The Country Girl (Η χωριατοπούλα)

Οι προσπάθειες ενός σκηνοθέτη να ανεβάσει ένα θεατρικό μιούζικαλ έχοντας για πρωταγωνιστή έναν πάλαι ποτέ σταρ, νυν αλκοολικό και εξαρτημένο από τη φροντίδα της «επαρχιώτισσας» γυναίκας του είναι η βασική υπόθεση του The Country Girl. Η Grace Kelly είναι η χωριατοπούλα του τίτλου. Ο William Holden υποδύεται τον σκηνοθέτη, σε άλλη μία πολύ καλή κινηματογραφική επιλογή από την πιο καλή παραγωγικά επταετία της ζωής του (1950-1957). Τον αλκοολικό υποδύεται ο Bing Crosby σε έναν από τους καλύτερους ρόλους του. Γιατί αυτό; Επειδή έχει λιγότερο τραγούδι και περισσότερο... ερμηνεία. Το θεατρικό του Clifford Odets που μετέφερε στο πανί ο George Seaton δεν είναι ακριβώς μιούζικαλ. Είναι ένα δράμα χαρακτήρων που στο παρασκήνιο υπάρχει το ανέβασμα της παράστασης, αλλά στο προσκήνιο παρατηρούμε τα ψυχολογικά προβλήματα του πρωταγωνιστή, τον εθισμό του στο αλκοόλ μετά το χαμό του πεντάχρονου γιου του (μέσα από λίγα φλασμπάκ) και το ερωτικό τρίγωνο που δημιουργείται. Δύο όσκαρ κέρδισε η ταινία (α' γυναικείου για την Grace Kelly και σεναρίου) ενώ είχε άλλες επτά υποψηφιότητες (ταινίας, σκηνοθεσίας, α' ανδρικού, κουστουμιών για ασπρόμαυρη ταινία, φωτογραφία για ασπρόμαυρη ταινία). Μία από τις καλύτερες χολιγουντιανές ταινίες της χρονιάς του 1954.

The Friends of Eddie Coyle

O Έντι Κόυλ είναι ο μικρο-κομπιναδόρος που προμηθεύει με όπλα το κύκλωμα διάφορων παρανόμων τύπων. Βασικοί πελάτες του είναι κάποιοι παλιοί γνωστοί που ετοιμάζονται να χτυπήσουν αρκετές τράπεζες μέχρι να πιάσουν την καλή και «συνταξιοδοτηθούν». Ο Κόυλ όμως περιμένει μια καταδικαστική απόφαση που θα το στείλει στη «στενή» για αρκετό διάστημα και ένας νεαρός αστυνομικός προσπαθεί να του αποσπάει πληροφορίες με αντάλλαγμα να τον βοηθήσει. Αρχικά είναι ανένδοτος, αλλά στην πορεία αμφιταλαντεύεται. Όταν οι αστυνομικοί προλάβουν μια ληστεία εν τη γεννέσει της, όλοι θα υποπτευθούν αυτόν.

Χαμηλών τόνων η ταινία The Friends of Eddie Coyle, που δεν είναι ακριβώς μια ταινία γύρω από ληστείες. Κάποιοι θα ρωτήσουν γιατί γυρίστηκε, μιας και δεν προσφέρει τίποτα καινούριο στο είδος. Κάποιοι πάλι θα ξενερώσουν από το κατάμαυρο, απαισιόδοξο φινάλε. Είναι όμως ένα πολύ καλό παράδειγμα των έργων που κυκλοφορούσαν τη δεκαετία του '70, ένα έργο που υπέγραφαν οι δημιουργοί και όχι οι εταιρείες παραγωγής. Ο ηλικιωμένος Μίτσαμ ταιριάζει γάντι στο ρόλο. Ο σκηνοθέτης Peter Yates (του Μπούλιτ) υπογράφει μια πιο προσωπική ταινία, σίγουρα μέσα στις καλύτερες της άνισης καριέρας του. Δείτε την ως ένα μελαγχολικό φινάλε μίας ζωής στον υπόκοσμο, όπου οι νέοι παίρνουν τις θέσεις των παλιών.

The Devil and Daniel Webster (Έρως και χρήμα)

Καημένος και άτυχος αγρότης που δεν έχει στον ήλιο μοίρα, δέχεται και υπογράφει επταετές συμβόλαιο με τον Έξω-από-δω (με το παρατσούκλι Σκρατς) ώστε να αποκτήσει λίγο άμεσο χρήμα και να λύσει τα προβλήματά του. Το ένα θα φέρει το άλλο και -φυσικά- θα καταλήξει να είναι ο κυρίαρχος μεγαλοκτήμονας της περιοχής του. Θα καταλήξει επίσης να έχει προβλήματα με το γάμο του και να τον μισούνε όλοι οι συνάδελφοι αγρότες της περιοχής. Αυτός θα νομίζει ότι όλα πάνε καλά μέχρι τη στιγμή που θα έρθει η ώρα να συλλέξει ο Σκρατς τα συμφωνημένα. Προς υπεράσπισή του θα βρεθεί ο πολιτικός αντιπρόσωπος της περιοχής, θα στηθεί ένα «ειδικό» δικαστήριο (με πολλούς ενδιαφέροντες χαρακτήρες!) και θα προσπαθήσει να κερδίσει πίσω την ψυχή του.

Φυσικά και πρόκειται για μια παραλλαγή του Φάουστ σε αμερικανικό φόντο. Οι φτωχικοί αγροτές θέλουν να συνασπιστούν και να οργανωθούν για να αντιμετωπίσουν τα έξοδα από τις καταστροφές της φύσης και τους αδυσώπητους τοκογλύφους. Κάπως έτσι, η ταινία πέρα από ένα όμορφο ενήλικο παραμύθι φαντασίας αποτελεί και ένα σχόλιο για τον αδηφάγο καπιταλισμό και ύμνο προς την αλληλεγγύη, τη δημοκρατία. Μην απορείτε, είναι όντως αμερικανικό το έργο. Όταν θέλουν (ή όταν έχουν ανάγκη) οι φίλοι εξ Αμερικής θυμούνται το δημοκρατικό παρελθόν που δημιούργησε το κράτος τους.

Η ταινία κυκλοφόρησε στην εποχή της με τον τίτλο All that Money Can Buy, αλλά με τα χρόνια ξαναβγήκε υπό τον αυθεντικό τίτλο της μικρής ιστορίας που βασίστηκε, The Devil and Daniel Webster. Πρωταγωνιστής ο νεαρός James Craig· δίπλα του στο ρόλο της μάνας η πληθωρική Jane Darwell· το ρόλο του σεξουαλικού πειρασμού έχει η γαλλίδα Simone Simon· τον Daniel Webster υποδύεται ο πολύ καλός Edward Arnold και στο ρόλο του Σκρατς βρίσκουμε τον Walter Huston, σε μεγάλα ερμηνευτικά κέφια που του απέφεραν άλλη μία υποψηφιότητα για όσκαρ α'(!) ανδρικού ρόλου. Η μουσική του Bernard Herrmann κέρδισε το όσκαρ ανάμεσα σε άλλους 19 συνυποψήφιους! Στα credits βρίσκουμε και το όνομα του Robert Wise, ο οποίος επιμελήθηκε το μοντάζ, λίγα χρόνια πριν το γυρίσει στη σκηνοθεσία. Παραγωγή και σκηνοθεσία από τον William Dieterle, άλλον έναν γερμανό που μετοίκησε και διέπρεψε στο Χόλιγουντ.

13 Tzameti

Τσαμέτι = δέκα τρία στα γεωργιανά. Ο 26άχρονος (τότε το 2005) γεωργιανός Gela Babluani που πήγε στη Γαλλία για σπουδές σκηνοθέτησε ένα από τα πιο εντυπωσιακά πρόσφατα ντεμπούτο φιλμ των τελευταίων χρόνων. Ειδικά το κομμάτι μετά το 30ο λεπτό του έργου σου κόβει την ανάσα και δεν ησυχάζεις για τα επόμενα τουλάχιστον σαράντα λεπτά. Πρωταγωνιστής ο μικρότερος αδερφός του, ο Georges Babluani. Το 13 Tzameti μιλάει για τον τζόγο, για την ηδονοβλεπτική λαγνεία του αίματος, αλλά και για την οικονομική κρίση: μέχρι πού μπορεί να φτάσεις κάποιος για να βγάλει εύκολο χρήμα; Ο νεαρός, μεροκαματιάρης πρωταγωνιστής οικειοπείται την ταυτότητα ενός πεθαμένου και χωρίς να το καταλάβει έχει πάρει το μονοπάτι χωρίς επιστροφή. Το έργο συμμετείχε σε διάφορα φεστιβάλ και έφυγε νικητήριο στην κατηγορία World Cinema στο φεστιβάλ του Sundance τον Ιανούαριο του 2006. Το ότι έγινε αμερικανικό ριμέικ το 2010, το αφήνω ασχολίαστο (και πάλι).

The Grey

Θα ξεκινήσω ανάποδα, με τη δεύτερη σκέψη που μου γέννησε η εν λόγω ταινία: δεν ξέρω αν ο κος. Neeson περνάει κρίση μέσης ηλικίας, ή αν έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο μετά το θάνατο της γυναίκας του, αλλά η πληθώρα των μέτριων επιλογών του τα τελευταία χρόνια μάς οδηγεί να σκεφτούμε ότι αντιλαμβάνεται πως γερνάει και προσπαθεί να πρωταγωνιστήσει σε όσες περισσότερες ταινίες μπορεί (σεναριογράφου επιτρέποντος) για να κρατήσει το όνομά του στην επικαιρότητα. Ανέκαθεν, οι επιταγές του Χόλιγουντ ήθελαν τους παλαίμαχους να θυσιάζονται γρήγορα για να παραχωρήσουν τη θέση τους στα νέα προσώπα και αυτό ο Νίσον το ξέρει πολύ καλά. Τουλάχιστον, μέσα στην πληθώρα των ταινιών, βγαίνει και κάτι που ξεχωρίζει.

Τώρα, όσον αφορά το The Grey, βλέποντας το τρέιλερ πριν κυκλοφορήσει το έργο, περίμενα μια βλακεία του τύπου «άνθρωποι εναντίον λύκων», δηλαδή άλλη μια απλοϊκή περιπέτεια στα χνάρια των προηγούμενων ταινιών του Liam Neeson, Taken και The Unknown. Ευτυχώς διαψεύστηκα. Η ταινία του Joe Carnahan (που μας είχε δώσει πριν χρόνια το επίσης ενδιαφέρον Narc) θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα οδοιπορικό προς το καθυστερημένο ραντεβού με το Θάνατο. Μια ταινία επιβίωσης στα χιόνια με τη φύση (χλωρίδα και κυρίως την... πανίδα) να δείχνει ότι έχει βάλει στο μάτι το ανθρώπινο είδος. Η μελαγχολία του κυρίου Νίσον συνάντησε αυτή του πρωταγωνιστή και ο ρόλος έδεσε.

La planète sauvage

Το ψυχεδελικό animation του René Laloux με τίτλο La planète sauvage (δηλ. άγριος πλανήτης αλλά στα αγγλικά θα το βρείτε ως "Fantastic Planet") που κυκλοφόρησε το 1973 απευθύνεται κυρίως σε σινεφίλ κοινό. Ξεκίνησε να φτιάχνεται στην Τσεχοσλοβακία της κομουνιστικής επιρροής και ολοκληρώθηκε τελικά στη Γαλλία. Το ιδιαίτερο σύμπαν του έργου, με τις εμφανείς αλληγορίες, επιδέχεται πάμπολλες αναλύσεις σε πολιτικό, κοινωνικό και θρησκευτικό επίπεδο. Η ψυχεδέλεια και ο σουρρεαλισμός είναι τα στοιχεία που κυριαρχούν στο έργο, τοποθετώντας το στην κορυφή μιας εικονικής λίστας με ανάλογα έργα της συγκεκριμένης εποχής, για το συγκεκριμένο είδος. Παρόλο το δύσκολο και δυσνόητο θέμα του, αξίζει η παρακολούθησή του. Τα μόλις 72 λεπτά διάρκεια βοηθάνε σ'αυτό.