Tant qu’on a la santé

Δεν μιλάμε μόνο για την επανακυκλοφορία της χρονιάς, αλλά για την πιο σπουδαία των τελευταίων χρόνων. Το σύνολο του έργου του διάσημου Γάλλου κωμικού Pierre Etaix επανακυκλοφόρησε πέρυσι (πέντε μεγάλου μήκους και διάφορες μικρού) με αποκατεστημένη εικόνα και ήχο, σε μια μεγάλη προσπάθεια που βοήθησε και ο ίδιος ο 83χρονος πλέον κύριος Ετέξ. Οι ταινίες του είχαν εξαφανιστεί πολύ νωρίς λόγω νομικών προβλημάτων με τις εταιρείες, αλλά τώρα είναι η ευκαιρία να ανακαλύψετε το καλά κρυμμένο κωμικό διαμάντι της Γαλλίας. Συνεργάστηκε με τον Ζακ Τατί στο Ο θείος μου και πολλά στοιχεία του έργου μπορεί να σας θυμήσουν τον έτερο μεγάλο Γάλλο κωμικό. Αλλά θα βρείτε και στοιχεία από το βωβό κινηματογράφο, την αγάπη του για τους κλασικούς Μπάστερ Κίτον και Σαρλό, παρουσιάζοντας μια απίστευτη σάτιρα της καθημερινότητας, με εφευρετικό μοντάζ και σχεδόν χορογραφημένη σκηνοθεσία.

Απευθύνεται, κατ'αρχάς, σε σινεφίλ κοινό, καθώς ταινίες με ελάχιστους διαλόγους μπορούν να «ξινίσουν» μερικούς. Έτσι, μπορείτε να ξεκινήσετε από το έργο με τίτλο Tant qu'on a la santé, το οποίο αποτελεί μια συρραφή τεσσάρων δεκαπεντάλεπτων (σχεδόν) επεισοδίων: το πρώτο με τίτλο L'insomnie (Αϋπνία) αφορά έναν τύπο που δεν μπορεί να κοιμηθεί και διαβάζει ένα βιβλίο με βρυκόλακες. Το δεύτερο έχει τίτλο Le cinématographe (Το σινεμά) και παρακολουθούμε τις προσπάθειες του Ετέξ να βρει μια καλή θέση μέσα σε μια κατάμεστη κινηματογραφική αίθουσα. Το τρίτο με το όνομα της ταινίας (Εφ'όσον είσαι ακόμα υγιής) είναι το πιο κωμικό παρουσιάζοντας μια πόλη σε παροξυσμό λόγω των δημοσίων έργων, του κυκλοφοριακού και του γρήγορου ρυθμού ζωής. Ενώ στο τέταρτο Nous n'irons plus au bois (Αν πάτε κάτω στο δάσος) ο Ετέξ πάει για κυνήγι στο δάσος και καταστρέφει το πικ-νικ ενός ζευγαριού και την περίφραξη που προσπαθεί να φτιάξει ένας αγρότης.

Υ.Γ.: Τα εύσημα στο Cinema Paradiso για την υπενθύμιση!

Heaven's Gate (Η πύλη της δύσεως)

Είχα μεγάλη αγωνία να δω την τρίτη ταινία του Michael Cimino (προφέρεται Τσιμίνο;), την ιστορική πλέον Πύλη της δύσης, την ταινία που φαλήρισε το ιστορικό στούντιο United Artists, που κατέστρεψε ουσιαστικά την καριέρα του Cimino αλλά και του πρωταγωνιστή Kris Kristofferson. Μετά την καλλιτεχνική επιτυχία και τα βραβεία όσκαρ του Ελαφοκυνηγού, οι παραγωγοί του δώσανε το εν λευκώ για την επόμενη ταινία, τα μυαλά του κυρίου Cimino πήραν αέρα, «ανοίχτηκε» τελικά περισσότερο απ'όσο μπορούσε, για να φτιάξει το δικό του έπος για την άγρια δύση. Πείτε τον μεγαλομανή ή τελειομανή (τον αποκάλεσαν «David Lean που θέλει να γυρίσει γουέστερν»), ο σκηνοθέτης βγήκε πολύ έξω από τον προϋπολογισμό και η εμπορική παταγώδης αποτυχία της ταινίας πήρε σβάρνα τους πάντες. Φήμες λένε ότι η πρώτη εκδοχή που παρουσίασε στους παραγωγούς είχε διάρκεια πεντέμιση ώρες! Λέγεται ότι η σκηνή της τελικής μάχης διαρκούσε όσο μια κανονική ταινία! Το τελικό αποτέλεσμα και αυτό που είδαμε είχε διάρκεια 3 ώρες και 30 λεπτά, πολλά είναι η αλήθεια, που μπορούν να αποθαρρύνουν κάποιον από τη θέασή της.

Τελικά όμως πρόκειται για ένα καλό έργο. Βασισμένο στην ιστορία της σφαγής των μεταναστών στην επαρχία Τζόνσον από τους πλούσιους γαιοκτήμονες, βλέπουμε το Αμερικανικό όνειρο σε όλο του το μεγαλείο: τη δύναμη του χρήματος και των όπλων ενάντια στους φτωχούς και καταφρονημένους. Πανέμορφη φωτογραφία, εντυπωσιακά πλάνα της υπαίθρου, στη γη της επαγγελίας για χιλιάδες μετανάστες που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Και στη μέση της ιστορίας ένα ερωτικό τρίγωνο με τον πρωταγωνιστή/σερίφη Kristofferson που θα υπερασπιστεί το δίκαιο, την εκδιδόμενη και νεαρότατη Isabelle Huppert και τον πιστολά Christopher Walken. Ο τελευταίος ξανασυνεργάζεται με το σκηνοθέτη μετά τον Ελαφοκυνηγό που του απέφερε το όσκαρ β' ανδρικού ρόλου. Το πολυπληθές καστ περιλαμβάνει ακόμα τον Jeff Bridges (που είχε παίξει και στο πρώτο έργο του Cimino), John Hurt, Sam Waterston (πρωταγωνιστής στο Killing Fields), Brad Dourif (που θυμόμαστε κυρίως από τον «αχώνευτο» ρόλο στο Μισισιπή καίγεται και έχει δώσει τη φωνή του στην... κούκλα του σατανά, τον Τσάκι), σε μικρό ρόλο τον ηλικιωμένο Joseph Cotten, τον Terry O'Quinn (πολύ γνωστός πλέον από τη σειρά Lost ως Τζον Λοκ) με μαύρα, ίσια μαλλιά και, τέλος, τον νεαρότατο Mickey Rourke.

Όλη η ιστορία και παραϊστορία γύρω από την παραγωγή της ταινίας, που φαίνεται ότι έχει εξίσου αν όχι περισσότερο ενδιαφέρον, κυκλοφόρησε σε βιβλίο από τον Steven Bach (αντιπρόεδρος της U.A. εκείνη την εποχή) και γυρίστηκε το 2004 σε ντοκιμαντέρ με τον ίδιο τίτλο: Final Cut: The Making and Unmaking of Heaven's Gate.

Hellzapoppin' (Ο τρελός παράδεισος)

Μία λέξη περιγράφει το έργο Hellzapoppin': αναρχία! Σπάσιμο των κάδρων, παρεμβολές από τον προβολατζή(!), σταμάτημα της αφήγησης ουκ ολίγες φορές, επικοινωνία μπροστά στην κάμερα με το κοινό και άλλα πολλά! Ειδικά τα δέκα πρώτα λεπτά αποτελούν απίστευτο παραλήρημα τρέλας, ντελίριο από κωμικές ατάκες και σλάπστικ καταστάσεις, που δεν προλαβαίνεις να πιάσεις το ένα αστείο και έρχεται το άλλο. Η διάσημη επιθεώρηση που ανέβασαν στο Μπροντγουέι το 1938 οι κωμικοί Ole Olsen και Chic Johnson και έπαιξε για 1404 παραστάσεις (ρεκόρ συνεχόμενων παραστάσεων για την εποχή του) μεταφέρθηκε στο κινηματογραφικό πανί το '41. Μεταμοντέρνες και σουρρεαλιστικές καταστάσεις, ταινία μέσα σε ταινία, στοιχεία πολύ μπροστά από την εποχή τους. Θα μπορούσε να είναι ταινία των αδελφών Μαρξ. Είναι πάντως η άγνωστη στο ευρύ κοινό ταινία, από την οποία οι Jerry Lewis και Mel Brooks έχουν επηρεαστεί τα μάλα! Αν εξαιρέσετε κάποια μουσικά κομμάτια που «γεμίζουν» λίγο την υπόθεση (την ποια;) του έργου, τότε μιλάμε για μια από τις καλύτερες κωμωδίες του αμερικανικού κινηματογράφου.

Μία μουσικοχορευτική σκηνή άξια αναφοράς είναι αυτή με τους μαύρους υπηρέτες, σωφέρ, μπάτλερ που πιάνουν από ένα όργανο (πιάνο, κοντραμπάσο, τρομπέτα κλπ) και οι μαύρες καμαριέρες και μαγείρισσες αρχίζουν να χορεύουν στους ρυθμούς του σουίνγκ. Ο ρυθμός ανεβαίνει συνεχώς και οι χορευτικές φιγούρες είναι απίστευτα ταχύτατες. Μία εκπληκτική παρουσίαση της διασκέδασης των μαύρων εκείνη την εποχή, κόντρα στους στερεότυπους ρόλους που σε καμία ταινία του κλασικού Χόλιγουντ δεν έχουμε ξαναδεί.

Run of the Arrow

Το μίσος ενός Νότιου για τους Γιάνκηδες είναι τόσο δυνατό που, μετά τη λήξη του Εμφυλίου, θα πάει στην άγρια δύση να ζήσει με τους Ινδιάνους της φυλής Σιου για να μην «υποταχθεί» στους Βόρειους. Μια ομάδα Αμερικανών θα έρθει κάποια στιγμή να χτίσει ένα οχυρό με τη βοήθεια ενός λοχαγού-μηχανικού (που θα έχει το ρόλο του Αμερικανού με κατανόηση) και ενός υπολοχαγού (που θα θέλει να μοιάσει του... Κάστερ). Ο αμερικανός και αναγεννημένος ως Σιου θα τους βοηθήσει να βρουν την κατάλληλη τοποθεσία που δεν θα επηρεάζει το οικόσυστημα. Και από τις δύο μεριές όμως υπάρχουν οι πολεμοχαρείς χαρακτήρες που, με τη βλακεία τους, θα οδηγήσουν σε πολεμική σύρραξη.

Μέσα στην πιο παραγωγική του χρονιά, ο Samuel Fuller υπογράφει σενάριο, σκηνοθεσία και παραγωγή σ'αυτό το γουέστερν, που παρουσιάζει με μεγάλη συμπάθεια τους Ινδιάνους, τη φυσιολατρεία και τον τρόπο ζωής τους. Μεταξύ άλλων, βρίσκει τον τρόπο να σχολιάσει πολλά πράματα, όπως θέματα για τον πόλεμο, την τιμή, το ρατσισμό αλλά και... επίκαιρα θέματα (για το 1957) όπως η νεανική εγκληματικότητα! Και ο τίτλος Run of the Arrow πού κολλάει; Είναι το βάρβαρο έθιμο στο οποίο δίνεται μια δεύτερη ευκαιρία σε έναν καταδικασμένο σε θάνατο. Ρίχνουν ένα βέλος και δίνουν την ευκαιρία να το σκάσει ο καταδικασμένος μέχρι το σημείο που έπεσε. Από κείνη τη στιγμή ξεκινάει το κυνηγητό, μόνο που ο κυνηγημένος τρέχει με γυμνά πόδια, χωρίς υποδήματα, οπότε οι πιθανότητες επιβίωσης είναι μηδαμινές. Τιτλοφορήθηκε στα ελληνικά με τρεις(!) τίτλους: «Η επιδρομή των Απάτσι» (λάθος φυλή), «Ο μεγάλος εκδικητής» (ολίγον άκυρο) και «Η τελευταία σφαίρα του πολέμου», το οποίο είναι το θέμα με το οποίο ξεκινάει η ταινία μας και ο τρόπος που τελειώνει. Και στις δύο περιπτώσεις, οι ίδιοι χαρακτήρες εμπλέκονται με την ίδια σφαίρα. Πρωταγωνιστής ο Rod Steiger, ένας ηθοποιός της μεθόδου σε ένα περιβάλλον που δεν τον έχουμε ξαναδεί, και σε δεύτερο ρόλο ινδιάνου ο νεαρός Charles Bronson. Ένα διαφορετικό γουέστερν, από έναν ιδιαίτερο δημιουργό.

Sometimes They Come Back

Ένα από τα καλύτερα και πιο τρομακτικά διηγήματα του Στίβεν Κινγκ (που μπορείτε να βρείτε στη συλλογή «Νυχτερινή βάρδια») προσπάθησαν να μεταφέρουν σε ταινία το 1991. Και λέω προσπάθησαν, επειδή η μεταφορά ενός βιβλίου στη μεγάλη οθόνη είναι πολύ δύσκολη, πόσω μάλλον στο είδος του τρόμου, όταν έχεις πλάσει με τη δικιά σου φαντασία τα γεγονότα μέσα στο μυαλό σου και βλέπεις μετά το τελικό αποτέλεσμα που ουδεμία σχέση έχει. Κάπως έτσι, το Sometimes They Come Back ξεκίνησε με γκολ από τα αποδυτήρια. Και φορτωμένο με όλα τα κλισέ του είδους (αργή κίνηση της κάμερας σε ονειρικές στιγμές, κοφτό μοντάζ και επαναλαμβανόμενες σκηνές σε πιο τρομαχτικά σημεία) και με μια άκυρη voice-over αφήγηση, δεν είχε πολλές ελπίδες για διάκριση. Ίσως αν συμπτύσονταν και αποτελούσε ωριαίο επεισόδιο τηλεοπτικής σειράς, να ήταν καλύτερα τα πράματα (βλ. Nightmares & Dreamscapes). Για όσους, πάλι, δεν έχουν διαβάσει το διηγηματάκι και γουστάρουν παλιομοδίτικα θρίλερ, επιφυλασσόμαστε. Μπορεί και να τους αρέσει! Τώρα, το θέμα των μπούλιδων (στο οποίο βασίστηκε το διηγηματάκι και ο κος. Κινγκ παραξήλωσε με τη φαντασία του) είναι γνωστό ότι έχει μεγάλη "πέραση" σε Αγγλία και Αμερική, αλλά εγώ δεν μπορώ να το καταλάβω...

Prince of the City (Τον 'λέγαν βασιλιά της πόλης)

Μια από τις κορυφαίες δημιουργίες του Sidney Lumet. Ίσως η προσπάθεια να δημιουργήσει τη δικιά του επική ταινία για τη διαφθορά μέσα στο μικρόκοσμο των αστυνομικών της Νέας Υόρκης. Κάτι σαν συνέχεια του Σέρπικο. Η ταινία που έκανε διάσημο τον Treat Williams. Αυτός είναι ο Prince of the City που μόνος του θα αποφασίσει να φορέσει μικρόφωνο και να ξεσκεπάσει διεφθαρμένους αστυνομικούς. Εκτός φυσικά από τους συνεργάτες του. Επαρμένος στην αρχή, θα μπλέξει με το σύστημα και τη γραφειοκρατεία περισσότερο από όσο νόμιζε. Η ψυχολογική πίεση θα αρχίσει να γίνεται ανυπόφορη, ειδικά όταν το δικό του —όχι και τόσο αθώο— παρελθόν βγει στη φόρα. Και η μπάλα θα πάρει και τους συνεργάτες του, και οι ζωές τους όπως τις ήξεραν θα καταστραφούν. Πλουσιότατο ανδρικό καστ, αλλά ένας είναι ο πρωταγωνιστής που σηκώνει πανάξια όλη την ταινία στους ώμους του. Ενδιαφέρον έχει —πέρα από τους διεφθαρμένους αστυνομικούς και τους μαφιόζους— το πόσο «κοράκια» σκιαγραφούνται οι εισαγγελείς της Ν.Υ. που θέλουν αίμα, που θέλουν να καταστρέψουν κόσμο πάσα θυσία! Είναι, τελικά, η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος.

What's Up, Doc? (Μια τρελή, τρελή καταδίωξη)

Τέσσερις πανομοιότυπες βαλίτσες (με κυβερνητικά έγγραφα, διαμάντια, απολιθωμένες πέτρες και εσώρουχα ως περιεχόμενο, αντίστοιχα) θα αποτελέσουν την αφετηρία των κωμικών καταστάσεων που θα λάβουν χώρα για 90 λεπτά στις οθόνες σας. Η Barbra Streisand θα γίνει κολλιτσίδα στον μουσικολόγο Ryan O'Neal και θα του κάνει τη ζωή ποδήλατο! Η αρραβωνιαστικιά Madeline Kahn (στην πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση) θα τραβήξει τα πάνδεινα, οι πράκτορες και οι ληστές θα μπλέξουν τα μπούτια τους μαζί με τα δωμάτια του ξενοδοχείου, όπου λαμβάνει χώρα το πρώτο κομμάτι της ταινίας What's Up, Doc?. Στη συνέχεια οι πρωταγωνιστές θα βγουν στους ανηφορο-κατηφορικούς δρόμους του Σαν Φρανσίσκο, θα αρχίσει το κυνηγητό, επιβεβαιώνοντας και τον ελληνικό τίτλο. Τότε είναι που ο σκηνοθέτης Peter Bogdanovich βρίσκει την ευκαιρία για να αποδώσει φόρο τιμής στα παλιά καρτούν, στο Μπούλιτ, στον Μπάστερ Κίτον και στο σύνολο των screwball κωμωδιών της κλασικής εποχής του Χόλιγουντ, ειδικότερα στο Bringing Up Baby (ίσως τα γυαλιά του O'Neal έπαιξαν κάποιο ρόλο). Φρενήρεις ρυθμοί με απολαυστικότατες ατάκες σ'αυτή την τρομερή κωμωδία, που παραμένει φρέσκια ακόμα και σήμερα. Τρίτη μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία της χρονιάς της.

Duo luo tian shi (Έκπτωτοι άγγελοι/Fallen Angles)

Στο κινηματογραφικό σύμπαν του Wong Kar-Wai συναντάμε έναν επαγγελματία δολοφόνο, την μάνατζερ του με την οποία δεν συναντιούνται ποτέ, έναν μουγκό που είναι «γεια σου» και μία βαμμένη ξανθιά ακόμα πιο τρελή και αλλοπαρμένη. Αυτή η τετράδα αποτελεί τους Έκπτωτους αγγέλους. Μια τετράδα που θα αλληλοεπηρεάσει ο ένας τη ζωή του άλλου. Μια μοντέρνα, υπερ-στυλιζαρισμένη ταινία με κεντρικό θέμα τη μοναξιά στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις. Οι έξω-από-τα-συνηθισμένα χαρακτήρες σε κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Αν σου θυμίζουν κάτι, είναι επειδή το σενάριο βασίστηκε σε ιστορίες που είχαν περισσέψει από το διάσημο Chungking Express που είχε παρουσιάσει ο σκηνοθέτης την προηγούμενη χρονιά. Φωτογραφία πάλι από τον Christopher Doyle με χρήση ευρυγώνιων φακών, που δίνουν απίστευτο βάθος πεδίου, σε όλο το έργο.

Battleground (Μολών λαβέ)

Η πρώτη σοβαρή πολεμική ταινία με θέμα τις μάχες στον Β' Παγκόσμιο πόλεμο. Ο σκηνοθέτης William Wellman παρουσιάζει την ιστορία ενός αμερικανικού λόχου που προσπαθεί να «κρατήσει» τις γραμμές στην πόλη Μπαστόν, στα βελγικά εδάφη. Με πολύ ρεαλισμό (για τα χολιγουντιανά δεδομένα της εποχής) παρουσιάζεται το ανθρώπινο και ευάλωτο πρόσωπο των στρατιωτών. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι βλέπουμε όλους τους στρατιώτες, σε κάποια προσωπική τους στιγμή, σε διάφορες στιγμές του έργου, να σκέφτονται να το σκάσουν. Χωρίς να μειώνεται βέβαια στο ελάχιστο ο πατριωτισμός τους ή πίστη στο καθήκον, έτσι; Η ταινία Battleground αποτέλεσε ένα ριψοκίνδυνο πρότζεκτ για την εταιρεία MGM, καθώς υπήρχαν σκέψεις ότι κανείς δε θα θέλει να δει άλλο ένα πολεμικό δράμα το 1949. Ενάντια στις απαισιόδοξες προβλέψεις, το έργο αποτέλεσε την μεγαλύτερη επιτυχία της MGM των τελευταίων πέντε χρόνων. Κέρδισε δύο όσκαρ (σεναρίου και φωτογραφίας) και ήταν υποψήφιο για άλλα τέσσερα (ταινίας, σκηνοθεσίας, μοντάζ και β' ανδρικού ρόλου για τον James Whitmore. Πώς τον ξεχώρισαν ανάμεσα σε τόσο πολυπληθές ανδρικό καστ (με πιο γνωστά ονόματα τους Van Johnson, Ricardo Montalban, John Hodiak κ.λ.π.), είναι δικό τους θέμα.

White Hunter, Black Heart

Ένας σκηνοθέτης, που θα μπορούσε να είναι ο John Huston. Ένας παραγωγός, που θα μπορούσε να είναι ο Sam Spiegel. Γυρίσματα στην Αφρική, για μια ταινία που θα μπορούσε να είναι η Βασίλισσα της Αφρικής. Ο λευκός κυνηγός με τη μαύρη καρδιά είναι ο Clint Eastwood, που υποδύεται τον δύστροπο (πες και αχώνευτο) σκηνοθέτη που ετοιμάζεται για τα γυρίσματα της νέας του ταινίας στην Αφρική. Αυτό για το οποίο αποσκοπεί όμως είναι να σκοτώσει σε σαφάρι έναν μεγαλοπρεπή ελέφαντα. Και όσο περνάει ο καιρός, παραμερεί τα πάντα και τους πάντες, και ο σκοπός γίνεται μανία. Βασίστηκε στο βιβλίο του Peter Viertel, ο οποίος συνέγραψε το σενάριο της ταινίας White Hunter, Black Heart μαζί με τους παλαίμαχους James Bridges και Burt Kennedy. Η ταινία αποτέλεσε έναν φόρο τιμής στον Huston, αλλά τη χρονιά που κυκλοφόρησε πέρασε σχεδόν απαρατήρητη. Ήταν λίγο δύσκολο να δουν οι οπαδοί του τον Eastwood σε έργο που δεν έχει πιστολίδια, κυνηγητά και φονικά. Εσείς δείτε αυτό το πιο προσωπικό έργο του κυρίου Clint (με την εμβάθυνση στα πιο σκοτεινά μονοπάτια της ανθρώπινης ύπαρξης) για να δείτε πώς μας «κλείνει το μάτι» και μας δείχνει το σκηνοθετικό του μέλλον· ένα μέλλον που έφερε μερικές από τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων είκοσι χρόνων.

Steamboat Bill Jr.

O Μπάστερ Κίτον δουλεύει ως καπετάνιος ενός μικρού ατμόπλοιου στον ποταμό Μισισιπή. Προσπαθεί να μοιάσει του πατέρα του, του Steamboat Bill και να γίνει αυτός ο νεός Steamboat Bill Jr.. Ερωτεύεται όμως την κόρη του επιχειρηματικού αντιπάλου του πατέρα του και τα πράματα περιπλέκονται.

Ως συνήθως, η πλοκή στις κωμωδίες του Κίτον είναι δευτερεύουσας σημασίας. Αυτό που περίμενε ο κόσμος να δει ήταν τι απίστευτα και πόσο επικίνδυνα γκανγκ θα σκαρφιζόταν πάλι ο διάσημος κωμικός. Εδώ η ιστορία κυλάει σχετικά χαλαρά, μέχρι τη στιγμή που θα «σκάσει μύτη» ένας τυφώνας. Από κει και έπειτα και για τα τελευταία 15 λεπτά γίνεται της μουρλής, όλα τα σκηνικά καταστρέφονται, επικρατεί πανδαιμόνιο. Εδώ υπάρχει η διάσημη σκηνή με τον Κίτον να στέκεται μπροστά από ένα σπίτι, να πέφτει όλη η πρόσοψη και να σώζεται καθώς το σώμα του περνάει μέσα από το ανοιχτό παράθυρο της σοφίτας!

Η ταινία αποτελεί την τελευταία ανεξάρτητη δημιουργία του Κίτον. Την εποχή των γυρισμάτων είχε τεράστια οικονομικά προβλήματα, ο πρώτος του γάμος πήγαινε προς διάλυση και το τέλος του ως ανεξάρτητου δημιουργού ήταν προ των πυλών. Η ταινία ήταν εμπορική αποτυχία και τον επόμενο χρόνο υπέγραψε συμβόλαιο με την MGM. Τα δικαιώματά της έχουν εκπέσει, οπότε μπορείτε να τη βρείτε ολόκληρη στο ίδερνετ-αρκάιβς.

Mirage (Οι συνωμότες)

Σε έναν ουρανοξύστη πέφτει το ρεύμα και λίγο μετά πέφτει και ένας διευθυντής από το παράθυρο! Εμείς παρακολουθούμε τον Gregory Peck να βγαίνει από το γραφείο του και να μην αναγνωρίζει τους συναδέλφους του, να είναι χαμένος, αποπροσανατολισμένος, χωρίς φίλους, δεν θυμάται τίποτα για τον εαυτό του και έχει την εντύπωση πως τα τελευταία δύο χρόνια δούλευε ως λογιστής. Η ζωή του όλη μια οφθαλμαπάτη, εξ ου και Mirage. Θα βρει βοήθεια από έναν ντετέκτιβ (Walter Matthau) όταν ο δεύτερος καταλάβει ότι κάποιοι τους παρακολουθούνε. Με μαεστρία και έξυπνη χρήση της ασπρόμαυρης φωτογραφίας, ο Edward Dmytryk μάς βάζει μέσα στο κλίμα του μυστηρίου. Η συνωμοσία θα αποκαλυφθεί μόλις στο τέλος, χωρίς να υπάρχει κάποιο σημείο κατά τη διάρκεια που θα μας κάνει να βαρεθούμε, αφού θα έχουμε απορροφηθεί μέσα στο δράμα του Peck. Ο γυναικείος χαρακτήρας θα προσθέτει περισσότερο μυστήριο παρά θα βοηθάει τον καημένο ήρωά μας, κάτι σαν femme-fatale ταινίας νουάρ. Η αλήθεια θα λάμψει και θα έχει κάποια σχέση με τον πυρηνικό τρόμο της εποχής. Αυτή η απλοϊκή επίλυση, πάντως, δεν θα έχει ουδεμία επίδραση πάνω στο συνολικό αποτελέσμα· το οποίο ήταν η ψυχαγωγία μας για 100 λεπτά και τίποτα παραπάνω.

The American

Πρωταγωνιστής στο έργο The American είναι τελικά το τοπίο. Η ομορφιά του Κάστελ ντελ Μόντε και της ιταλικής επαρχίας γεμίζουν όλα τα πλάνα του σκηνοθέτη Anton Corbijn. Ο μοντέρνος σαμουράι George Clooney τριγυρίζει στα σοκάκια και τα πλακόστρωτα δρομάκια. Δεν έχει χώρο στον κόσμο του για συναισθηματισμούς, ή γυναίκες, ή ηθικούς φραγμούς, καθώς αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία που θα στοιχίσουν την επιβίωσή του. Ο δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο ήταν ο Αλέν Ντελόν. Εδώ ο δολοφόνος έχει στυλ και ώριμη γοητεία. Αλλά κι αυτός, πάλι, δεν θα μπορέσει να ξεφύγει από το πεπρωμένο του. Κι ας χτυπάει το χέρι του στο τιμόνι...

Targets (Ο 13ος στόχος)

Δύο ταινίες στην τιμή της μίας. Κι αυτό επειδή η ταινία Targets παρουσιάζει παράλληλα δύο φαινομενικά άσχετες ιστορίες. Το πρώτο κομμάτι αποτελεί ένα θρίλερ για έναν νεαρό, clean-cut αμερικανό που, χωρίς λόγο και αφορμή, θα αρχίσει να σκοτώνει αβέρτα ως ελεύθερος σκοπευτής. Το δεύτερο παρουσιάζει έναν γερασμένο ηθοποιό ταινιών τρόμου β' διαλογής στο τέλος της κινηματογραφικής του καριέρας. Σε ένα drive-in θα συγκλίνουν οι δύο ιστορίες, θα κορυφωθεί η αγωνία και θα... βαφτεί το χώμα κόκκινο.

Ο νεαρός Peter Bogdanovich, που είχε μαθητεύσει δίπλα στον Roger Corman, γύρισε το 1968 την πρώτη του ταινία (με μια μικρή βοήθεια στο σενάριο από τον Samuel Fuller), έναν φόρο τιμής στον κινηματογράφο και στους παλιούς του θρύλους. Ο Boris Karloff, στην πιο «σοβαρή» του ταινία, υποδύεται τον... εαυτό του, με το όνομα Μπάιρον Όρλοκ να είναι παρμένο από το Νοσφεράτου, ένα χρόνο πριν πεθάνει σε ηλικία 81 χρόνων! Και το αποτέλεσμα είναι πολύ σινεφιλικό, με πολλάκις αναφορές και συγκρίσεις στον παλιό, κλασικό κινηματογραφικό τρόμο που εκφράζει ο Όρλοκ/Karloff και στο νέο τρόμο της ρεαλιστικής και άνευ κινήτρων βίας. Το απόσπασμα της ταινίας στο drive-in είναι από το Terror του Ρότζερ Κόρμαν και αυτό στην τηλεόραση είναι από το The Criminal Code του Howard Hawks, που όπως λέει ο Όρλοκ/Karloff ήταν ο πρώτος του σημαντικός ρόλος στο σινεμά.

Η ταινία βρισκόταν στη λίστα με τα «50 αριστουργήματα που δεν έχουμε δει ποτέ» του περιοδικού Σινεμά (Μάιος 2000). Εκείνη την εποχή, όντως έβρισκες τέτοια έργα μόνο σε ψαγμένα μαγαζιά. Οι βιντεοκασέτες είχαν αρχίσει να τελούν υπό εξαφάνιση, ό,τι βρίσκαμε ήταν παλιές, πολυχρησιμοποιημένες κόπιες και συνήθως χαλασμένες. Το καλό που έκανε η έλευση του DVD και της ψηφιακής εποχής ήταν αυτό: το ότι όλα σχεδόν τα κινηματογραφικά έργα πέρασαν από επεξεργασία και οι εικόνες τους αποκαταστάθηκαν. Και πλέον βρίσκεις τα πάντα.

Brigadoon

Άλλο ένα μιούζικαλ που υπογράφει ο Vincente Minnelli και έχει για «πρώτο βιολί» και βασικό χορογράφο τον Gene Kelly. Η ταινία του 1954 Brigadoon έχει τραγούδια, μουσική και πολύ χορό. Αν και δεν είμαι πολύ φίλος με το συγκεκριμένο είδος, ξεχώρισα το έργο επειδή είναι ουσιαστικά ένα παραμύθι βγαλμένο από τα Χάιλαντς της Σκοτίας του 18ου αιώνα, στο οποίο μπλέκονται δύο αμερικανοί του 20ου, ο Gene Kelly και ο Van Johnson, ο all-american hero των πολεμικών ταινιών της κινηματογραφικής περιόδου του '40! Το χωριό είναι εξαφανισμένο από τον κόσμο, «ξυπνάει» μία φορά κάθε 100 χρόνια, ζει μία μέρα και το βράδυ πέφτει να κοιμηθεί για άλλα εκατό χρόνια! Σε ένα καθ' όλα παραδοσιακό περιβάλλον, θα μπλέξουν οι αμερικανοί φίλοι μας, θα ερωτευτεί ο Κέλι την (επίσης χορεύτρια) Cyd Charisse, στο επίκεντρο της ημέρας θα είναι ένας γάμος και εμείς θα μπούμε στο κλίμα της σκοτσέζικης επαρχίας μέσα από τη μουσική, τα ήθη και τα έθιμά τους. Γυρίστηκε εξ ολοκλήρου σε στούντιο, προδίδοντας την Μπροντγουέι-καταγωγή του έργου, χωρίς να αποτελεί μειονέκτημα, στην τελική. Βασίστηκε στο μιούζικαλ και βιβλίο(!) του Alan Jay Lerner, ο οποίος συνέγραψε το σενάριο. Αποτέλεσε την τρίτη του συνεργασία με τον Minnelli, από τις πέντε συνολικά.