Borsalino

Αφού είδαμε πρώτα τη συνέχεια, κάτσαμε να δούμε και το πρώτο έργο. Ο Alain Delon βγαίνει από τη φυλακή, πλακώνεται στο ξύλο με τον Jean-Paul Belmondo και κάπως έτσι ξεκινάει η κοινή τους καριέρα στον υπόκοσμο της Μασσαλίας, στη δεκαετία του '20. Όταν αρχίσει να ρέει το παραδάκι, θα μπορέσουν κι αυτοί να φορέσουν το καπέλο Μπορσαλίνο και να δείχνουν ότι είναι πετυχημένοι, μεγάλοι και τρανοί! Με μεθοδικά βήματα (και αρκετές σφαίρες) θα ανέβουν κατηγορία. Αυτό δεν θα αρέσει στους μεγαλομαφιόζους, οι οποίοι θα προσπαθήσουν να τους «βγάλουν» απ'το παιχνίδι. Η ταινία είναι σίγουρα πολύ καλύτερη από την μετριότατη συνέχειά της, αλλά πάλι δεν είναι τίποτα σπουδαίο. Πολλά κλισέ στοιχεία που έχουμε δει σε πολλές ταινίες, και παλιότερες και νεότερες. Μόνο για τους θαυμαστές των Ντελόν και Μπελμοντό, το κουλ ύφος του πρώτου και το παιχνιδιάρικο του δεύτερου.

Για το διάσημο καπέλο, κοιτάξτε εδώ.

The House on Telegraph Hill

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου πολέμου, σε στρατόπεδο συγκέντρωσης κάπου στην Πολωνία, μια γυναίκα, που είδε την οικογένειά της να σκοτώνεται, παίρνει την ταυτότητα μιας άλλης όταν πεθάνει από ασιτία. Η δεύτερη είχε στείλει το νεογέννητο παιδί της στην Αμερική λίγο πριν την γερμανική εισβολή στη θεία της που έμενε στην Καλιφόρνια. Έτσι η πρωταγωνίστριά μας οικειοποιείται... τα πάντα-όλα και με το τέλος του πολέμου πηγαίνει στο Αμέρικα. Η θεία θα έχει πεθάνει οπότε κανείς δεν ξέρει την αλήθεια πέρα από αυτήν. Θα γνωρίσει τον υπεύθυνο κηδεμόνα του «γιου» της και πολύ γρήγορα θα παντρευτούν. Θα πάνε να ζήσουν στη μεγάλη έπαυλη πάνω στο λόφο, αυτή με το σύζυγο, το γιο και την γκουβερνάντα. Στην πορεία όμως θα ανακαλύψει ότι υπάρχει μια μυστήρια σχέση μεταξύ του άντρα της και της γκουβερνάντας και εκεί που έψαχνε την ηρεμία στη ζωή της, θα αρχίσει να έχει υποψίες που θα την τρομοκρατούν.

Αυτό είναι το The House on Telegraph Hill που γύρισε ο Robert Wise το 1951. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια ταινία μυστηρίου και θρίλερ στα χνάρια του Χίτσκοκ και ειδικά τις Υποψίες. Αντίθετα με ό,τι συνέβαινε στο έργο του Κάρι Γκραντ, συμβαίνει εδώ, αν με εννοείτε. Ακόμα και το περίφημο ποτήρι με γάλα έγινε ποτήρι με χυμό πορτοκάλι (βλ. φώτο)! Ο Wise χειρίζεται καλά το υλικό του, αλλά η ταινία υποβιβάζεται στην κατηγορία των b-movie εξαιτίας του δευτεροκλασάτου κάστινγκ και ειδικότερα λόγω της άγνωστης πρωταγωνίστριας που δεν μας γέμισε το μάτι καθόλου ερμηνευτικά. Δείτε την... at your own risk.

Le Mépris (Η περιφρόνηση)

Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα ταινία του Jeal-Luc Godard για εμέ, αφού αποτελεί και έναν φόρο τιμής στο ίδιο το μέσο που υπηρετεί, τον κινηματογράφο. Διασκευάζοντας το μυθιστόρημα "Il Disprezzo" του Alberto Moravia, Η περιφρόνηση μάς παρουσιάζει την ιστορία της αποξένωσης του ζευγαριού Michel Piccoli και Brigitte Bardot, όταν ο πρώτος ως συγγραφέας ασχολείται με τη μεταφορά της Ομηρικής Οδύσσειας σε σενάριο για μια ταινία σε παραγωγή του αμερικανού Jack Palance με σκηνοθέτη τον Fritz Lang (ο οποίος παίζει τον εαυτό του). Παρακολουθούμε τις διαμάχες του παραγωγού με τον σκηνοθέτη για την καλλιτεχνική και όχι τόσο εμπορική προσέγγιση του έργου ενώ παράλληλα το ζευγάρι λογομαχεί, διαφωνεί και συμφιλιώνεται και ξανά πάλι μαλώνει. Μεγάλη σκηνοθεσία από τον Γκοντάρ με πανέμορφα πλάνα και εικόνες από το Κάπρι της Ιταλίας, εμπνευσμένη χρήση της κάμερας (με τα χαρακτηριστικά του τράβελιγκ) και εκπληκτική φωτογραφία.

Bluebeard's Eighth Wife (Η όγδοη γυναίκα του Κυανοπώγωνα)

Όχι ακριβώς η ιστορία του Κυανοπώγωνα. Για την ακρίβεια μία μόνο σχέση. Ο εκατομμυριούχος Gary Cooper παντρεύεται και χωρίζει συνέχεια με τις γυναίκες, μη μπορώντας να βρει τη μία και μοναδική, την ιδανική γυναίκα για αυτόν. Η πανέμορφη, μικροσκοπική γαλλιδούλα με τη μεγάλη καριέρα στο Χόλιγουντ Claudette Colbert θα είναι η Bluebeard's Eighth Wife. Θα του κάνει αρκετές... τσαχπινιές αλλά στο τέλος θα τον ερωτευτεί και θα αποφασίσει να τον παντρευτεί. Τη μέρα του γάμου όμως θα μάθει την αλήθεια για τις προηγούμενες συζύγους του και... θα τα πάρει στο κρανίο. Η πανούργα όμως θα τον παντρευτεί αλλά θα του ψήσει το ψάρι στα χείλια για πολύ καιρό μέχρι να πέσουν μαζί στο κρεβάτι, δηλαδή.

Από τις καλύτερες ταινίες της εποχής, μια ρομαντική κομεντί με έξυπνα αστεία και φοβερούς διαλόγους. Όταν στην σκηνοθεσία βρίσκουμε τον Ernst Lubitsch, ο οποίος κινηματογραφεί το σενάριο του διδύμου Billy Wilder/Charles Brackett (η πρώτη συνεργασία τους εν έτη 1938), δε νομίζω να έχετε απορία για το αποτέλεσμα. Οι σκηνές ειδικά όπου ο Cooper μελετάει τη «Στρίγγλα που έγινε αρνάκι» για να τα βγάλει πέρα, είναι απολαυστικές. Σε μικρό ρόλο αγαθιάρη βλέπουμε και τον David Niven και τον τζέντλεμαν Edward Everett Horton, μόνιμο δευτεραγωνιστή σε ταινίες του Lubitsch. Απολαυστικότατη ταινία 85 λεπτών.

I Remember Mama (Θυμάμαι τη μητέρα)

Φτωχική οικογένεια νορβηγών μεταναστών προσπαθεί να τα βγάλει πέρα στη σύγχρονη «γη της επαγγελίας», στην Αμερική δηλαδή και συγκεκριμένα στο Σαν Φρανσίσκο των αρχών του προηγούμενου αιώνα. Ο πατέρας δουλεύει ξυλουργός, η μητέρα κάνει όλες τις υπόλοιπες δουλειές με τα τέσσερα παιδιά να βοηθάνε όπου μπορούν. Παρακολουθούμε διάφορες ιστορίες που όλες έχουν κοινό παρονομαστή τη φτώχεια τους· η μικρότερη θα αρρωστήσει και θα πρέπει να πάει στο νοσοκομείο για επέμβαση· η μεγάλη θα αποφοιτήσει και πρέπει να της πάρουν δώρο· ο μοναδικός τους γιος θέλει να σπουδάσει. Ανάγκες που έχει κάθε γονιός ακόμα και σήμερα και λίγα πράματα άλλαξαν ουσιαστικά από τότε. Ενδιαφέρον έχει ο τρόπος που προσπαθούνε να τα βγάλουν πέρα, χωρίς περιττά έξοδα, με οικονομίες και αποταμίευση. Και ο λόγος είναι να μην αναγκαστούν να μπλέξουν με τις τράπεζες. Ένα μάθημα που θα ήταν απαραίτητο σε πολλούς σύγχρονους νεοέλληνες που μπλέχτηκαν με τις αδυσώπητες τράπεζες και δεν μπορούν να ξεμπλέξουν. Η ταινία I Remember Mama είναι ένας φόρος τιμής στη μητέρα της ταινίας που υποδύεται η Irene Dunne αλλά και σε όλες τις μητέρες που προσπαθούν να κρατήσουν τα παιδιά τους ευτυχισμένα, υγιή και μακριά από βάσανα.

Η ταινία βασίστηκε στο ομότιτλο θεατρικό του John Van Druten, το οποίο με τη σειρά του ήταν βασισμένο στο βιβλίο "Mama's Bank Account" της Kathryn Forbes. Η ταινία όμως ρέπει υπερβολικά προς το μελό και υπήρχαν σκηνές που το πράγμα παρατραβάει. Στιγμές-στιγμές, ήθελα να το τρέξω στο fast-forward. Πιστεύω ότι είτε του ξέφυγε το υλικό, του έμπειρου σκηνοθέτη George Stevens, ή επίτηδες ήθελε να δώσει μια μελοδραματική χροιά. Η ταινία απέτυχε εμπορικά αλλά η Ακαδημία την τίμησε με 5 υποψηφιότητες για όσκαρ· μία για την ασπρόμαυρη φωτογραφία και τέσσερις για τις ερμηνείες των ηθοποιών: δεύτερου ρόλου για τη νεαρή κόρη, την ευαίσθητη θεία και τον φωνακλά θείο και πρώτου για την Irene Dunne. Μετά από πέντε υποψηφιότητες στην καριέρα της, η Dunne δεν κέρδισε ούτε αυτό το βραβείο και τρία χρόνια αργότερα εγκατέλειψε οριστικά τον κινηματογράφο όντας μόλις 54 χρονών για να ασχοληθεί με τις φιλανθρωπίες.

Night Nurse

Άλλη μια ταινία από τις δεκάδες που γύριζε ο William Wellman εκείνη την περίοδο. Η Night Nurse του τίτλου είναι η νεαρή Barbara Stanwyck σε έναν από τους πρώτους της πρωταγωνιστικούς ρόλους. Στο πρώτο μισό του έργου βλέπουμε την εκπαίδευση της για να γίνει νοσοκόμα. Τα ευτράπελα με τη διευθύντρια, τους νεαρούς εκπαιδευόμενους γιατρούς και τις εγχειρήσεις δίνουν έναν ανάλαφρο τόνο στο έργο. Στο δεύτερο μισό, αφού έχει πάρει το πτυχίο της, πηγαίνει να δουλέψει νυχτερινή βάρδια σε ένα πλουσιόσπιτο προσέχοντας δύο μικρά άρρωστα και ορφανά από πατέρα παιδιά. Εκεί βλέπει ότι τα πράματα είναι σοβαρά, καθώς η μητέρα βρίσκεται συνέχεια μεθυσμένη και ο υπεύθυνος γιατρός αφήνει τα παιδιά να λιμοκτονούν με σκοπό να καρπωθεί τα χρήματα της κυρίας. Στο κόλπο και ο σωφέρ, τον οποίο υποδύεται ο νεαρός Clark Gable (άνευ μουστακίου) στην αρχή της καριέρας του σε πολύ μικρό ρόλο. Το ρόλο ήταν να πάρει ο James Cagney, αλλά με την επιτυχία του «Δημόσιου κινδύνου» αποφάσισε η Warner να μην ξαναπαίξει δεύτερους ρόλους και έτσι προτιμήθηκε ο άγνωστος τότε Gable. Η ταινία βλέπεται μόνο για την κυρία Stanwyck, αλλά δεν έχει τίποτα παραπάνω να προσφέρει σε έναν απλό θεατή του 2010. Ενδιαφέρον είναι να δείτε τις συνθήκες εκπαίδευσης εκείνης της εποχής, τις αρκετά ρεαλιστικές εικόνες από την εργασία στο νοσοκομείο, αλλά το πιο ενδιαφέρον ίσως στοιχείο είναι το ότι βρισκόμαστε στην εποχή πριν τον Κώδικα Χέιζ (2-3 χρόνια δηλαδή) και πολλά πράματα γίνονται χωρίς λογοκρισία: τα κορίτσια αλλάζουν ρούχα μπροστά στους γιατρούς και μπροστά στην κάμερα, κυκλοφορούν με τα νεγκλιζέ, σχολιάζουν και λένε τα πράματα με το όνομά τους.

Le Testament d'Orphée (Η διαθήκη του Ορφέα)

Πενήντα χρόνια πριν, ακριβώς τέτοια μέρα, κυκλοφόρησε η τελευταία ταινία του μεγάλου Jean Cocteau. Ο πλήρης τίτλος ήταν Le testament d'Orphée, ou ne me demandez pas pourquoi! και είχε πολλά προβλήματα χρηματοδότησης. Η ταινία δεν θα ολοκληρωνόταν αν δεν συνείσφερε ο Φρανσουά Τριφό τα χρήματα από το βραβείο σκηνοθεσίας που είχε κερδίσει στο φεστιβάλ των Καννών το '59 για τα 400 χτυπήματα. Ο διανοητής Κοκτώ υποδύεται τον εαυτό του και χάνεται στο σουρεαλιστικό σύμπαν της ταινίας Ορφέας που είχε δημιουργήσει το '50. Η πλοκή δεν έχει και μεγάλη σημασία. Ο ποιητής περιπλανιέται σε ένα παράλληλο σύμπαν φαντασίας και ονείρων. Συναντάει διάφορους χαρακτήρες και παρακολουθούμε τις φιλοσοφικές συζητήσεις τους. Παίζει αρκετά με την ανάποδη κινηματογράφηση δίνοντάς μας πολύ όμορφες σεκάνς. Σε μικρούς ρόλους εμφανίζονται μεταξύ άλλων οι Jean-Pierre Leáud, Jean Marais, ο Yul Brynner (!), ακόμα και ο Pablo Picasso. Απαιτητική ταινία για σινεφίλ, αλλά καλό θα ήταν να έχετε δει και τον Ορφέα για να μην μπερδευτείτε με ονόματα και καταστάσεις.

Caged (Σάρκες χωρίς ψυχή)

Της φυλακής τα σίδερα είναι για τους λεβέντες, έλεγε ένα παλιό άσμα, αλλά τι γίνεται αν έχεις μια φυλακή μόνο για γυναίκες;! Μετά από πολλές αντρικές ταινίες φυλακών, ο John Cromwell παρουσίασε το 1950 την ταινία Caged, η οποία αποτελεί πλέον τον Νονό για τις ταινίες με αναμορφωτήρια γυναικών. Παρακολουθούμε την είσοδο της νεαρής Eleanor Parker στη φυλακή για συμμετοχή σε ένοπλη ληστεία. Ποινή 5 με 15 χρόνια και αναστολή στους 10 μήνες. Ο άντρας της όμως σκοτώθηκε στη ληστεία, αυτή είναι δύο μηνών έγκυος και η μάνα της δεν μπορεί να κρατήσει το παιδί. Προσθέστε και την παρουσία της σαδίστριας δεσμοφύλακα που υποδύεται η Hope Emerson και το συλλάβατε το σκηνικό. Παρακολουθούμε όμως και τις προσπάθειες της ιδεαλίστριας διευθύντριας (που υποδύεται η Agnes Moorehead) που σκοπό έχουν να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής των κρατουμένων αλλά βρίσκουν όλο εμπόδιο από τους ανωτέρω, έλλειψη κονδυλίων και έλλειψη ενδιαφέροντος από την πολιτεία. Γνωρίζει επίσης τον παλιομοδίτικο/βάναυσο τρόπο συμπεριφοράς απέναντι στις γυναίκες και δεν μπορεί να κάνει τίποτα για αυτό καθώς δε υπάρχουν αποδείξεις και η δεσμοφύλακας έχει μεγάλο μέσον. Η 19χρονη ευαίσθητη πρωταγωνίστριά μας θα σκληραγωγηθεί σ'αυτό το περιβάλλον, θα ωριμάσει απότομα και θα βγει από τη φυλακή άλλος άνθρωπος.

Η ταινία χαρακτηρίστηκε νουάρ λόγω της ασπρόμαυρης φωτογραφίας και των σκιάσων με τις οποίες παίζει ο σκηνοθέτης. Είναι όμως μια καθ'όλα γυναικεία ταινία με τους άντρες να έχουν ελάχιστη συνεισφορά. Το πιο ενδιαφέρον ίσως στοιχείο στο τέλος είναι ότι ενώ προσπαθεί να κάνει κάτι σαν κήρυγμα, δεν οδεύει ούτε προς το μελό ούτε προς το τετριμμένο, απλά κινείται σε ρεαλιστικά μονοπάτια. Η εσωτερική μεταμόρφωση της Eleanor Parker είναι εντυπωσιακή και αυτό την οδήγησε στις υποψηφιότητες για όσκαρ α' γυναικείου ρόλου, όπως και η Emerson για αυτό του β' γυναικείου ρόλου. Οι σεναριογράφοι Virginia Kellogg και Bernard C. Schoenfeld απέσπασαν τη δικιά τους υποψηφιότητα για το πρωτότυπο σενάριο.

Εναλλακτικό ψάρεμα!

Ladyhawke (Ο λύκος και το γεράκι)

Από τις πιο γνωστές ταινίες φαντασίας της δεκαετίας του '80 που δεν είχε δει ο υπογράφων. Αν και καλύτερα θα ήταν να ονομαστεί ο «Λύκος και το γεράκι» (όπως το ονόμασαν οι γραικοί), η ταινία Ladyhawke δεν βασίζεται στα σπέσιαλ εφέ, γι' αυτό κι αυτά είναι ελάχιστα και... ψιλό ό,τι να'ναι! Βασίζεται στο ενδιαφέρον θέμα, που είναι ο ανεκπλήρωτος έρωτας δύο ερωτευμένων (μέρα που είναι). Η κατάρα που έριξε ο κακός επίσκοπος της Λ'Ακουάλια (εκεί που έγινε ο σεισμός πέρσι) στη μεσαιωνική Ιταλία μεταμορφώνει τον λοχαγό Rutger Hauer (τρία χρόνια μετά το Μπλέιντ Ράνερ) σε λύκο το βράδυ και την πανέμορφη Michelle Pfeiffer (δύο χρόνια μετά τον Σημαδεμένο) σε γεράκι το πρωί. Έτσι δεν μπορούν να συναντηθούν ποτέ οι δυο τους και να χαρούν τον έρωτά τους. Ο νεαρός Μatthew Broderick (ένα χρόνο πριν γίνει ο Φέρις Μπιούλερ) θα μπλέξει μαζί τους και θα τους βοηθήσει να σπάσουν την κατάρα. Η ταινία του Richard Donner (λίγο πριν φτιάξει τα... Γκούνις!) βλέπεται σήμερα περισσότερο νοσταλγικά καθώς δύσκολα θα εντυπωσιάσει κάποιον που δεν μεγάλωσε τότε βλέποντας τις ταινίες της εποχής. Θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε πλέον μια ταινία για όλη την οικογένεια (με κανά-δυο δόσεις βίας και αίματος) και για παιδιά πριν ακόμα πάνε στο γυμνάσιο! Αξίζει πάντως για να απολαύσετε τη θεά Michelle.

District 9

Σήμερα κλείνουμε είκοσι χρόνια από την απελευθέρωση του Νέλσον Μαντέλα. Προσθέστε το αθλητικό γεγονός του καλοκαίριου, το Μουντιάλ δηλαδή, που θα γίνει στη Νότια Αφρική και τέλος τις κινηματογραφικές ταινίες από αυτή τη χώρα. Θα ταίριαζε το Invictus εδώ αλλά εμείς είδαμε το District 9, που μας ήρθε απ' το πουθενά, εντυπωσίασε (με χείρα βοηθείας Peter Jackson;) και είναι μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Τσίμπησε και τέσσερις υποψηφιότητες για όσκαρ.

Ολίγον μόδα φέτος η Ν. Αφρική ή ιδέα μου είναι;


Υ.Γ.: Στα υπόψιν έχουμε και το Tsotsi του 2005 που είχε κερδίσει το όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας κα ακόμα δεν είδαμε.

Branded

Με το ξεκίνημα της ταινίας, παρακολουθούμε τον Alan Ladd να βρίσκεται σε ένα σαλούν περικυκλωμένος από πιστόλια για κάτι που δεν έκανε και ξεφεύγει τελικά στην Άγρια Δύση έχοντας στο κατόπι του δύο περίεργους τύπους. Είναι ο Τσόγια, ένας άπατρης περιπλανώμενος τριάντα χρονών, που δεν γνώρισε οικογένεια. Οι τύποι που τον ακολουθούν θα του προτείνουν ένα πανούργο σχέδιο συνεργασίας. Να εμφανιστεί στο κτήμα των πλουσίων Λάβερι υποδυόμενος τον χαμένο εδώ και 25 χρόνια γιο τους και σταδιακά να καρπωθεί την περιουσία τους. Τον πείθουν αλλά για να το πετύχει αυτό θα πρέπει να χαράξει στον ώμο του το γενετήσιο σημάδι. Θα φτιάξει το τατουάζ και έτσι θα προκύψει ο τίτλος Branded. Στα ελληνικά κυκλοφόρησε με δύο τίτλους: «Διπλό στίγμα» και «Όταν σημάνει η τελευταία ώρα»(!). Ο Τσόγια θα καταφέρει να τους πείσει και για πρώτη φορά στη ζωή του θα βρεθεί σε οικογενειακό περιβάλλον, με πατέρα, μητέρα και αδερφή να τον αγαπάνε απλά για αυτό που είναι. Η συνείδησή του δεν θα του επιτρέψει να συνεχίσει το κόλπο (αφού είναι ο ωραίος πρωταγωνιστής του έργου) και θα φανερώσει την αλήθεια στην «αδερφή». Θα το σκάσει και θα φύγει προς αναζήτηση του πραγματικού χαμένου γιου. Πολλές αναποδιές και περιπέτειες θα προκύψουν στην πορεία σ'αυτό το b-movie γουέστερν που έχει τη σκηνοθετική υπογραφή του Rudolph Maté, στην πρώτη του ταινία αυτού του είδους. Θεωρήστε δεδομένα τα κλισέ του είδους και τις γραφικές ερμηνείες. Παρακολουθήστε την μόνο αν είστε φαν των γουέστερν. Διαφορετικά προτιμήστε το κλασικό Shane, το καλύτερο γουέστερν του Alan Ladd.

Un Prophète (Προφήτης)

Χωρίς πολλά λόγια, δείτε μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς που μας πέρασε. Ανακαλύψτε μόνοι σας γιατί ο υπογράφων πιστεύει ότι ο Jacques Audiard είναι ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες των ημερών. Μέσα σε δυόμισι ώρες, παρακολουθούμε τη μεταμόρφωση του πρωταγωνιστή από ένα νεαρό φλώρο σε εγκέφαλο του υποκόσμου, κι όλα αυτά μέσα στον μικρόκοσμο της φυλακής. Κι ύστερα αναρωτιούνται εδώ οι «δικοί» μας, για το πώς γίνονται οι μπίζνες μέσα στις φυλακές.

Mr. Smith Goes to Washington

Ο νεαρός, ιδεαλιστής κύριος Σμιθ είναι αγαπητός σε όλον τον κόσμο, θα βάλει υποψηφιότητα και θα φτάσει μέχρι το Κονγκρέσο. Ο κύριος Σμιθ πηγαίνει στην Ουάσινγκτον. Όντας γερουσιαστής και μέσα στα πράματα πλέον, θα προσπαθήσει να δουλέψει και να βοηθήσει τον απλό πολίτη. Θα προσπαθήσει να φτιάξει το όνειρο των παιδιών, ένα κατασκηνωτικό κέντρο σε μια μεγάλη έκταση. Θα βρει μπροστά του όμως αντιπάλους τα «συμφέροντα», το ίδιο το διεφθαρμένο σύστημα και στο τέλος τον ίδιο του τον μέντορα, ο οποίος θα προσπαθήσει να τον βγάλει απ'τη μέση με ένα σκάνδαλο. Λόγω της ηθικής του ακεραιότητας, δεν θα έχει άλλη επιλογή από να τους ξεμπροστιάσει μέσα στο Κοινοβούλιο. Αγαπημένη ταινία του υπογράφοντα με πρωταγωνιστή τον clean-cut James Stewart φυσικά, σε σκηνοθεσία και παραγωγή —ποιου άλλου;— του Frank Capra, του ανθρώπου που οι ανθρωπιστικές/κοινωνικές ταινίες της δεκαετίας του '30 άφησαν εποχή. Έντεκα υποψηφιότητες για όσκαρ αλλά κέρδισε μόνο αυτό της πρωτότυπης ιστορίας. Ελληνικός τίτλος της εποχής: «Αμερική, η χώρα της ελευθερίας»!

Goodbye, Mr. Chips (Αντίο, ωραία νιάτα)

Μια βιογραφική ταινία για ένα... μη υπαρκτό πρόσωπο. Το μυθιστόρημα που έγραψε μέσα σε τέσσερις(!) μέρες ο James Hilton, μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον Sam Wood. Η ταινία λεγόταν Goodbye, Mr. Chips. Παρακολουθούμε διάφορα κομβικά σημεία της ζωής του κυρίου Chipping (χαϊδευτικά Chips) από τη στιγμή που πηγαίνει να δουλέψει ως καθηγητής στο ιστορικό σχολείο αρρένων Brookfield, όντας μόλις είκοσι χρονών, ως το θάνατό του 63 χρόνια μετά! Φυσικά και η ταινία δεν επικεντρώνεται σε κάποιο γεγονός, αλλά παρακολουθούμε εν τάχει κάποια κομβικά σημεία· την πρώτη του μέρα στη δουλειά, τη γνωριμία του με τη γυναίκα της ζωής του, το βαλς στη Βιέννη, μαθαίνουμε γιατί λένε το Δούναβη γαλάζιο. Τα χρόνια περνάνε, τα παιδιά μεγαλώνουν, νέες γενιές έρχονται στη θέση των παλιοτέρων, ο ίδιος όμως παραμένει στη θέση του σταθερός ακόμα και στη διάρκεια του Α' παγκοσμίου πολέμου, όταν όλοι βρίσκονται στο μέτωπο και η χώρα βομβαρδίζεται, το μάθημα όμως συνεχίζεται.

Ιστορική, κλασική ταινία της δεκαετίας του '30, παρακολουθείται παραπάνω από ευχάριστα, παρόλο τα 71 χρόνια που έχουν περάσει. Κάποια πράγματα είναι διαχρονικά όπως είναι η σχέση των μαθητών με το σχολείο και τους διδάσκοντες, η μοναξιά, ο έρωτας και η απώλεια, και αυτό φαίνεται και σ'αυτήν την ταινία. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο νεαρός Robert Donat (που πρωτογνωρίσαμε στα 39 σκαλοπάτια του Χίτσκοκ), στον πιο διάσημο ρόλο της καριέρας του, κερδίζει το όσκαρ α' ανδρικού ρόλου. Στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας υποδύεται τον ηλικιωμένο και είναι φορτωμένος με μπόλικο μέικ-απ και μεγάλα μουστάκια. Η ταινία απέσπασε άλλες έξι υποψηφιότητες, αλλά δεν είχε μεγάλη τύχη επειδή εκείνη ήταν η χρονιά του Όσα παίρνει ο άνεμος.

Kiss Tomorrow Goodbye (Διά πυρός και σιδήρου)

Ο μεγάλος James Cagney θα καταφέρει να δραπετεύσει, να αποφύγει αστυνομικούς και τις σφαίρες τους, θα βάλει στη θέση τους διεφθαρμένους αστυνομικούς και αδίστακτους μεγιστάνες, αλλά στο τέλος θα την πάθει από μια γυναίκα! Αυτός είναι ο νόμος της ζωής και αυτή είναι η ουσία στην ταινία μας Kiss Tomorrow Goodbye. Ο James Cagney, μετά την ανέλπιστη επιτυχία του Μεγάλου αμαρτωλού το '49, είδε την καριέρα του να αναζωπυρώνεται και επανέλαβε το χαρακτήρα για τον οποίο τον αγάπησε το κοινό· αυτόν του στυγνού εγκληματία που ζει για το σήμερα και δεν τον νοιάζει το μέλλον. Η παραγωγή της ταινίας ανήκε στον αδερφό του Cagney, αλλά στο σύνολό της ήταν κατώτερη των προγενέστερων έργων του πρωταγωνιστή της, κι αυτό επειδή θυμίζει πολύ άλλα, παλιότερα έργα. Χωρίς άλλα γνωστά ονόματα στους δεύτερους ρόλους, θα λέγαμε ότι είναι άλλο ένα γκανγκστερικό b-movie της εποχής. Απευθύνεται αποκλειστικά στους θαυμαστές του κυρίου Cagney και στους οπαδούς του συγκεκριμένου κινηματογραφικού είδους.

Billy Budd

Η ταινία Billy Budd αποτελεί μια παραγωγή του μεγάλου Peter Ustinov σε όλα (σχεδόν) τα επίπεδα. Μετέφερε σε σενάριο το ομότιτλο θεατρικό, το οποίο με τη σειρά του ήταν βασισμένο στο βιβλίο "Billy Budd, Foretopman" του Herman Melville (του συγγραφέα του «Μόμπι Ντικ» ντε), ένα έργο που έμεινε μισοτελειωμένο από τον συγγραφέα όταν πέθανε το 1891 και εκδόθηκε μόλις το 1924. Ο Ουστίνοφ ανέλαβε επίσης τη σκηνοθεσία και το ρόλο του καπετάνιου του πολεμικού πλοίου HMS Avenger.

Όπως καταλαβαίνετε, πρόκειται για μια θαλασσινή περιπέτεια του 18ου αιώνα. Βρισκόμαστε στο 1797 και οι Βρετανοί βρίσκονται σε πόλεμο με τους Γάλλους. Στο πλοίο στρατολογείται με το ζόρι ο νεαρός Billy Budd, που τον υποδύεται ο Terence Stamp στον πρώτο του κινηματογραφικό ρόλο. Εκεί θα συναντήσει την κακία του ναυτικού οπλονόμου (master-at-arms) που έχει τη μορφή του Robert Ryan. Ο πρώτος έχει τόσο ανιδιοτελή ψυχή, αγαπάει και βοηθάει όλον τον κόσμο και τον αγαπάνε όλοι. Ο δεύτερος είναι απλά μοχθηρός και θέλει μόνο να βρίσκει τρόπους ώστε να στέλνει τον κόσμο για μαστίγωμα. Στη μέση θα βρεθεί ο οξυδερκής καπετάνιος που, αν και κατά βάθος το θέλει, δεν θα μπορέσει να κάνει τίποτα για να βελτιώσει την κατάσταση, εφόσον όλα πηγαίνουν σύμφωνα με τους κανονισμούς και δεν υπάρχει τίποτα παράτυπο. Ο Budd έχει ένα μόνο ελάττωμα: δεν μπορεί να βρει τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσει τα συναισθήματά του κι όταν αυτό συμβαίνει, τραυλίζει δίχως να βγάζει νόημα. Η ταινία είναι μια καλογυρισμένη παραγωγή που παρακολουθείται παραπάνω από ευχάριστα. Πάρα πολύ καλή αναπαράσταση της εποχής και αρκετά συγκινητικό το τέλος, το οποίο θα σας βάλει σε σκέψεις και θα το θυμάστε για καιρό. Ο νεαρός Stamp με αυτήν την πρώτη του εμφάνιση κέρδισε την πρώτη και τελευταία υποψηφιότητα για βραβείο όσκαρ. Το περίεργο είναι πως ήταν υποψήφιος στην κατηγορία β' ανδρικού ρόλου, αν και πρωταγωνιστής.

Scarecrow (Το σκιάχτρο)

Κινούμενα σκιάχτρα που τρομάζουν τους ανθρώπους με την ένδειά τους και την απόλυτη ελευθερία τους, διασχίζουν δρόμους, περνούν πολιτείες και αναζητούν το δικό τους όνειρο. Ο τσαμπουκαλής και ευερέθιστος Max (Gene Hackman) συναντάει στη μέση του πουθενά τον αγαθιάρη και χιουμορίστα Lionel (Al Pacino) και μαζί κάνουν ώτο-στοπ οδεύοντας προς το Ντιτρόιτ. Ο πρώτος βγήκε απ'τη φυλακή και θέλει να ανοίξει ένα πλυντήριο αυτοκινήτων στο Πίτσμπουργκ με τα λεφτά που έχει αποταμιεύσει και ο δεύτερος ύστερα από πέντε χρόνια στη θάλασσα θέλει να πάει στην πρώην του για να συναντήσει το παιδί του που δεν το έχει δει ποτέ. Ο πρώτος φοράει όλα του τα ρούχα το ένα πάνω στο άλλο επειδή κρυώνει. Ο δεύτερος προσπαθεί να λύνει τις παρεξηγήσεις με χιούμορ.

Κλασική πλέον ταινία της δεκαετίας του '70, Το σκιάχτρο είναι ένα road-movie με ότο-στοπ. Έχει την υπογραφή του ταλαντούχου (και πρώην διάσημου φωτογράφου) Jerry Schatzberg, δύο μεγάλους πρωταγωνιστές και την πανέμορφη φωτογραφία του Vilmos Zsigmond. Η ταινία κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες (σε ισοψηφία με το The Hireling/Η λαίδη και ο σοφέρ της) αλλά καμία άλλη αναγνώριση στο Αμέρικα. Αποτέλεσε επίσης τεράστια εμπορική αποτυχία και ο Hackman απογοητεύτηκε τόσο από αυτό το γεγονός, που αποφάσισε τότε να επικεντρωθεί μόνο σε εμπορικά πρότζεκτ. Ο σκηνοθέτης με τον Πατσίνο ξανασυνεργάζονται μετά τον Πανικό στο Νιντλ Παρκ του 1970. Και για όσους δεν έχουν δει το Σκιάχτρο, να πούμε ότι περιέχει και μια απίστευτα όμορφη σεκάνς με τον Χάκμαν να επιδίδεται σε φοβερό στριπτίζ.

The Champ (Ο πρωταθλητής)

Ο πρώην πρωταθλητής του μποξ και νυν αλκοολικός, που υποδύεται ο Wallace Beery, προσπαθεί να πιάσει την καλή με ένα σωρό πλάγιους τρόπους, με στοιχήματα στα ζάρια ή παίζοντας στο ιππόδρομο και ταυτόχρονα προσπαθεί να μεγαλώσει το μικρό του γιο. Ο μικρός τον έχει ίνδαλμα και τον αποκαλεί συνέχεια The Champ. Η σεναριογράφος Frances Marion έγραψε την ιστορία αυτού του παρηκμασμένου μποξέρ με τον Wallace Beery στο μυαλό της, του οποίου η καριέρα εκείνη την εποχή ήταν αρκετά φθίνουσα. Κέρδισε, ή να πούμε καλύτερα, μοιράστηκε το όσκαρ α' ανδρικού ρόλου με τον Fredric March εκείνη τη χρονιά. Η ταινία σκηνοθετήθηκε από τον παλαίμαχο King Vidor, είναι μια από τις καλύτερές του (μέσα από ένα σύνολο δεκάδων έργων), έχει έντονο μελοδραματικό χαρακτήρα και ξεχωρίζει για την αρκετά ρεαλιστική καταγραφή της φτωχικής ζωής των πρωταγωνιστών, όπως επίσης και για τη φοβερή χημεία πατέρα και γιου. Ο μικρός Jackie Cooper έγινε αμέσως παιδί-σταρ, το πρώτο της δεκαετίας του '30, που μας έδωσε πολλά ταλαντούχα παιδιά. Εσείς μπορεί να τον θυμάστε από το ρόλο τού Πέρι Γουάιτ (48 χρόνια μετά!), του διευθυντή της εφημερίδας του Κλαρκ Κεντ της σειράς ταινιών Superman με τον Christopher Reeve!

Pinky (Πίνκι, η μιγάς)

Η Πίνκι είναι η εμφανισιακά λευκή εγγονή μιας μαύρης υπηρέτριας που επιστρέφει μετά από χρόνια (και σπουδές στη Βοστόνη) στο φτωχικό της σε μια μικρή κωμόπολη του Νότου. Ζώντας στο Βορρά σαν λευκή, είχε ξεχάσει τι σημαίνει να έχεις την ταμπέλα του Νέγρου στο Νότο. Αυτά που συναντάει πίσω στο σπίτι είναι η προκατάληψη, η λεκτική και όχι μόνο βία, ο ρατσισμός. Θα αναγκαστεί, για χάρη της γιαγιάς της, να πάει να δουλέψει ως νοσοκόμα στο σπίτι μιας αχώνευτης, πλούσιας, ηλικιωμένης κυρίας που βρίσκεται με το ένα πόδι στον τάφο. Η Πίνκι έχει μόνο κακές αναμνήσεις από αυτήν την ψηλομύτα γεροντοκόρη, αλλά με τον καιρό θα καταλάβει πόσο λάθος είχε κάνει. Μια περίεργη σχέση θα δημιουργηθεί μεταξύ τους και με το θάνατο της κυρίας θα κληρονομήσει τη μεγάλη έπαυλη. Αυτό θα την φέρει μπροστά στο δίλημμα: να γυρίσει στη Βοστόνη και να ζήσει μαζί με τον λευκό γιατρό που την αγαπάει ή να μείνει και να διεκδικήσει το σπίτι από τους συγγενείς/αρπαχτικά της κυρίας;

Η ταινία ήταν άλλο ένα πρότζεκτ του μεγαλοπαραγωγού Darryl F. Zanuck με το οποίο ήθελε να ταράξει τα ήρεμα νερά της εποχής. Με το Συμφωνία κυρίων του '47 ασχολήθηκε με τον αντισημιτισμό, εδώ «παίζει» με το πάντα ευαίσθητο θέμα του ρατσισμού προς τους μαύρους. Τη σκηνοθετική μπαγκέτα είχε αναλάβει ο John Ford, αλλά ο Ζανούκ τον απέλυσε επειδή δεν του άρεσε η σκηνοθετική του προσέγγιση και έτσι κάλεσε τον Elia Kazan. Αυτός ήρθε και ανέλαβε κατευθείαν χωρίς να διαβάσει το σενάριο, καθώς ένιωθε ότι το χρώσταγε στο Ζανούκ επειδή αυτός τον ανέδειξε. Η ταινία κέρδισε τρεις υποψηφιότητες για τις ερμηνείες των βασικών πρωταγωνιστριών, α' γυναικείου ρόλου στη νεαρή Jeanne Crain και β' γυναικείου ρόλου στην έγχρωμη Ethel Waters και στην παλαίμαχη Ethel Barrymore. Όσον αφορά την επίδραση που είχε η ταινία, να πούμε απλά ότι η πόλη Μάρσαλ στο Τέξας απαγόρευσε την προβολή της ταινίας. Φαίνεται ότι δεν τους πολυάρεσε αυτό που έβλεπαν στην μεγάλη οθόνη. Η ταινία, παρά τους μελοδραματισμούς της, είναι πολύ ενδιαφέρουσα για το ιδιαίτερο θέμα της. Με ένα παρόμοιο θέμα ασχολήθηκε και ο Douglas Sirk δέκα χρόνια αργότερα στο Immitation of Life (Αυτή είναι η ζωή μου).