Καλή προσπάθεια, ενδιαφέρουσα ταινία το The Company You Keep, αλλά δύσκολα θα τη θυμόμαστε για πολύ καιρό.

Ταινίες που σκηνοθετούν ταινίες

Μία λίστα με αυτό που λέει ο τίτλος, δηλαδή ταινίες όπου παρακολουθούμε να γυρίζονται ταινίες. Ή έστω κάποιο κομμάτι τους.

• The Stunt Man
  Ο Πίτερ Ο'Τουλ και οι κασκαντέρ.
• Bad and the beautiful
  Ο πιο μισητός σκηνοθέτης ή όχι;
• Le Mépris (Η περιφρόνηση)
  Στα παρασκήνια... α λα γαλλικά.
• La Nuit Américaine
  Η αμερικάνικη νύχτα, το φίλτρο δηλαδή για να κινηματογραφούμε τη μέρα ως νύχτα. Και ο Τριφό μας δείχνει επίσης την πραγματική νύχτα, όπου όλα συμβαίνουν...
• Night Moves
  Θριλερική περιπέτεια από τα 70s με τον Gene Hackman στα καλύτερά του.
• Deconstructing Harry
  Ο Γούντι Άλεν αποδομεί τα πάντα. Και ο Ρόμπιν Γουίλιαμς δεν έχει φόκους!
• Sunset Blvd.
  Αριστούργημα. Και είμαστε έτοιμοι για το κοντινό πλάνο.
• Sullivan's Travels
  Γιατί η κωμωδία πρέπει να είναι απλή. Ενίοτε και συγκινητική.
• Ed Wood
  Γυρίζοντας το χειρότερο b-movie όλων των εποχών.
• Gods & Monsters
  Οι τελευταίες στιγμές από τη ζωή του James Whale.
• Body Double (Διχασμένο κορμί)
  Και από τον Μπράιαν Ντε Πάλμα μάθαμε τον ορισμό του body double.
• The Errand Boy (Ο Τζέρι Λιούις περιπλανώμενος!)
  Ο Τζέρι Λιούις σκηνοθετεί το... σωσία του, χωρίς ο τελευταίος να το γνωρίζει, φυσικά.
  
• Aviator
  Όταν ο Χάουαρντ Χιουζ έμπλεξε με το Χόλιγουντ.
• A star is born
  Κλασικό χολιγουντιανό θέμα: η άνοδος και η πτώση.
• The player
  Όταν ξεμείνεις από έμπνευση, ο θάνατός σου η ζωή μου.
• Chaplin
  Η ζωή και στιγμές από τα παρασκήνια του μεγάλου Σαρλό.
• The Life and Death of Peter Sellers
  Δεν ήταν και τόσο γελαστός ο κύριος Σέλερς, τελικά.
• Shadow of the Vampire
  Η δημιουργία του μυθικού Νοσφεράτου μέσα από ένα άλλο πρίσμα.
• S1m0ne
  Ίσως και προφητική ταινία για το μέλλον των ψηφιακών εφέ.
• Hugo
  Η γέννηση του κινηματογράφου.
• The Party (Το πάρτι)
  Για την καταστροφική εναρκτήρια σεκάνς!
• Blazing Saddles (Μπότες, σπιρούνια και καυτές σέλες)
  Για το σουρεαλιστικό, καταστροφικό φινάλε!

...και πόσες άλλες ακόμη από την εποχή του βωβού μέχρι σήμερα.

Le Grand Amour

Για το έργο του Pierre Étaix έχουμε μιλήσει παλιότερα εδώ και εδώ. Η πρώτη του έγχρωμη ταινία αλλά και η πιο δύσκολη να βρεθεί τα προηγούμενα χρόνια ήταν ο Μεγάλος έρωτας. Η ταινία αποκαταστάθηκε προς τέρψη όλων των σινεφίλ. Και έτσι παρακολουθήσαμε τον έρωτα του 38χρονου Ετέξ για τη 18χρονη γραμματέα του, που θα φέρει τα πάνω-κάτω στη ζωή του. Νωρίτερα θα έχουμε δει όλα τα στάδια με τους έρωτες της ζωής του, τη γνωριμία με τη κόρη βιομηχάνου Φλοράνς, τη γνωριμία με την οικογένειά της και την αναπόφευκτη κατάληξη: το γάμο και τη δουλειά στο εργοστάσιο. Το διαχρονικό θέμα του ερωτοχτυπημένου άντρα μέσα από την ιδιαίτερη κωμική ματιά του πρώην μίμου Πιερ Ετέξ.

Εμπνευσμένο μοντάζ, ονειρικές σεκάνς, σουρεαλιστικές και μεταμοντέρνες πινελιές, το έργο του Ετέξ φαντάζει φρεσκότατο ακόμα και σήμερα. Όπως και στα άλλα έργα του (όπως και σε αυτά του Ζακ Τατί), το κανάλι με τους background ήχους είναι ανεβασμένο για την κωμική «ενίσχυση» των γκανγκς. Αλλά, σε σχέση με τις προηγούμενες ταινίες, έχει και περισσότερους διαλόγους. Μη φανταστείτε πολλούς. Απλά ακριβώς όσους χρειάζεται. Για την ιστορία, να πούμε ότι το σενάριο συνυπόγραψε μαζί με τον Ετέξ ο διάσημος (για τις δουλειές με τον Λούις Μπουνιουέλ) Jean-Claude Carrière.

The Dark Mirror

Σενάριο και παραγωγή από τον Nunnally Johnson, από μια ιστορία του Vladimir Pozner (που προτάθηκε για το όσκαρ πρωτότυπης ιστορίας), σκηνοθεσία από τον Robert Siodmak, με σταρ την Olivia de Havilland στο διπλό ρόλο των δίδυμων αδερφών που είναι ύποπτες για φόνο! Το The Dark Mirror του 1946 είχε καλά «συστατικά» (δηλ. συντελεστές) και ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα. Είναι μία προβλέψιμη ταινία μυστηρίου και αγωνίας, την οποία θα θυμόμαστε κυρίως για το πετυχημένο μοντάζ και την διπλή εμφάνιση της De Havilland στο ίδιο πλάνο. Κάτι που κοπιαρίστηκε έκτοτε πολλάκις (μέχρι και από την... Αλίκη). Θα θυμόμαστε το έργο και για ένα δεύτερο λόγο: για την επιδερμική, μεν, αλλά ενδιαφέρουσα, δε, εντρύφηση στα μέσα της ψυχολογικής ανάλυσης, δηλαδή στην παρουσίαση κάποιων μεθόδων της. Ο σύζυγος της Τζίντζερ Ρότζερς (για κάποια χρόνια) Lew Ayres επιστρέφει στα κινηματογραφικά πλατό μετά την άρνησή του να συμμετάσχει στον Β' ΠΠ και αναλαμβάνει να ψυχολογήσει τις δύο αδερφές. Ο Thomas Mitchell είναι ο αστυνομικός που θέλει να λύσει το μυστήριο, καθώς δεν δέχεται το τέλειο έγκλημα και προσπαθεί να βρει ποια από τις δύο αδερφές είναι η φόνισσα.

Harry and Tonto

Χαρακτηριστική ταινία της δεκαετίας του '70: ένα «ηλικιωμένο» road movie, μία γνωριμία με τη σύγχρονη Αμερική (της χρονιάς του 1974). Γινόμαστε παρατηρητές στο ταξίδι από την μία άκρη της χώρας στην άλλη για να επανασυνδεθεί (για τελευταία φορά;) με τα παιδιά του ο πρωταγωνιστής, παρατηρούμε το χάσμα γενεών, την αποξένωση και τη μοναξιά του. H ταινία Χάρι και Τόντο είναι περισσότερο γνωστή για την ερμηνεία του (κυρίως τηλεοπτικού ηθοποιού) Art Carney που του έδωσε το όσκαρ α' ανδρικού ρόλου, με αντιπάλους τον Αλ Πατσίνο του Νονού 2, τον Τζακ Νίκολσον της Τσαϊνατάουν, τον Ντάστι Χόφμαν του Λένι και τον Άλμπερτ Φίνεϊ του Έγκλημα στο Όριαν Εξπρές. Ήρεμοι, χαλαροί ρυθμοί και συγκίνηση σ'αυτή την άγνωστη, στις μέρες μας πλέον, ταινία, η οποία είναι και η καλύτερη που μας έδωσε ο σκηνοθέτης/ηθοποιός Paul Mazursky.

Fort Apache

Βασισμένη στην πανωλεθρία που υπέστη ο Κάστερ, η ταινία Fort Apache του John Ford, χρησιμοποιώντας διαφορετικά ονόματα αλλά διηγώντας την ίδια πάνω-κάτω ιστορία, είναι μία από τις πρώτες σοβαρές προσπάθειες να δούνε οι αμερικανοί πιο λογικά την ιστορία τους. Είναι όμως και ένας φόρος τιμής στο ιππικό και τους στρατιώτες του 19ου αιώνα και η πρώτη από τις τέσσερις ταινίες με παραπλήσιο θέμο από τον σκηνοθέτη. Ο Φόντα ξεχωρίζει ως δύστροπος αξιωματικός. Ο Γουέιν ως νεαρός υπαξιωματικός αρχίζει να γίνεται ο απόλυτος γουέστερν σταρ των ΗΠΑ (και ένα χρόνο μετά πρωταγωνίστησε στο She wore a yellow ribbon ως γερασμένος αξιωματικός πάλι υπό τις καθοδηγίες του Φορντ). Αναμειγνύει πολύ πετυχημένα παράπλευρες ιστορίες από το στράτευμα, είτε με το νεαρό αξιωματικό και την κόρη του στρατηγού, είτε με τους λοχίες με προεξέχοντα τον δευτεραγωνιστή Victor McLaglen.

Blood on the Moon (Αίμα στο φεγγάρι)

Ένας πληρωμένος αλλά άνεργος πιστολάς (μόνιμο το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης στην άγρια δύση του 19ου αιώνα) μπλέκεται σε έναν πόλεμο μεγαλοκτηματιών παίρνοντας το μέρος ενός παλιού του φίλου. Κάπου στην πορεία όμως αντιλαμβάνεται ότι θα πρέπει να αλλάξει «στρατόπεδο».

Ο Robert Wise σκηνοθετεί τον Robert Mitchum και παρουσιάζει το «σκοτεινό» Blood on the Moon, ένα ψυχολογικό, νουάρ γουέστερν στα χνάρια του αγαπημένου Pursued. Δίπλα του βρίσκουμε τον αγαπημένο γουέστερν καρατερίστα Walter Brennan. Σπανιότατο, αρκετά ενδιαφέρον και μικρό σε διάρκεια εργάκι.

The Blue Gardenia

Μετριότατο σενάριο με πάμπολλες "ευκολίες" να καθοδηγούν την εξέλιξη και ο Fritz Lang απλά να διεκπεραιώνει τη σκηνοθεσία επαγγελματικά μεν, άνευρα δε. Πρώτο όνομα της Γαλάζιας Γαρδένιας η Anne Baxter, που νομίζει ότι σκότωσε κάποιον όταν ήταν μεθυσμένη, και συμπραταγωνιστής ο Richard Conte, που είναι ο δημοσιογράφος που με τη βοήθεια της Baxter αναζητεί την μοναδική ύποπτο, χωρίς να ξέρει ότι είναι... αυτή. Αυτό το οποίο σίγουρα μας έμεινε με το τέλος του έργου είναι η συμμετοχή του Nat King Cole, που ερμήνευσε το τραγούδι του τίτλου και το οποίο ακούσαμε ουκ ολίγες φορές κατά τη διάρκεια του έργου.

David and Lisa

Μία σχετικώς άγνωστη ταινία για την οποία ενδιαφερθήκαμε λόγω του πρωταγωνιστή, του Keir Dullea, του ηθοποιού που έμεινε στην κινηματογραφική ιστορία από τη Οδύσσεια του Διαστήματος του Κιούμπρικ. Η ιστορία μας εδώ παρουσιάζει τον πανέξυπνο νεαρό David που εισάγεται σε ειδικό σχολείο έφηβων ψυχασθενών, επειδή παθαίνει κρίσεις όταν τον αγγίζουν. Εκεί θα γνωρίσει τη Λίζα, μια ελαφρώς διαταραγμένη κοπελιά που μιλάει με στίχους και ρίμες. Μεταξύ τους θα αναπτυχθεί μια ιδιαίτερη φιλία που θα καλμάρει τις ψυχολογικές τους διαταραχές. Η περίεργη σχέση όμως του David με την οικογένειά του, οι δυσκολίες προσαρμογής στο κοινωνικό περιβάλλον και οι εφηβικές ανησυχίες θα αποτελέσουν κάποιες από τις αιτίες που θα οξυνθούν τα προβλήματα στο ψυχιατρείο. Η λύση θα έρθει στο τέλος όταν οι δύο πρωταγωνιστές αποφασίσουν να αντιμετωπίσουν κατάφατσα το πρόβλημά τους.

Η μικρή b-movie με τίτλο David and Lisa απέσπασε υποψηφιότητες καλύτερης σκηνοθεσίας και σεναρίου και ήταν συνυποψήφια την ίδια χρονιά μαζί με τη μεγαλεπήβολη (και αγαπημένη) παραγωγή του Λόρενς της Αραβίας. Αποτελεί μία από τις πρώτες ανεξάρτητες παραγωγές που κατάφεραν να τρυπώσουν στην πεντάδα των όσκαρ. Η σκηνοθεσία ήταν του Frank Perry και το σενάριο της συζύγου του Eleanor Perry, ένα ζευγάρι που γύρισε αρκετά ακόμα ανεξάρτητα έργα τη δεκαετία του '60 (και διάφορα άλλα στα 70's) χωρίς μεγάλη επιτυχία.

Sometimes a Great Notion (Οι ατρόμητοι)

Το δεύτερο βιβλίο του Ken Kesey (διάσημος συγγραφέας για το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Στη φωλιά του κούκου») ασχολείται με μια οικογένεια υλοτόμων. Σε πρώτο πλάνο η κόντρα με τις απαιτήσεις του συνδικάτου, και η κόντρα με τις απεργειακές κινητοποιήσεις που ζητάνε καλύτερες αμοιβές. Η οικογενειακή επιχείρηση συνεχίζει (από εγωισμό; από υπεροπτισμό;) να δουλεύει γιατί μόνο αυτό ξέρει να κάνει. Σε δεύτερο πλάνο βλέπουμε την αποσύνθεση της πατριαρχικής οικογένειας, που έχει στην κορυφή τον Henry Fonda και τον παραμελισμό των γυναικείων χαρακτήρων, ιδιαίτερα αυτής που υποδύεται η Lee Remick, που όταν θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου, θα πάρει το μπογαλάκια της και δρόμο. Ο ερχομός του νεαρού πρώην χίπι Sarrazin, γιος του Φόντα από άλλη γυναίκα, θα είναι ο καταλύτης για να βγούνε στη φόρα πολλά κρυμμένα μυστικά της οικογένειας, τα οποία θα ταρακουνήσουν τις ήδη τεταμένες σχέσεις. Τα τραγικά συμβάντα απλά θα οδηγήσουν το έργο προς την τελική ευθεία, όπου εκεί (στο τέλος) τα δύο ετεροθαλή αδέρφια θα βρουν σημείο ταύτισης.

Εκπληκτικά πλάνα της άγριας φύσης από ελικόπτερο, γνωριμία με το επάγγελμα των ξυλοκόπων (δείτε και το Come and Get It των Hawks/Wyler) επίκαιρο θέμα (επιχείρηση που κατατρώει τη φύση, απεργοί και απεργοσπάστες), προσεγμένες ερμηνείες. Το Sometimes a Great Notion είναι η δεύτερη σκηνοθετική δουλειά του Paul Newman, στο οποίο πρωταγωνιστεί μαζί με τους Henry Fonda, Lee Remick, Michael Sarrazin και Richard Jaeckel. Ο τελευταίος κέρδισε υποψηφιότητα β' ανδρικού ρόλου όπως και ο Henry Mancini στην κατηγορία του τραγουδιού.

The Last Detail (Το τελευταίο απόσπασμα)

Θέμα μας: το ναυτικό, δύο ναυτονόμοι (κατά το στρατονόμοι) και ένας τιμωρημένος ναύτης που οδηγείται στη φυλακή. Η ουσία: η επιβολή των κανόνων αλλά και η παράβλεψή τους, μέχρι ένα βαθμό δηλαδή, καθώς το καθήκον δεν θα αφήσει ανεπηρέαστους τους δύο στρατονόμους τελικά. Ο Jack Nicholson και ο Otis Young είναι το τελευταίο απόσπασμα, The Last Detail, αυτοί που θα συνοδεύσουν και θα οδηγήσουν τον άβγαλτο και αγαθό Randy Quaid στη φυλακή. Το φύλλο πορείας τους είναι πέντε μέρες, οπότε αποφασίζουν σ'αυτό το διάστημα να δείξουν στον Quaid τι θα πει διασκέδαση, ένα τελευταίο δώρο. Η ταινία του Hal Ashby είναι ένα εναλλακτικό road movie της δεκαετίας του '70, μία από τις πρώτες απροκάλυπτα αθυρόστομες ταινίας του Χόλιγουντ, βασισμένη στο βιβλίο του Darryl Ponicsan, το οποίο μετέτρεψε σε σενάριο ο Robert Towne, ο οποίος απέσπασε εδώ την πρώτη του υποψηφιότητα για όσκαρ σεναρίου, ένα χρόνο πριν το κερδίσει για το ορίτζιναλ σενάριο της Chinatown. Υποψήφιοι ήταν και οι δύο λευκοί ηθοποιοί της ταινίας, ο Quaid στην κατηγορία β' ανδρικού και ο Νίκολσον στην κατηγορία α' ανδρικού, φυσικά, σε άλλη μία υποψηφιότητα από τις πέντε που απέσπασε μέσα στη δεκαετία του '70.

Beginners

Αντιμετωπίζοντας τους δαίμονες του παρελθόντος, απέναντι στη μοναξιά που σου τρώει τα σωθικά, οδηγείσαι μπροστά σε νέα σταυροδρόμια και αναγκάζεσαι να επιλέξεις καινούριους δρόμους. Πατέρας και γιος βρίσκονται σε παραπλήσια διλήμματα με χρονική διαφορά. Ο πρώτος επιλέγει νέους και ανεξερεύνητους δρόμους, είναι πρωτάρης σε γεγονότα και καταστάσεις της νέας γενιάς. Ο δεύτερος μένει αναποφάσιστος. Όταν αποχαιρετάς τους αγαπημένους σου και σκέφτεσαι ότι ο επόμενος που θα ακολουθήσει είναι η αφεντιά σου, ο επόμενος για το αναπόφευκτο ραντεβού με το θάνατο δηλαδή, δεν ξέρεις πώς να αντιμετωπίσεις τον έρωτα, δεν ξέρεις τι σου επιφυλάσσει το αύριο, νιώθεις ξανά σαν πρωτάρης.

Οι Beginners είναι μια ταινία που ρίχνει διακριτικά βλέμματα στους πρωταγωνιστές αλλά αδιάκριτα σε θέματα γύρω από τη ζωή και το θάνατο, τον έρωτα και την οικογένεια. Οδήγησε τον 82χρονο Christopher Plummer στο όσκαρ β' ανδρικού ρόλου, γίνοντας ο μεγαλύτερος ηλικιακά νικητής στην ιστορία του θεσμού.

Seven Psychopaths

Η ζωή και η μυθοπλασία μπλέκονται ανάμεσα σε επτά ιστορίες για ψυχοπαθείς. Φόβος και παράνοια στο μυαλό του σεναριογράφου Κόλιν Φάρελ που δεν ξέρει πώς να αντιμετωπίσει το δικό του writers block! Η ίδια η παρανοϊκή ζωή των συνανθρώπων γύρω του θα αποτελέσει τελικά πηγή έμπνευσης. Η ταινία Seven Psychopaths του Martin McDonagh (που διαδέχεται τέσσερα χρόνια μετά το αγαπημένο In Bruges), είναι ένας φόρος τιμής στους σεναριογράφους, με πλείστες σινεφίλ αναφορές, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα έργα της χρονιάς που μας πέρασε.

Kanal (Οι ήρωες της Βαρσοβίας)

Η διαδρομή προς τη σωτηρία της αντιστασιακής πολωνικής ομάδας μέσα από τα υπόγεια αποχετευτικά κανάλια της Βαρσοβίας καταλήγει να είναι μια διαδρομή προς το αναπόφευκτο. Σαν μια άλλη κατάβαση στην κόλαση του Δάντη, σαν ένα πέρασμα από τη Σκύλα στη Χάρυβδη χωρίς το αίσιο τέλος του Οδυσσέα, που οδηγεί ολοταχώς προς το Θάνατο, φέρνει όλους τους χαρακτήρες του έργου στα όριά τους. Άλλοι οδηγούνται προς την απόγνωση, άλλοι είναι ένα βήμα από την τρέλα, άλλοι απλώς συνεχίζουν να κάνουν το καθήκον τους. Στοιχεία ποιητικού ρεαλισμού στο πασίγνωστο, σκληρό, σκοτεινό, βουτηγμένο στο βούρκο έργο του Αντρέι Βάιντα με τίτλο Kanal, με τους χαρακτήρες του έργου να είναι βγαλμένοι μέσα από τα βιώματα πολλών από των συντελεστών του έργου κατά τη διάρκεια του Β' ΠΠ.

The Brother from Another Planet

Ο Joe Morton είναι ο brother από άλλο πλανήτη, που πέφτει στη Γη όταν το διαστημόπλοιό του παθαίνει βλάβη. Για καλή του τύχη, ως μαύρος, πέφτει στο Χάρλεμ οπότε περνάει απαρατήρητος. Ο πρωταγωνιστής μας δε μιλάει, τον κυνηγάνε δύο... άντρες με τα μαύρα (ο David Strathairn και ο ίδιος ο σκηνοθέτης John Sayles) και βρίσκει δουλειά επιδιορθώνοντας... ουφάδικα! Αυτή είναι η πασίγνωστη, πλέον, ανεξάρτητη ταινία The Brother from Another Planet του Sayles που κυκλοφόρησε το 1984. Ήταν υποψήφια στο πρώτο φεστιβάλ του Sundance, σε μία ιδιαίτερη χρονιά για το αμερικανικό ανεξάρτητο σινεμά, με συνυποψήφιο το Stranger Than Paradise του Jim Jarmusch και νικητή το Blood Simple. των Αφών Coen. Η ταινία φυσικά σχολιάζει και «υπογείως» και φανερώς διάφορα θέματα θρησκευτικού και κοινωνικού χαρακτήρα αλλά παρουσιάζει και μια τρελαμένη sci-fi παράπλευρη ιστορία με ελάχιστα εφέ. Μία ιδιαίτερη δημιουργία από έναν ιδιαίτερο δημιουργό.

Extreme Prejudice (Χωρίς κανένα δισταγμό)

Η επιτυχία των 48 Ωρών το 1982 (του Walter Hill) φαίνεται να απογείωσε μόνο την καριέρα του Έντι Μέρφι. Ο Νικ Νόλτε έκανε ελάχιστες ταινίες μέχρι το 1987 οπότε και ξανασυνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη στη σκληρή αστυνομική περιπέτεια Extreme Prejudice. Και πάλι, όμως, η επιτυχία τον προσπέρασε. Θα έπρεπε να περιμένει άλλα τέσσερα χρόνια ώστε να έρθουν οι Ακόμα 48 ώρες και το 1991 ο Σκορσέζε (Ακρωτήρι του φόβου) και η Μπάρμπαρα Στράιζαντ (Πρίγκιπας της παλίρροιας).

Το πρώτο μισό (και λίγο παραπάνω) του έργου μας εδώ, με την προετοιμασία της ληστείας, με τις δύο διαφορετικές πλοκές που εξελίσσονται παράλληλα στην ίδια πόλη και με την προσπάθεια σκιαγράφισης του πορτρέτου του σκληροτράχηλου σερίφη που υποδύεται ο Νόλτε, δίνουν το απαραίτητο ενδιαφέρον στο έργο. Όταν συγκλίνουν όμως οι ιστορίες και οδηγηθούμε στις σκηνές στο Μεξικό, η ταινία αλλάζει ύφος, οδηγείται προς το αιματηρό φινάλε (κανονικό αιματοκύλισμα) και θυμίζει Άγρια Συμμορία, αλλά φυσικά στο κατώτερό της. Συνολικά; Ένα έργο σε υπαρξιακή σύγχυση. Παίζουν πολλοί γνωστοί δεύτεροι χαρακτήρες της δεκαετίας του '80, με τους Powers Boothe και Michael Ironside να συμπληρώνουν το καστ αυτού του μοντέρνου γούεστερν. Ειδικά ο δεύτερος, που φέρνει εμφανισιακά στον Jack Nicholson, μαζί με τη συμμετοχή του στο Τοπ Γκαν της προηγούμενης χρονιάς, έφτασε στο αποκορύφωμα της mainstream καριέρας του. Μετά και το Total Recall το '90, εξαφανίστηκε στα b-movie.

The Man Who Came to Dinner (Απρόσκλητος διάβολος)

Σίγουρα υπάρχουν πολλές ταινίες όπου η Μπέτι Ντέιβις δεν έχει το ρόλο της «κακιάς», απλά οι πιο γνωστές της και πιο πετυχημένες είναι αυτές όπου έχει ρόλο... στρίγγλας. Έτσι το The Man Who Came to Dinner ξεχωρίζει επειδή ο στριμμένος της υπόθεσης δεν είναι η Ντέιβις αλλά ο Monty Woolley. Ο δεύτερος υποδύεται έναν διάσημο συγγραφέα που στην τουρνέ του σπάει το πόδι του όταν γλιστράει στα παγωμένα σκαλιά ενός σπιτιού που πρόκειται να επισκεφθεί. Αναγκάζεται να παραμείνει σε ανάπαυση για ένα μήνα και αυτός «καταλαμβάνει» το σπίτι για να διεκπεραιώσει τις υποχρεώσεις του, δημιουργώντας με την υπεροψία του, το αχώνευτο του χαρακτήρα και τις κακίες του ουκ ολίγα προβλήματα σε όλη την οικογένεια, τους υπηρέτες, τους πάντες που περνάνε από μπροστά του, αλλά και τη γραμματέα του (την Ντέιβις). Αυτή σκοπεύει να τον αφήσει μετά το τέλος της τουρνέ. Αυτός όμως, γνωρίζοντας ότι την έχει ανάγκη, θα προσπαθήσει να την κρατήσει μηχανοραφόντας ένα πανούργο σχέδιο στο οποίο θα εμπλέξει πολλά άτομα και θα τα κατευθύνει όπως ένας κουκλοπαίχτης τις κούκλες του με τα νήματα. Αυτό που ακολουθεί είναι ένα κρεσέντο παρεξηγήσεων και ατελείωτων ανατροπών.

Το έργο που σκηνοθέτησε ο William Keighley ξεχωρίζει για τους πολύ καλούς κωμικούς ρυθμούς. Βασίστηκε στο θεατρικό των πασίγνωστων (τότε) George S. Kaufman και Moss Hart, που έγραψαν το επίσης θεατρικό You Can't Take It with You, ενώ ο πρώτος έγραψε (μεταξύ άλλων) και το Dinner at Eight αλλά και αρκετά κινηματογραφικά σενάρια όπως π.χ. το A Night at the Opera των Αφών Μαρξ. Ξεχωρίζει όμως κυρίως για την απίστευτη ερμηνεία του Monty Woolley στο ρόλο του σπαγγοραμένου. Λέγεται ότι ο ρόλος βασίστηκε στον κριτικό θεάτρου και διάσημη προσωπικότητα της εποχής, τον Alexander Woollcott. Για τους σινεφίλ των παλιών ταινιών, ενδιαφέρουν έχουν οι ομοιότητες των ρόλων κάποιων δευτεραγωνιστών με γνωστούς σταρ, όπως τον Harpo Marx, τον βρετανό Noel Coward και την Gertrude Lawrence. Δείτε την και θα καταλάβετε.

The Country Girl (Η χωριατοπούλα)

Οι προσπάθειες ενός σκηνοθέτη να ανεβάσει ένα θεατρικό μιούζικαλ έχοντας για πρωταγωνιστή έναν πάλαι ποτέ σταρ, νυν αλκοολικό και εξαρτημένο από τη φροντίδα της «επαρχιώτισσας» γυναίκας του είναι η βασική υπόθεση του The Country Girl. Η Grace Kelly είναι η χωριατοπούλα του τίτλου. Ο William Holden υποδύεται τον σκηνοθέτη, σε άλλη μία πολύ καλή κινηματογραφική επιλογή από την πιο καλή παραγωγικά επταετία της ζωής του (1950-1957). Τον αλκοολικό υποδύεται ο Bing Crosby σε έναν από τους καλύτερους ρόλους του. Γιατί αυτό; Επειδή έχει λιγότερο τραγούδι και περισσότερο... ερμηνεία. Το θεατρικό του Clifford Odets που μετέφερε στο πανί ο George Seaton δεν είναι ακριβώς μιούζικαλ. Είναι ένα δράμα χαρακτήρων που στο παρασκήνιο υπάρχει το ανέβασμα της παράστασης, αλλά στο προσκήνιο παρατηρούμε τα ψυχολογικά προβλήματα του πρωταγωνιστή, τον εθισμό του στο αλκοόλ μετά το χαμό του πεντάχρονου γιου του (μέσα από λίγα φλασμπάκ) και το ερωτικό τρίγωνο που δημιουργείται. Δύο όσκαρ κέρδισε η ταινία (α' γυναικείου για την Grace Kelly και σεναρίου) ενώ είχε άλλες επτά υποψηφιότητες (ταινίας, σκηνοθεσίας, α' ανδρικού, κουστουμιών για ασπρόμαυρη ταινία, φωτογραφία για ασπρόμαυρη ταινία). Μία από τις καλύτερες χολιγουντιανές ταινίες της χρονιάς του 1954.

The Friends of Eddie Coyle

O Έντι Κόυλ είναι ο μικρο-κομπιναδόρος που προμηθεύει με όπλα το κύκλωμα διάφορων παρανόμων τύπων. Βασικοί πελάτες του είναι κάποιοι παλιοί γνωστοί που ετοιμάζονται να χτυπήσουν αρκετές τράπεζες μέχρι να πιάσουν την καλή και «συνταξιοδοτηθούν». Ο Κόυλ όμως περιμένει μια καταδικαστική απόφαση που θα το στείλει στη «στενή» για αρκετό διάστημα και ένας νεαρός αστυνομικός προσπαθεί να του αποσπάει πληροφορίες με αντάλλαγμα να τον βοηθήσει. Αρχικά είναι ανένδοτος, αλλά στην πορεία αμφιταλαντεύεται. Όταν οι αστυνομικοί προλάβουν μια ληστεία εν τη γεννέσει της, όλοι θα υποπτευθούν αυτόν.

Χαμηλών τόνων η ταινία The Friends of Eddie Coyle, που δεν είναι ακριβώς μια ταινία γύρω από ληστείες. Κάποιοι θα ρωτήσουν γιατί γυρίστηκε, μιας και δεν προσφέρει τίποτα καινούριο στο είδος. Κάποιοι πάλι θα ξενερώσουν από το κατάμαυρο, απαισιόδοξο φινάλε. Είναι όμως ένα πολύ καλό παράδειγμα των έργων που κυκλοφορούσαν τη δεκαετία του '70, ένα έργο που υπέγραφαν οι δημιουργοί και όχι οι εταιρείες παραγωγής. Ο ηλικιωμένος Μίτσαμ ταιριάζει γάντι στο ρόλο. Ο σκηνοθέτης Peter Yates (του Μπούλιτ) υπογράφει μια πιο προσωπική ταινία, σίγουρα μέσα στις καλύτερες της άνισης καριέρας του. Δείτε την ως ένα μελαγχολικό φινάλε μίας ζωής στον υπόκοσμο, όπου οι νέοι παίρνουν τις θέσεις των παλιών.

The Devil and Daniel Webster (Έρως και χρήμα)

Καημένος και άτυχος αγρότης που δεν έχει στον ήλιο μοίρα, δέχεται και υπογράφει επταετές συμβόλαιο με τον Έξω-από-δω (με το παρατσούκλι Σκρατς) ώστε να αποκτήσει λίγο άμεσο χρήμα και να λύσει τα προβλήματά του. Το ένα θα φέρει το άλλο και -φυσικά- θα καταλήξει να είναι ο κυρίαρχος μεγαλοκτήμονας της περιοχής του. Θα καταλήξει επίσης να έχει προβλήματα με το γάμο του και να τον μισούνε όλοι οι συνάδελφοι αγρότες της περιοχής. Αυτός θα νομίζει ότι όλα πάνε καλά μέχρι τη στιγμή που θα έρθει η ώρα να συλλέξει ο Σκρατς τα συμφωνημένα. Προς υπεράσπισή του θα βρεθεί ο πολιτικός αντιπρόσωπος της περιοχής, θα στηθεί ένα «ειδικό» δικαστήριο (με πολλούς ενδιαφέροντες χαρακτήρες!) και θα προσπαθήσει να κερδίσει πίσω την ψυχή του.

Φυσικά και πρόκειται για μια παραλλαγή του Φάουστ σε αμερικανικό φόντο. Οι φτωχικοί αγροτές θέλουν να συνασπιστούν και να οργανωθούν για να αντιμετωπίσουν τα έξοδα από τις καταστροφές της φύσης και τους αδυσώπητους τοκογλύφους. Κάπως έτσι, η ταινία πέρα από ένα όμορφο ενήλικο παραμύθι φαντασίας αποτελεί και ένα σχόλιο για τον αδηφάγο καπιταλισμό και ύμνο προς την αλληλεγγύη, τη δημοκρατία. Μην απορείτε, είναι όντως αμερικανικό το έργο. Όταν θέλουν (ή όταν έχουν ανάγκη) οι φίλοι εξ Αμερικής θυμούνται το δημοκρατικό παρελθόν που δημιούργησε το κράτος τους.

Η ταινία κυκλοφόρησε στην εποχή της με τον τίτλο All that Money Can Buy, αλλά με τα χρόνια ξαναβγήκε υπό τον αυθεντικό τίτλο της μικρής ιστορίας που βασίστηκε, The Devil and Daniel Webster. Πρωταγωνιστής ο νεαρός James Craig· δίπλα του στο ρόλο της μάνας η πληθωρική Jane Darwell· το ρόλο του σεξουαλικού πειρασμού έχει η γαλλίδα Simone Simon· τον Daniel Webster υποδύεται ο πολύ καλός Edward Arnold και στο ρόλο του Σκρατς βρίσκουμε τον Walter Huston, σε μεγάλα ερμηνευτικά κέφια που του απέφεραν άλλη μία υποψηφιότητα για όσκαρ α'(!) ανδρικού ρόλου. Η μουσική του Bernard Herrmann κέρδισε το όσκαρ ανάμεσα σε άλλους 19 συνυποψήφιους! Στα credits βρίσκουμε και το όνομα του Robert Wise, ο οποίος επιμελήθηκε το μοντάζ, λίγα χρόνια πριν το γυρίσει στη σκηνοθεσία. Παραγωγή και σκηνοθεσία από τον William Dieterle, άλλον έναν γερμανό που μετοίκησε και διέπρεψε στο Χόλιγουντ.

13 Tzameti

Τσαμέτι = δέκα τρία στα γεωργιανά. Ο 26άχρονος (τότε το 2005) γεωργιανός Gela Babluani που πήγε στη Γαλλία για σπουδές σκηνοθέτησε ένα από τα πιο εντυπωσιακά πρόσφατα ντεμπούτο φιλμ των τελευταίων χρόνων. Ειδικά το κομμάτι μετά το 30ο λεπτό του έργου σου κόβει την ανάσα και δεν ησυχάζεις για τα επόμενα τουλάχιστον σαράντα λεπτά. Πρωταγωνιστής ο μικρότερος αδερφός του, ο Georges Babluani. Το 13 Tzameti μιλάει για τον τζόγο, για την ηδονοβλεπτική λαγνεία του αίματος, αλλά και για την οικονομική κρίση: μέχρι πού μπορεί να φτάσεις κάποιος για να βγάλει εύκολο χρήμα; Ο νεαρός, μεροκαματιάρης πρωταγωνιστής οικειοπείται την ταυτότητα ενός πεθαμένου και χωρίς να το καταλάβει έχει πάρει το μονοπάτι χωρίς επιστροφή. Το έργο συμμετείχε σε διάφορα φεστιβάλ και έφυγε νικητήριο στην κατηγορία World Cinema στο φεστιβάλ του Sundance τον Ιανούαριο του 2006. Το ότι έγινε αμερικανικό ριμέικ το 2010, το αφήνω ασχολίαστο (και πάλι).

The Grey

Θα ξεκινήσω ανάποδα, με τη δεύτερη σκέψη που μου γέννησε η εν λόγω ταινία: δεν ξέρω αν ο κος. Neeson περνάει κρίση μέσης ηλικίας, ή αν έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο μετά το θάνατο της γυναίκας του, αλλά η πληθώρα των μέτριων επιλογών του τα τελευταία χρόνια μάς οδηγεί να σκεφτούμε ότι αντιλαμβάνεται πως γερνάει και προσπαθεί να πρωταγωνιστήσει σε όσες περισσότερες ταινίες μπορεί (σεναριογράφου επιτρέποντος) για να κρατήσει το όνομά του στην επικαιρότητα. Ανέκαθεν, οι επιταγές του Χόλιγουντ ήθελαν τους παλαίμαχους να θυσιάζονται γρήγορα για να παραχωρήσουν τη θέση τους στα νέα προσώπα και αυτό ο Νίσον το ξέρει πολύ καλά. Τουλάχιστον, μέσα στην πληθώρα των ταινιών, βγαίνει και κάτι που ξεχωρίζει.

Τώρα, όσον αφορά το The Grey, βλέποντας το τρέιλερ πριν κυκλοφορήσει το έργο, περίμενα μια βλακεία του τύπου «άνθρωποι εναντίον λύκων», δηλαδή άλλη μια απλοϊκή περιπέτεια στα χνάρια των προηγούμενων ταινιών του Liam Neeson, Taken και The Unknown. Ευτυχώς διαψεύστηκα. Η ταινία του Joe Carnahan (που μας είχε δώσει πριν χρόνια το επίσης ενδιαφέρον Narc) θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα οδοιπορικό προς το καθυστερημένο ραντεβού με το Θάνατο. Μια ταινία επιβίωσης στα χιόνια με τη φύση (χλωρίδα και κυρίως την... πανίδα) να δείχνει ότι έχει βάλει στο μάτι το ανθρώπινο είδος. Η μελαγχολία του κυρίου Νίσον συνάντησε αυτή του πρωταγωνιστή και ο ρόλος έδεσε.

La planète sauvage

Το ψυχεδελικό animation του René Laloux με τίτλο La planète sauvage (δηλ. άγριος πλανήτης αλλά στα αγγλικά θα το βρείτε ως "Fantastic Planet") που κυκλοφόρησε το 1973 απευθύνεται κυρίως σε σινεφίλ κοινό. Ξεκίνησε να φτιάχνεται στην Τσεχοσλοβακία της κομουνιστικής επιρροής και ολοκληρώθηκε τελικά στη Γαλλία. Το ιδιαίτερο σύμπαν του έργου, με τις εμφανείς αλληγορίες, επιδέχεται πάμπολλες αναλύσεις σε πολιτικό, κοινωνικό και θρησκευτικό επίπεδο. Η ψυχεδέλεια και ο σουρρεαλισμός είναι τα στοιχεία που κυριαρχούν στο έργο, τοποθετώντας το στην κορυφή μιας εικονικής λίστας με ανάλογα έργα της συγκεκριμένης εποχής, για το συγκεκριμένο είδος. Παρόλο το δύσκολο και δυσνόητο θέμα του, αξίζει η παρακολούθησή του. Τα μόλις 72 λεπτά διάρκεια βοηθάνε σ'αυτό.

Union Station (Η σκιά)

Τυπική, b-μουβάδικη, αστυνομική περιπέτεια με θέμα μια απαγωγή ενός τυφλού κοριτσιού και χώρο δράσης το διάσημο σιδηροδρομικό σταθμό του Λος Άντζελες, τον πασίγνωστο Union Station. Πρωταγωνιστές οι William Holden και Nancy Olson, οι οποίοι είχαν ξανασυνεργαστεί την ίδια χρονιά στο οσκαρικό Sunset Blvd. Αν θυμάστε, αυτός έγραφε το σενάριο και αυτή δακτυλογραφούσε το χειρόγραφό του. Δεν γνωρίζω, αλλά φαίνεται ότι άρεσε στους παραγωγούς η χημεία μεταξύ τους και έτσι τους βάλανε πάλι μαζί να ψάχνουν τους απαγωγείς. Και εκεί βρίσκεται το ενδιαφέρον της ταινίας: στις μεθόδους παρακολούθησης που χρησιμοποιούν τα όργανα του νόμου, όπως επίσης ενδιαφέρον έχει και η συμμετοχή του παλαίμαχου Barry Fitzgerald ως αστυνομικού ντετέκτιβ, κάτι που μας έφερε στο μυαλό την προ διετίας ταινία του Naked City. Ο σκηνοθέτης Rudolph Mate υπογράφει άλλη μια καλή ταινία β' διαλογής, η οποία αποτελεί και ντοκουμέντο πλέον για το πώς ήταν ο σταθμός πριν γίνουν όλες οι επόμενες ανακατασκευές και τον φέρουν στη σημερινή του μορφή.

The Crimson Kimono

Πρώτη αμερικανική ταινία με γιαπωνέζο πρωταγωνιστή σε ρόλου αστυνομικού, ο οποίος κερδίζει και το κορίτσι στο τέλος από τον αμερικανό συνάδελφό του;! Ποιος άλλος θα έφτιαχνε ταινία με αυτό το στόρι εν έτη 1959; Μα, ο Samuel Fuller, φυσικά. Η ταινία The Crimson Kimono θα μπορούσαμε να χαρακτηριστεί ως παλιομοδίτικο αστυνομικό buddy-movie, με λίγα νουάρ ψήγματα, με τους δύο συναδέλφους να βρίσκονται στην αναζήτηση ενός δολοφόνου. Αλλά, αυτό είναι απλώς ένα πρόσχημα για το σκηνοθέτη Fuller ώστε να ασχοληθεί κυρίως με το ερωτικό τρίγωνο (που θα προκύψει με την ανάκριση μίας βασικής μάρτυρα), να παρουσιάσει τα ενδότερα της chinatown με μια πιο προσεκτική ματιά και να μας συστήσει τον όρο Nisei, δηλαδή τους γιαπωνέζους που γεννήθηκαν στην Αμερική. Μετά απ' όλα αυτά, δε μας προκαλεί εντύπωση ούτε μας ενοχλεί η προσχηματική αστυνομική πλοκή για την εύρεση του φονιά.