North West Frontier (Φλόγες πάνω απ' τις Ινδίες)

Και που λέτε, κάποια πλάνα του σκηνοθέτη J. Lee Thompson μού έφεραν στο μυαλό λίγο από την αγαπημένη μου ταινία Λώρενς της Αραβίας. Αλλά πέραν τούτο, η βρετανική παραγωγή του 1959 με τίτλο North West Frontier ουδεμία σχέση έχει με το αριστούργημα του David Lean. Ίσως να έφταιγαν τα σινεμασκόπ κάδρα μιας εξωτικής χώρας όπως της Ινδίας, μουσουλμάνοι και ινδουιστές να πολεμάνε αναμεταξύ τους και το ερημικό αχανές τοπίο της «βορειοδυτικής Ινδίας», το οποίο για την ακρίβεια γυρίστηκε στην Ανδαλουσία της Ισπανίας! Μία ετερόκλητη ομάδα Βρετανών και μίας αμερικανίδας προσπαθούν να διαφύγουν με ένα μικρό τρένο από τους μουσουλμάνους, φυγαδεύοντας και τον υιό του μαχαραγιά (τον οποίο θέλουν να σκοτώσουν για να σταματήσει η βασιλική γενιά του), έχοντας επίσης να αντιμετωπίσουν κάθε τρεις και λίγο φυσικά ή μη εμπόδια. Πρόκειται για μια περιπέτεια από το πρώτο ως το τελευταίο λεπτό, με κάποια σημεία όπου εμφανίζονται χιτσκοκικά στοιχεία και κρατάνε ακόμα περισσότερο το θεατή σε αγωνία και κυλάνε τα 130 λεπτά της πιο γρήγορα. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Η Lauren Bacall δίνει μια χολιγουντιανή νότα, ο (μετέπειτα Κομισάριος Ντρέιφους του Ροζ πάνθηρα) Herbert Lom υποδύεται τον αντιπαθητικό χαρακτήρα της ταινίας και αρκετοί βρετανοί ηθοποιοί υποδύονται τους... βρετανούς. Αν έλειπε και η μονόπλευρη αντιμετώπιση της έκρυθμης πολιτικά κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι πρωταγωνιστές μας, τα πράματα θα ήταν ακόμα καλύτερα (είναι η εποχή όπου οι μουσουλμάνοι στο βορειοδυτικό κομμάτι της Ινδίας μάχονται για την ανεξαρτησία τους και τη δημιουργία του κρατιδίου που θα ονομαστεί αργότερα Πακιστάν). Πάντως είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που μια ταινία τιτλοφορείται τρεις φορές: με τον κανονικό τίτλο στην Αγγλία, με το όνομα "Flames over India" στις ΗΠΑ και με το "Empress of India" στην Αυστραλία. Αυτό το τελευταίο θα ήταν και το καλύτερο αφού αυτό είναι το όνομα του τρένου, το οποίο είναι ο κύριος πρωταγωνιστής του έργου. Και στα ελληνικά η ταινία ξαναβαφτίστηκε ως «Σφαγή στο τραίνο του Καλουπούρ».

Passage to Marseille (Δραπέτες της κολάσεως)

Μια παραγωγή της Warner με σκηνοθέτη τον Michael Curtiz με θέμα τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο και πρωταγωνιστές τους Humphrey Bogart, Claude Rains, Peter Lorre και Sydney Greenstreet με μουσική υπόκρουση του Max Steiner. Όχι, δεν πρόκειται για την Καζαμπλάνκα, αλλά για το Passage to Marseille του 1944. Ήθελαν φαίνεται να επαναλάβουν τη συνταγή της Καζαμπλάνκα, αλλά έμειναν στην προσπάθεια. Η ταινία πάντως ξεκινάει ελπιδοφόρα με φλάσμπακ μέσα σε φλάσμπακ μέσα σε φλάσμπακ, παρακαλώ. Η ιστορία των πέντε γάλλων που είχαν καταδικαστεί αδίκως και είχαν σταλεί στο Νησί του Διαβόλου, απέδρασαν με ένα κανό με αρχηγό τον Bogart και σώθηκαν από το γαλλικό πλοίο του Claude Rains για να καταλήξουν αεροπόροι στο πλευρό των βρετανών που βομβαρδίζουν τους Ναζί, κρατάει σε ενδιαφέρων το θεατή αλλά στο τέλος μπορεί να έχει την εντύπωση ότι είδε τρεις-τέσσερις διαφορετικές ταινίες μπολιασμένες σε μία: ταινία απόδρασης από φυλακή, πολεμική ταινία πάνω σε εμπορικό πλοίο, πατριωτική ταινία εμψύχωσης του ηθικού. Αυτό το τελευταίο, εν τέλει, ταιριάζει περισσότερο στο χαρακτήρα της ταινίας, στην οποία μπορείτε να βρείτε θέματα πατριωτισμού έτσι όπως δεν θα τα δείτε πλέον πουθενά την σήμερον ημέρα.

American Madness

Έναν διευθυντή τράπεζας υποδύεται ο Walter Huston, ο οποίος δουλεύει για τον άνθρωπο και όχι για τα κέρδη. Προσλαμβάνει ακόμα και αποφυλακισμένους για να τους δώσει μια δεύτερη ευκαιρία και γνωρίζει όλους τους επιχειρηματίες που βοηθάει με δάνεια. Αντιδράει στη συγχώνευση που θέλουν να κάνουν οι μεγαλομέτοχοι (φοβούμενοι μη χάσουν τα λεφτά τους) και κρατάει την τράπεζα στο προφίλ που έχει ο ίδιος στήσει. Μια ληστεία όμως που θα γίνει εκ των έσω θα δυσφημίσει την τράπεζα, θα βάλει σε κίνδυνο το γάμο του και θα υποψιαστούν τον φίλο του Pat O'Brien επειδή και μόνο είχε προηγούμενα με το Νόμο. Οι φήμες για το ποσό της ληστείας θα διαδοθούν και θα τρομοκρατήσουν τον κόσμο. Φοβούμενοι ότι θα χάσουν τα λεφτά τους, ορμάνε στην τράπεζα για να τα σηκώσουν και ο άνευ λόγου πανικός ξεκινάει. Εξ ου και ο τίτλος American Madness. Η λύση τελικά θα έρθει από τους φίλους του Huston, που θα σώσουν την κατάσταση με καταθέσεις. Βρισκόμαστε φυσικά στο ουμανιστικό σύμπαν του σκηνοθέτη Frank Capra ο οποίος χειρίζεται με απίστευτη δεξιοτεχνία την ενδιαφέρουσα πλοκή και παραδίδει μαθήματα οικονομίας. Οι σκηνές του πανικού είναι πλέον από τις πιο χαρακτηριστικές και ανταποκρίνονται αρκετά στην πραγματικότητα που έζησε η Αμερική λίγα χρόνια πριν με το κραχ του '29. Το «αρχαίο» αυτό έργο έχει πολλά να διδάξει ακόμα και σήμερα στους αιμοσταγείς καπιταλιστές, τραπεζικούς κ.λ.π. για τον κώδικα ηθικής με τον οποίο θα έπρεπε να δουλεύουν.

I Married a Witch (Παντρεύτηκα μια μάγισσα)

Χαριτωμένη κωμωδία του γάλλου σκηνοθέτη Rene Clair την εποχή που βρισκόταν στο Χόλιγουντ. Η ιστορία ξεκινάει το 17ο αιώνα με το κάψιμο ενός μάγου και της μάγισσας κόρης του. Τα πνεύματά τους παραμένουν εγκλωβισμένα σε ένα δέντρο και η κόρη ορκίζεται κατάρα στις ερωτικές σχέσεις του αγαπητικού της που δεν τη βοήθησε και σε όλους τους απογόνους του. 270 χρόνια μετά ελευθερώνονται από το δέντρο ως αερικά και η τύχη το φέρνει να συναντήσουν τον Fredric March, τελευταίο απόγονο απ'αυτούς που λέγαμε, την παραμονή του γάμου του και δύο μέρες πριν γίνουν οι εκλογές με αυτόν υποψήφιο για τη θέση του κυβερνήτη. Η μάγισσά μας θέλει να τον εκδικηθεί και παίρνει τη γυναικεία της μορφή. Και εμφανίζεται η πανέμορφη Veronica Lake και προσπαθεί να τον σαγηνέψει και προσπαθεί να του χαλάσει το γάμο, αλλά στο τέλος την πατάει και τον ερωτεύεται αυτή. Η ιστορία μας θα έχει διάφορα κωμικά μπλεξίματα με το γάμο, με τον μάγο πατέρα και τις εκλογές και όλα θα τελειώσουν κατ'ευχήν φυσικά, αφού πρόκειται για μια ρομαντική κομεντί. Η ταινία I Married a Witch βλέπεται παραπάνω από ευχάριστα με τον σκηνοθέτη να διεκπεραιώνει την ιστορία σε λιγότερο από 80 λεπτά, χωρίς φλυαρίες και περιττές σκηνές. Στο μικρό ρόλο της μελλοντικής συζύγου κυβερνήτη βλέπουμε τη νεαρή Susan Hayward, λίγο καιρό πριν αρχίσει να αποκτά τους δικούς της πρωταγωνιστικούς ρόλους.

The Night of the Iguana

Αλκοολικός ιερέας (ρόλος που ταίριαξε γάντι στον Richard Burton) που έχει και μια έφεση στο γυναικείο φύλο, ξεσκεπάζει την υποκρισία του ποιμνίου του ένα κυριακάτικο πρωινό, αλλά οι συνέπειες θα είναι να εκδιωχθεί από την εκκλησία. Τον βρίσκουμε δύο χρόνια μετά ως τουριστικό συνοδό γυναικείων γκρουπ στο Μεξικό. Η αρχηγός του γκρουπ (Grayson Hall) είναι μια κακιασμένη γεροντοκόρη που έχει μια 17χρονη ανιψιά που την πέφτει στον Burton. Η θεία κατηγορεί όμως τον Burton για αποπλάνηση και θέλει να τον καταστρέψει. Αυτός χαλάει επίτηδες το λεωφορείο και οδηγεί το γκρουπ σε ένα ξενοδοχείο ενός πρώην φίλου του, πιστεύοντας ότι δεν έχει τηλέφωνο για να ειδοποιηθεί το τουριστικό γραφείο στο οποίο ανήκει. Ο φίλος του έχει πεθάνει εδώ και ένα μήνα και το μέρος διευθύνει η χήρα του (Ava Gardner) με τη βοήθεια νεαρών μεξικανών με καλλίγραμμα κορμιά. Εκεί θα σκάσει μύτη και η Deborah Kerr στο ρόλο μιας... αγνής, σοβαρής και καλοπροαίρετης ζωγράφου με τον ηλικιωμένο, ποιητή παππού της. Η νύχτα που θα ακολουθήσει θα είναι η Νύχτα της Ιγκουάνα · ο Burton θα προσπαθήσει να αντιμετώπισει την επιθυμία του για αλκοόλ και γυναικεία σάρκα, η Gardner θα του προτείνει να ζήσει μαζί της, ακόμα και η Kerr θα ενδιαφερθεί για αυτόν αλλά με το δικό της πάντα τρόπο.

Ο John Huston διασκευάζει το έργο του Tennesse Williams δημιουργώντας μια δυναμική ταινία με μεγάλες ερμηνείες. Καταϊδρωμένοι μέσα στην υγρή ζέστη του Μεξικό, τους παρακολουθούμε να προσπαθούν να ξεχωρίσουν το καλό από το κακό, να αφεθούν στην αμαρτία ή όχι, να χαλιναγωγήσουν τα πάθη τους ή όχι. Ή αλλιώς η λογική κόντρα στα πάθη. Η Grayson Hall στο ρόλο της αχώνευτης κέρδισε υποψηφιότητα για όσκαρ β' γυναικείου ρόλου. Η ταινία πήρε άλλες δυο υποψηφιότητες για τα σκηνικά, την ασπρόμαυρη φωτογραφία του Gabriel Figueroa και κέρδισε ένα για τα κοστούμια.

At War with the Army

Η τρίτη ταινία του ντουέτου λέγεται At War with the Army και είναι επικεντρωμένη αποκλειστικά στο μουσικό-κωμικό μας ντουέτο το οποίο σ'αυτό το έργο τοποθετήθηκε σε μια στρατιωτική μονάδα στις ΗΠΑ. Ο Dean είναι φυσικά ο αρχιλοχίας που είναι ολίγον τι προβλεπόμενος και θέλει να πάει στο μέτωπο να πολεμήσει ενώ ο Jerry είναι ο φαντάρος που τραβάει τα πάνδεινα για να πάρει μια άδεια να δει τη γυναίκα του που γέννησε. Υπάρχουν κάποιες καλούτσικες κωμικές πινελιές, κάποια τραγούδια που περνάνε ως επί τω πλείστον αδιάφορα και ίσως απευθύνεται περισσότερο στους φαν του κυρίου Λιούις αλλά και στο ανδρικό κοινό που θέλει να διασκεδάσει με το θέμα του στρατού. Στα ελληνικά... βαφτίστηκε τρεις(!) φορές: «Ήρωες της... καραβάνας», «Φωτιά στα μπατζάκια του» και τέλος «Το κορόιδο του συντάγματος ».

Για την ιστορία, είναι η δεύτερη ταινία που γύρισε το κωμικό ντουέτο, αλλά κυκλοφόρησε μετά τη συνέχεια της Ίρμας. Όταν υπέγραψαν στην Paramount, είχαν προσθέσει τον όρο να φτιάχνουν και μία ταινία το χρόνο από τη δικιά τους εταιρεία. Έτσι το πρώτο αποτέλεσμα αποτελεί αυτή η ταινία. Ύστερα από κάποια χρόνια όμως και κάποια οικονομικά προβλήματα, το ντουέτο υποχώρησε από τα οικονομικά δικαιώματα της ταινίας με αντάλλαγμα να μην κάνουν άλλη ταινία έξω από την Paramount. Με τα χρόνια, κανείς δεν ανανέωσε τα δικαιώματα του έργου και κυκλοφορεί πλέον χωρίς πνευματικά δικαιώματα. Μπορείτε να τη βρείτε σε δεκάδες DVD.

Has Anybody Seen My Gal

Χαριτωμένη, διασκεδαστική, μουσική, εντελώς οικογενειακή ταινία από τον Douglas Sirk το 1952, λίγο πριν αρχίσει να ασχολείται με τα έγχρωμα μελοδράματά του. Ο παλαίμαχος ηθοποιός Charles Coburn υποδύεται έναν εκατομμυριούχο, γκρινιάρη εργένη που συντάσσει τη διαθήκη του και αποφασίζει να αφήσει την περιουσία του στην οικογένεια της μοναδικής του αγαπημένης, η οποία όμως (πριν 40 χρόνια) τον παράτησε επειδή ήταν φτωχός και παντρεύτηκε άλλον που είχε δουλειά και λεφτά. Με την καπατσοσύνη του νοικιάζει δωμάτιο στο σπίτι της οικογένειας, μένει στο δωμάτιο της αγαπημένης του (που έχει πεθάνει προ πολλού), βρίσκει δουλειά στο μαγαζί του γαμπρού, κάνει παρέα με τα εγγόνια και τους δωρίζει κρυφά 100.000 δολάρια για να δει τις αντιδράσεις τους. Μπορούν να διαχειριστούν τόσα πολλά λεφτά ή θα τους επηρεάσει αρνητικά αυτή η κατάληξη; Εντελώς διδακτική η ταινία με προβλεπόμενο σενάριο, η οποία όμως βλέπεται ευχάριστα κάποιο απογευματάκι. Όσον αφορά τον τίτλο Has Anybody Seen My Gal δεν έχει καμία σχέση με το έργο, απλά είναι ο τίτλος ενός από τα τραγούδια που ακούγονται στην ταινία. Για την ακρίβεια μιας διάσημης μελωδίας της δεκαετίας του '20, τη δεκαετία στην οποία τοποθετείται και η δράση της ταινίας μας. Σημειώστε ότι αποτελεί την πρώτη συνεργασία του Rock Hudson με το σκηνοθέτη και ότι συμπρωταγωνίστρια του Hudson και ερωτευμενάκι είναι η Piper Laurie, πιο γνωστή στους νεότερους ως... μητέρα της Κάρι!

The Music of Chance

Δύο αποτυχημένοι στα μάτια του κόσμου χαρακτήρες, μια τυχαία γνωριμία, ένα παιχνίδι πόκερ με αναπάντεχη κατάληξη, το χτύσιμο ενός «μεσαιωνικού» τοίχου, η απόδραση προς την ελευθερία είναι τα στοιχεία του βασικού κορμού της ταινίας The Music of Chance του 1993. Κύριο χαρακτηριστικό, όπως λέει και ο τίτλος, είναι η τύχη. Με φόντο την Αμερική, τη χώρα όπου τα πάντα μπορούν να συμβούν, βλέπουμε την περίεργη ιστορία του μυστηριώδους πρωταγωνιστή που αφήνει τη ζωή του στην τύχη, που πηγαίνει όπου τον βγάλει η μοίρα. Το ομότιτλο και αγαπημένο μυθιστόρημα του Paul Auster γυρίστηκε σε ταινία από τον Philip Haas με τον ίδιο τον συγγραφέα να έχει έναν γκεστ ρόλο στο τέλος του έργου. Το πρωταγωνιστικό ζευγάρι απαρτίζουν ο Mandy Patinkin (πιο γνωστός ίσως στο ρόλο του Ίνιγκο Μοντόγια της ταινίας Princess Bride με την χαρακτηριστική ατάκα "Hello. My name is Inigo Montoya. You killed my father. Prepare to die.") και ο αγνώριστος James Spader. «Χορταστικοί» και οι δεύτεροι ρόλοι με τους παλαίμαχους M. Emmet Walsh, Charles Durning και Joel Grey να παίζουν για την πλάκα τους και το φχαριστιούνται. Αυτό είναι και το κέρδος της ανεξάρτητης αυτής ταινίας, η οποία μαζί με τη χαλαρή σκηνοθετική γραφή και την πλοκή που αφήνει ένα δεύτερο ανάγνωσμα να ανακαλύψει ο θεατής, την κάνει μια ενδιαφέρουσα (τουλάχιστον) πρόταση για θέαση. Ακόμη καλύτερη αν έχετε διαβάσει και το βιβλίο. Σημειώστε ότι δεν έχει κυκλοφορήσει στην Ελλάδα, οπότε θα τη βρείτε μόνο από παραγγελίες του εξωτερικού.

The Divorcee (Μετά το διαζύγιο)

Η διάσημη σταρ του βωβού Norma Shearer μπήκε δυναμικά και στις ομιλούσες ταινίες. Να'ναι καλά δηλαδή και ο σύζυγος και μεγαλοπαραγωγός της MGM, ο Irving Thalberg (απ'τον οποίο πήρε και το όνομά του το τιμητικό βραβείο της Ακαδημίας αμέσως μετά τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία 37 χρονών, έτσι;). Χωρίς να αναφέρει σκηνοθετικό credit, η ταινία The Divorcee αναγράφει ότι είναι μια παραγωγή του Robert Z. Leonard, στην οποία όμως είχε καθαρά σκηνοθετικά καθήκοντα, καθώτι ο παραγωγός Thalberg ουδέποτε θέλησε να αναγραφεί το όνομά του στα έργα του.

Η υπόθεση απλή: η Shearer ανακαλύπτει ότι ο σύζυγός της την απατάει και αποφασίζει να τον πληρώσει με το ίδιο νόμισμα. Αυτός ισχυρίζεται ότι δεν σήμαινε τίποτα γι'αυτόν η απιστία. Όταν όμως μάθει για τη γυναίκα του, ο αντρικός του εγωισμός δεν θα το αντέξει και ο χωρισμός θα είναι η μόνη λύση. Αυτή θα αποφασίσει να ζήσει/γλεντήσει τη ζωή της, στην εποχή κιόλας των roaring 20's με τα έξαλλα πάρτυ. Προκλητικότατη για την εποχή της η ταινία, γνήσιο τέκνο της προ-κώδικα Χέιζ εποχής, καθώς παρουσιάζει τη γυναίκα έτσι όπως δεν θα ήθελαν να δουν όλοι οι συντηρητικοί κύκλοι της εποχής. Ιστορικής σημασίας για μας πλέον το έργο αφού έδωσε το όσκαρ α' γυναικείου ρόλου στη Shearer και μάζεψε υποψηφιότητες για καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας και σεναρίου στην τρίτη απονομή της Αμερικανικής Ακαδημίας.

My Friend Irma Goes West (Γλυκιά μου Ίρμα)

Όταν κυκλοφόρησε το πρώτο τους έργο, οι Μάρτιν και Λιούις ήταν γνωστοί σε μικρό κύκλο. Η επιτυχία όμως της ταινίας ώθησε τους παραγωγούς στο πρώτο και τελευταίο ριμέικ τους. Η διαφορά είναι πλέον μεγάλη: στο My Friend Irma Goes West μπορεί το ντουέτο να έχει δεύτερο billing, είναι όμως αναβαθισμένος ο ρόλος τους και των υπόλοιπων χαρακτήρων λιγουλάκι μειωμένος ο χρόνος τους. Εξαρχής η πρώτη μεγάλη σεκάνς είναι αφιερωμένη σ'αυτούς και την προσπάθειά τους να γίνουν διάσημοι στο κοινό. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η κωμική σκηνή της τηλεοπτικής τους παρουσίας αποτελεί σκηνή ανθολογίας. Στη συνέχεια όλη η παρέα οδεύει προς το Χόλιγουντ για να καταλήξουν στο Λας Βέγκας, να μπλέξουν με μαφιόζους και να τα κάνουν άνω κάτω. Απλοϊκό σενάριο, ψεύτικα σκηνικά, μέτριες ερμηνείες, τέσσερα τραγούδια (ξεχωρίσαμε το "Baby, Obey Me"), κωμικές χαζομάρες από τον Lewis, ό,τι πρέπει δηλαδή για ένα χαλαρό απόγευμα!